در همایش بینالمللی ” قفقاز و جهان ایرانی ” ، مقاله “ساخت جهان تورانی در اوراسیا؛ طراحان، اهداف و پیامدها ” آن ارائه شد. در این همایش بینالمللی که ۱۲ و ۱۳ دسامبر (۲۲ و ۲۳ آذر) به ابتکار دانشکده شرقشناسی دانشگاه اسلاونی (دانشگاه روسی – ارمنی) در ایروان برگزار شد، اساتید و پژوهشگران برجستهای از روسیه، ایتالیا، ایران، گرجستان و ارمنستان حضور داشتند.
چکیده مقاله ارائه شده از سوی دکتر احمد کاظمی در این همایش بینالمللی:
ساختِ «جهان تورانی» در اوراسیا؛ طراحان، اهداف و پیامدها
ایده ایجاد «جهان تورانی» ابتدا با برگزاری اجلاس سران تُرک و ایجاد «ترک سُوی» در سالهای ۱۹۹۲ و ۱۹۹۳ در آنکارا و سپس با تأسیس «شورای کشورهای ترکزبان» در ۲۰۰۹ در نخجوان مطرح شد. پیگیری این طرح، پس از جنگ دوم قراباغ (۲۰۲۰)، به یکباره روندی تصاعدی گرفت. پس از جنگ ۴۴ روزه که با هماهنگی باکو و آنکارا با انگلستان و رژیم اسرائیل صورت گرفت، «شورای کشورهای ترکزبان» به «سازمان دولتهای ترک» در سال ۲۰۲۱ تغییر نام داد و برگزاری نشستهای این سازمان، از جمله در سطح سران افزایش یافت. بهطوریکه تعداد مصوبات این سازمان در فاصله ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ بیشتر از مصوباتی است که از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۱۹ تصویب شده است.
نتیجه این روند، تصمیم سازمان مذکور، به ایجاد پرچم «توران جدید»، الفبای واحد، کتب درسی مشترک، پیگیری ایده رسانه و واحد پولی مشترک، ایجاد «منطقه ویژه اقتصادی توران» و تقویت همکاریهای سیاسی، اقتصادی، امنیتی و نظامی در چارچوب شعار «عصر تُرک» است.
این مقاله در چارچوب نظریه «ژئوپلیتیک تهاجمی» و باهدف بررسی تبعاتِ شکلگیری تصنعیِ جهان تورانی در اورآسیا از مجارستان و ترکیه تا سین کیانگ چین، به دنبال پاسخ به این سؤال است که باتوجهبه فقدانِ بستر طبیعی و وجود تفاوتهای ماهوی، هویتی و فرهنگی برای شکلگیری جهان تورانی، طراحان این ایده چه کسانی هستند و چه اهدافی را دنبال میکنند؟ شکلگیری جهان تورانی چه تأثیراتی بر اوراسیا میگذارد؟ و با چه چالشهایی مواجه است؟
یافتههای مقاله حاکی است که «جهان تورانی»، تلاش پیچیده لندن برای احیای طرح «پان تورانیسم انگلیسیِ قرن نوزدهم» است که ابعاد تاریخی آن در اندیشههای نظریهپردازانی مانند «آرنولد توین بی» آمده است. هدف از جهان تورانی، ایجاد نظم آنگلوساکسونی در اوراسیا بهمنظور مقابله با روسیه، چین و ایران، سیطره بر طرحهای انرژی و ترانزیتی هارتلند، توسعه ناتو به این منطقه، ایجاد کانون پشتیبانی برای رژیم اسرائیل، و تضعیف یا تجزیه کشورهای منطقه با ابزار «قومگرایی» است.
مهمترین چالش شکلگیری جهان تورانی، فقدان اتصال جغرافیایی در جنوب ارمنستان و حمایت کشورهایی مانند ایران و فرانسه از تمامیت ارضی ارمنستان، مخالفت آنها با کریدور فراسرزمینی، و منافع مشترک و تهران، مسکو و پکن در گذار به نظم نوین، و مقابله با ناتو و قومگرایی است.
واژگان کلیدی: جهان تورانی، اوراسیا، سازمان دولتهای ترک، طراحان، اهداف، پیامدها
دیدگاه خود را بنویسید