Münxen Regional Ali Məhkəməsinin Almaniya Federal Məclisində Xristian Sosialist İttifaqının keçmiş üzvü və Avropa Şurası Parlament Assambleyasının (AŞPA) üzvü Eduard Lintneri Azərbaycan rəsmilərindən rüşvət almaqda təqsirli bilməsi, Bakı hökumətinin müxtəlif ölkələrdə “qara kürü diplomatiyası” kimi tanınan “dollar paylama” metodikasının təsirini bir daha diqqət mərkəzinə gətirdi. Lintner 2008-2016-cı illər arasında, bir neçə saxta şirkət və Almaniya-Azərbaycan əlaqələrini təşviq edən assosiasiya vasitəsilə Bakıdan təxminən dörd milyon avro rüşvət alıb ki, bu da hər il üçün yarım milyon avro ilə çox əhəmiyyətli bir rəqəmdir. O, 2010-2012-ci illər arasında ümumilikdə 819500 avro məbləğində rüşvət alıb. “Avropa Sabitlik Təşəbbüsü” qrupunun dərc etdiyi hesabatda qeyd olunur ki, Lintner 2013-cü ildə İlham Əliyevin Azərbaycan prezident seçkilərindəki qələbəsinin “Almaniya standartlarına uyğun” olduğunu elan etdikdən sonra Bakıdan 61 min avro mükafat alıb.

Bundestaqda 33 il xidmət etmiş və 2010-cu ilə qədər AŞPA-nın üzvü olmuş 71 yaşlı Lintner, məhkəməsi zamanı Əliyev hökumətindən rüşvət aldığını etiraf edən yeganə nümayəndə deyil. Bundestaqda Xristian Demokrat İttifaqının üzvü və AŞPA-nın üzvü Karin Şterns, Aksel Fişer və Mark Hauptmann, Xristian Demokrat Partiyasının digər üzvləri olan iki nümayəndə, Əliyev hökumətindən rüşvət alaraq Azərbaycanda insan haqlarının vəziyyətini “təmizləyib”, siyasi məhbusların vəziyyəti, azlıqların hüquqlarının pozulması və bu kimi məsələlər barədə AŞPA-nın hesabatlarına mənfi səs verib və bu barədə rəsmi Bakı üçün lobbiçilik ediblər, nəticədə rüşvət qalmaqalı ilə istefa vermək və ya pul cəzası ödəmək məcburiyyətində qalıblar. Müstəqil Avropa İstintaq Komissiyası, üç hakim tərəfindən aparılan istintaqın hesabatını dərc edərək, Azərbaycanın Avropa Şurası Parlament Assambleyasının üzvlərinə rüşvət ödəməsini təsdiqləyib. Almaniyanın Henrix Böll Fondunun Qafqaz ofisinin rəhbəri Ştefan Mayster hesab edir ki, Əliyev ailəsinin alman nümayəndələrinə marağı ilk növbədə iqtisadi səbəbə deyil, daha çox Bakıdakı avtoritar hökumətin siyasətlərini “təmizləmək” üçündür.

Bakının dollar paylama (“qara kürü diplomatiyası”) siyasəti və onun İranla əlaqəsi haqqında bir neçə izahlı qeyd etmək olar:

Birincisi, tarixi Bakı və ya “Badkübə” (fars dilində külək döyən yer), Azərbaycan xalqının neftdən əldə etdiyi böyük gəlirlər sayəsində keçmiş illərdə əhəmiyyətli valyuta ehtiyatları yığıb və bir növ “Badpulə” (pul sovrulan yer) çevrilib ki, müxtəlif ölkələrdə öz birtərəfli siyasətlərini irəli sürmək üçün görünməz küləklər üzərində pul göndərir! WikiLeaks sənədləri, Panama sənədləri, Beynəlxalq Şəffaflıq Təşkilatı və bəzi Avropa qurumları Əliyev ailəsinin maliyyə korrupsiyasını açıqlamaqla yanaşı, Bakının dünyada dollar və ya “qara kürü diplomatiyası” haqqında mühüm məlumatlar da yayıblar. Bakı, dollar diplomatiyası üçün dövlət strukturu yaradan yeganə ölkədir. Azərbaycan Diaspor Komitəsi, böyük büdcə ilə bir çox ölkədə gizli fəaliyyət göstərir və geniş şəkildə rüşvət vasitələrindən istifadə edir; saxta və üçüncü tərəf şirkətlərdən əlavə, Bakı bu məqsədlə Heydər Əliyev Fondu, Beynəlxalq Nizami Gəncəvi Fondu və Multikulturalizm Mərkəzinin örtüyündən istifadə edir.

