ظاهراً پس از رفتارهای تحقیر آمیز امریکا با ترکیه در مساله عراق و جنجال اعزام نیروهای ترکیه به عراق ، این بار نوبت به مداخله جویی های سفیر امریکا در آنکارا و درخواست های خارج از عرف دیپلماتیک وی رسید ه است . طی روزهای اخیر منابع خبری گزارش دادند که اریک ادلمان که از چند ماه پیش پست سفارت در آنکارا را بدست آورده است ، در دیدار با عبدالقادر آکسو وزیر کشور ترکیه از وی خواسته است که برای اتباع ایرانی که به ترکیه سفر می کنند ، ویزا اخذ شود . ایران و ترکیه بعنوان دوکشور همسایبه علاقمند به توسعه مناسبات از سالها پیش رژیم ویزا در مناسبات دو کشور را لغو کرده اند .
پیش از هر چیز باید گفت اظهارات سفر امریکا در آنکارا مغایر با اصول دیپلماسی مندرج در کنتوانسیون ۱۹۶۹ و ۱۹۸۱ ژنو و مغایر با اصول کنسولی مندرج در کنوانسیون ۱۹۶۹ ژنو است که هر گونه مداخله در امور دو کشور مستقل و دارای حاکمیت ملی را رد می کند . اما ظاهراً توجه به این اصول برای کشوری که خود را بانی نظام جدید دموکراتیک در جهان می داند ، چندان محلی از اعراب ندارد . چرا که اینگونه برخورذها مداخله جویانه تنها به اریک ادلمان محدود نمی شود و افکار شاهد هستند که طی ماهها اخیر ریچارد مایلز سفیر امریکا در گرجستان نیز تا چه حد در امور داخلی گرجستان مداخله کرد و شوارد نادزه رئیس جمهوری مستعفی گرجستان دخالت های وی را یکی از علل سقوط دولت خود عنوان کرده است . واقعیت این است که وجود بحران اشغال عراق و عریان شدن بسیاری از اهداف توسعه طلبانه امریکا در منطقه ، مقامات ترکیه را بیش ار پیش بهمکاری با کشورهای منطقه از جمله ایران سوق داده است . رفتار تحقیر آمیز آمریکا از کوچکترین آنها نظیر دستگیری یازده نظامی ترک در سلیمانیه و کردن گونی به سر آنها تا بزرگترین آن نظیر عمل نکردن بوعده ها و درخواست برای عدم اعزام نیروی ترک به عراق پس از فشار به ترکیه برای اعزام نیرو و برخورد دوگانه با کادک باعث شد که مقامات چان کایا با واقع بینی بیشتری برای تقویت مناسبات با کشورهای مننطقه که از قضا تهدیدات امنیتی مشترکی دارند ، گام بردارند . اما امریکا از همگرایی دو کشور ایران و ترکیه ناخشنود است . قرار است اردوغان برای انجام نخستین سفررسمی خود به امریکا ۲۶ ژانویه آنیده عازم امریکا شود تا در خصوص مسایل مختلف بویژه ذریافت کمک هالی مالی و مساله تحرکات کردها ازجمله تلاش آنها برای الحاق کرکوک به فدراسیون کردستان با بوش گفتگو کند . در چنین شرایطی اریک ادلمان سفیر امریکا در آنکارا نیز فرصت را مناسب تشخیص داده تا نوعی باجگیری از آنکارا داشته باشند و آن نیز مساله درخواست لغو رژیبم روادید میان ایران و ترکیه است و از جمله خواسته ای دیگر گرفتن پایگاه جدید در ترکیه در نزدیک مرز سوریه است . با وجود این باید گفت منافع ایران و ترکیه در بسیاری از مینه ها گره خورده است و اساساً لغو رژیم روادید یکی از نشانه های همبستگی دو کشور است . لغو رژیم رواید تاکنون بویژه در گسترش مناسبات تجاری دو کشور و بهبود وضعیت اقتصادی مرزنشینیان بویژه ترکیه نقش مهمی داشته و صنعت گردشگری ترکیه را رونق بخشیده بویژه اینکه هرسال حدود پانصد هزار نفر ایرانی از ترکیخ دیدار می کنند . در چنین شرایطی این انتظار است که ترکیه نیز برخورد مناسبی با خواست های توسعه طلبانه و خارج از عرف امریکا داشته باشد . تا زمینه برای رهبردی شدن مناسبات دو کشور و خواست مقامات آنکارا و تهران برای رسیدن حجم مبادلات جاری دو کشور تا سقف پنج میلیارد دلار تحقق پیدا کند .
دیدگاه خود را بنویسید