ولایت قلی اف وزیر امورخارجه جمهوری آذربایجان بتازگی تاکید کرد این کشور با طرح گرجستان مبنی بر تشکیل یک مثلث امنیتی میان گرجستان ، اوکراین و جمهوری آذربایجان مخالف است . وزیر امورخارجه جمهوری آذربایجان در تشریح این موضوع تاکید کرده است که امنیت یک مقوله بین المللی است و نمی توان آن را در چارچوبی تنگ ، محدود کرد . طی دو هفته گذشته مقامات عالیرتبه گرجستان از جمله تدو جاپاریدزه دبیر غربگرای شورای عالی امنیت ملی گرجستان و سفیر سابق این کشور در امریکا خواهان تاسیس یک کمربند امنیتی میان گرجستان ، اواکراین و مولدوای شدند . این پیشنهاد پس از پایان دیدار جرج روبرتسون دبیر کل ناتو از سه جمهوری قفقاز جنوبی مطرح شد و مقامات تفلیس تحقق این موضوع را بمعنای تسریع عضویت این کشورها در ناتو که وارد مرحله ای جدید پس از اجلاس سران ناتو در پراگ و عضویت هفت کشور شده است ، عنوان کرده اند . اما باید گفت این سه کشور بهمراه مولداوی در سال ۱۹۹۷ پیمان غربگرای گوام را تاسیس کردند که در آن برای مدتی ازبکستان نیز حضور داشت . در چنین شرایطی با وجود گوام طرح یک سیستم امنیتی دیگر تعجب محافل سیاسی را برانگیخت . بویژه اینکه تجربیات شش سال فعالیت گوام ثابت کرد که دید برونگرانه به امنیت در قفقاز تنها موجب پیچیده شده معضلات امنیتی این منطقه می شود . بخاطر همین ناکارآمدی نیز ازبکستان ژوئن ۲۰۰۲ از گوام خارج شد . با وجود این با توجه به سمت و سوی غربگرایانه جمهوری آذربایجان و نیز همکاریهای قابل توجه این کشور با گرجستان و اوکراین در طرحهای انرژی ، تراسیکا و نیز برنامه مشارکت برای صلح ناتو ، برخی از محافل سیاسی احتمال پذیرش طرح مثلث امنیتی از سوی جمهوری آذربایجان را بعید نمی دانستند . اما بنظر می رسد باکو بدلایل مختلفی با این طرح موافقت کرده است . تمایل باکو برای تقویت پیمان گوام و تلاش برای عدم تحریک روسیه از جمله دلایل این موضوع است . در مقطع کنونی که رئیس جمهور آذربایجان بشدت بیمار است و شرایط ویژه ای بر این کشور حاکم است ، جمهوری آذربایجان نمی خواهد با حمایت از یک طرح امنیتی که معایب و ابهامات زیادی دارد ، بخش از دیگری از نیروهای روسیه را علیه خود تجهیز سازد . از سوی دیگر حیدر علی در سال ۱۹۹۹ مدل امنیتی ۲+۳+۳ را برای قفقاز جنوبی پیشنها داد که در آن سه جمهوری قفقاز بعلاوه سه جمهوری همسایه منطقه یعنی روسیبه ، ایران و ترکیه بعلاوه امریکا و اروپا بشکلی برتر وضامن قراردارند . در واقع یاکو تلاش دارد که در سیستم های امنیتی قفقاز کشورهای غربی بطور مستقیم حضور یابند که این موضوع همسو با طرح مثلث امنیتی نیست . از سوی دیگر جمهوری آذربایجان نمی خواهد گرجستان در محور یک طرح امنیتی قرار بگیرد . بویژه اینکه باکو در این خصوص و در طرحهای انرژی امتیازات قابل توجهی به گرجستان داد ه است . از سوی دیگر برغم بایکوت های خبری ، اختلافات مرزی گرجستان و جمهوری آذربایجان باگذشت زمان شکل حادی بخود گرفته است . مطبوعات جمهوری آذربایجان هفته پیش فاش ساختند که گرجستان به بخشی از اراضی مرزی این کشور ادعا دارد . گفته می شود کمیسیون ویژه ای مرکب از معاونین وزیران امورخارجه دو کشور این موضوع را بپیگیری می کنند و لی تاکنون به نتیجه ای نرسیده اند . اما این موضوعات بی شک بر نحوه همکاریهای امنیتی دو کشور تاثیر می گذارد .
باکو و رد مثلث امنیتی
نویسنده سایت۱۴۰۲/۸/۷ ۱۸:۱۱:۵۵۱۳۸۲/۰۶/۲۹|1382, آرشیو تحلیلها, دریچه ای به قفقاز و اورآسیا|بدون دیدگاه
دیدگاه خود را بنویسید