 İkincisi, Azərbaycanın Avropa ölkələrində dollar paylamasının genişliyi, Bakının İranda da belə bir üsuldan istifadə etməsini isbat edir. Aydındır ki, əgər Bakının nəzərindən İranın əhəmiyyətini Almaniya ilə müqayisə etsək, dollar diplomatiyasının həyata keçirilməsi üçün İran Almaniyadan qat-qat daha artıq prioritetdir. Əgər Almaniya Bakı üçün əsasən Avropa insan haqları təzyiqləri baxımından əhəmiyyətlidirsə, İran Azərbaycanın təhlükəsizlik sənədlərində bu ölkə üçün birinci təhlükə sayılır və Tehranın Azərbaycanla əlaqələrində müsbət cəhət olaraq təyin edilən hər şey, məsələn, şiəlik və ortaq din, ortaq dil, ortaq mədəniyyət, ortaq tarix və ortaq kök; Bakıda təhlükə olaraq təyin edilir; və bu faciə, İranın günahı deyil, əksinə, bu, Azərbaycan Respublikasında 1991-ci ildən bu yana həyata keçirilən “xalq kimliyinin məsuliyyətsiz saxtalaşdırılması” siyasəti səbəbindəndir. Hansı ki, İran və şiəliklə düşmənçilik və İran Azərbaycanının tarixi adının oğurlanması əsasında davam edir. Ona görə də İranı Əliyevlər ailəsinin dollar diplomatiyasının ilk dayanacağı hesab etmək olar.

Üçüncüsü, dollar diplomatiyasının təsiri, İranın Azərbaycanla bağlı siyasətlərinin dəfələrlə uğursuzluğunun əsas səbəblərinin ən azından əhəmiyyətli bir hissəsini izah edə bilən bir məqamdır. Azərbaycan Respublikasında sistematik və hökumətin anti-İranizm və de-şiəlik siyasətinə qarşı 30 illik sükut və senzura, Əliyev hökumətinin bu ölkədə onlarla anti-İran separatçı qrupların fəaliyyətinə şərait yaratmasını asanlaşdırıb və pantürkist siyasətinə haqq qazandırmaq, ölkənin diqqətini sionist rejimin Azərbaycan Respublikasının bütün sahələrində, xüsusən də son iki onillikdə sürünən təsirindən yayındırmaq, 2020-ci il müharibəsində sionistlərin və təkfirçilərin birbaşa iştirakına baxmayaraq, bu müharibəni İslam torpağını azad etmək savaşı kimi təqdim etmək, və bu qəbildən olan İranda Bakının xeyrinə olan başqa cəhdlərin heç biri nə tolerantlığın, nə təsadüfün, nə də yanlış analitik hesablamaların nəticəsi ola bilməz. Sevimli İranımıza ziyan vuran bu proseslər, Bakının neft dollarlarından bəhrələnən, London təsir şəbəkəsinin bir hissəsi kimi və sionist rejim şəbəkəsi ilə əməkdaşlıq edən ölkənin müxtəlif səviyyələrində fəaliyyət göstərən mürəkkəb nüfuz şəbəkəsinin məhsuludur. İndi də bu şəbəkənin diqqəti sionist rejimin İrana qarşı tətbiq etdiyi müharibədə Bakının hərtərəfli rolunu inkar etmək və Qafqazda baş verən prosesləri İran-İslam nöqteyi-nəzərindən təhlil edən hər hansı bir şəxsə qarşı böhtan və diffamasiya, ləkələmə və şəxsiyyət terroru və sıradan çıxarma kampaniyası və xarakter sui-qəsdinə məruz qoymaq üzərindədir.

Dördüncüsü, Bakı-Ankara nüfuz şəbəkəsinin neft dollarlarından istifadə edərək siyasi, mədəni, təhsil, media və s. sahələrdə İran əleyhinə geniş fəaliyyətlərindən bir nümunə olaraq, son beş ildə saxta Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı yaratdıqları şübhələrə toxunmaq olar. İkinci Qarabağ müharibəsinin əvvəlindən ölkədə Siyonist-Anqlo-Sakson cəbhəsinin Azərbaycan ərazilərinin azad edilməsi pərdəsi altında NATO-nun Turan dəhlizini (saxta Zəngəzur dəhlizini) yaratma məqsədləri və onun geosiyasi nəticələri barədə xəbərdarlıq edilmişdi; lakin bu nüfuz şəbəkəsi, müxtəlif şübhələr yaradaraq siyasi sistemi aldatmağa çalışdı; bu dəhlizin Turan, Siyonist və NATO funksiyalarını inkar edərək onu faydalı bir tranzit layihəsi kimi təqdim etməyə çalışdı ki, əgər Ali Rəhbərin şəxsi uzaqgörənliyi olmasaydı, bu nüfuz şəbəkəsi müvəffəqiyyət qazanmışdı. İndi pərdələr açılıb və Mossad zabiti Brenda Şafer “NATO dəhlizi”ndən, Pentaqon zabiti Maykl Dorn “Turan dəhlizi”ndən, Ağ Ev Trampın İran, Rusiya və Çinə qarşı körpüsündən, və Təl-Əviv Siyonist Davudun dəhlizinin saxta Zəngəzur dəhlizi ilə əlaqəsindən açıq şəkildə danışırsa, bu xain nüfuz şəbəkəsi və onların nökərləri, nəinki İran xalqından üzr istəməyə hazır deyillər, hətta görünüşü qorumaq üçün belə, Azərbaycanın Naxçıvan və Türkiyə ilə əlaqəsini sırf tranzit funksiyası ilə (geosiyasi xəyallar deyil) təmin edən və saxta Zəngəzur dəhlizini məğlubiyyətə məhkum edən İranın Araz yolunu simvolik olaraq belə təbliğ etmək istəmirlər. Senzura, yalan yayma, laqeydlik, aldatma, şişirtmə, iblis kimi göstərmə, düşməni təmizləmə, İranın özünü günahkar kimi göstərmə və mənfəət axtarışı, bu nüfuz şəbəkəsinin ölkədə istifadə etdiyi köhnə üsullardır.

Beşincisi, Eduard Lintner Yulius Maksimilian Vürzburq Universitetində hüquq fakültəsini uğurla bitirib və daha sonra Almaniya Federativ Respublikasının Ləyaqət Ordenini alarkən, heç vaxt keçmiş Sovet İttifaqından çıxmış bir ölkənin dollar diplomatiyasının qurbanı olacağını təsəvvür etməmişdi. O, məhkəmə sorğusu zamanı rüşvət ittihamını qəbul edərək, hərəkətindən peşman olduğunu göstərdi; əlbəttə, alman Lintnerin hərəkəti Almaniyanın milli və ya geosiyasi maraqlarına heç bir ziyan vurmayıb və yalnız Bakı hökumətinin insan haqlarına qarşı olan simasını Avropa Şurası Parlament Assambleyasında təmizləyib, bu isə “İran Lintnerləri”nin Bakının çirkli dollarları və özlərinin, övladlarının və yaxınlarının Azərbaycan, Naxçıvan, Türkiyə və ya üçüncü ölkələrdə Əliyev və Paşayev ailələri ilə ticarətin ləzzətlərindən bəhrələnmələri müqabilində, İranlılıq, şiəlik, geosiyasi potensial və Azərbaycan və İranın şərəfli kimliyinə xəyanət etdikləri şəraitdədir.

Altıncısı, İran Qafqazdan gələn geosiyasi böhranın astanasındadır ki, bu da son iki yüz ildəki dördüncü İran əleyhinə tarixi sarsıntı olaraq yalnız Türkmənçay, Qarasu ayrılığı, Bəhreynin ayrılığı və s. fəlakətlərlə müqayisə oluna bilər; ölkənin bəzi hissələrinin geosiyasi dəyişikliklərlə mübarizə aparmağın vacibliyi ilə bağlı Ali Rəhbərin gözləntiləri və göstərişləri ilə ayaqlaşa bilməməsi, bu geosiyasi böhranın qarşısını almaq üçün hər şeydən əvvəl, Bakı və Ankara nüfuz şəbəkəsinin İranda dərindən təmizlənməsinin zəruri olduğunu göstərir. London-Siyonist şəbəkəsinin himayəsi altında olan böyük bir şəbəkə ki, özünü hər cür hesabatlılıqdan və məhkəmə və təhlükəsizlik təqibindən azad hiss edir və əlaqədar qurumların ölkədə onlara qarşı hərəkətsizliyinin davam edəcəyinə əmindir; lakin öz möhtəşəmliyini qədim şərəfli tarixindən və şiəliyin qurtuluşçu məktəbindən ilham alan böyük İran, xalqın dəstəyi ilə bu parazitləri və nüfuz edənləri ayaqları altında əzib keçəcək.

*Avrasiya məsələləri üzrə baş elmi işçi, doktor Əhməd Kazemi