در حالیکه کمتر از دو ماه از زدن کلید جدید در روابط روسیه و امریکا توسط وزیران امورخارجه دو کشور می گذرد، تنش جدیدی میان دو کشور بر سر اصرار ناتو به برگزاری رزمایش در گرجستان آغاز شده است . گرجستان عضو برنامه مشارکت برای صلح ناتو است و ناتو اعلام کرده است رزمایشی با شرکت حدود بیست کشور عضو و همکار ناتو از روز ششم ماه مه تا اول ژوئن (۱۶ اردیبهشت تا ۱۱ خرداد ماه) و در فاصله حدود ۲۰ کیلومتری شهر تفلیس پایتخت گرجستان برگزار می کند. این تصمیم ناتو بشدت با واکنش روسیه مواجه شده است. بطوریکه کاخ کرملین حضور خود را در نشست روسای ستاد مشترک ناتو با روسیه لغو کرد. دیمیتری مدودیف رئیس جمهور روسیه هم به ناتو هشدار داد این رزمایش میتواند به تلاشها برای رفع مشکلات در روابط ناتو و مسکو که پس از جنگ گرجستان به حالت تعلیق در آمده بود، لطمه بزند.
دور جدید تنش در مناسبات روسیه و ناتو در شرایطی است که ناتو اواخر تابستان گذشته گفتگوهای سطح عالی خود را با روسیه پس از اعزام نیروهای این کشور به گرجستان و به رسمیت شناختن استقلال آبخازیا و اوستیای جنوبی توسط مسکو متوقف کرد.
روسیه معتقد است که برگزاری این رزمایش امنیت منطقه قفقاز را بخطر انداخته و تاثیری منفی بر همکاری روسیه با ناتو می گذارد ، دیمیتری راگووزین نماینده روسیه در ناتو اعلام کرده است ، مسکو به سه علت با رزمایش در گرجستان مخالف است. نخست آنکه هرگونه تحرک نظامی نزدیک مرزهای ما بدون بازگشت هماهنگی امنیتی بین روسیه و ناتو به حالت خود، اقدامی تحریک امیز تلقی می شود. دوم انکه این رزمایش نظامی در خاک کشوری انجام می شود که به اوستیای جنوبی حمله کرد و هرگونه تحرک سیاسی یا نظامی که در حمایت از نظام میخائیل ساکاشویلی رئیس جمهور گرجستان باشد به معنای ان است که غرب از فاجعه سال گذشته پند نگرفته است . سوم انکه دولت گرجستان و مخالفان در تفلیس درگیر هستند.اما امریکا و ناتو ادعاهای روسیه را ردکرده اند. رابرت وود سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در جمع خبرنگاران گفت: رزمایش ناتو در گرجستان نه تهدیدی برای روسیه و نه برای دیگران است و از مدت های پیش برگزاری چنین رزمایشی پیش بینی شده بود.
واقعیت این است که روسیه به شدت به تحرکات ناتو در گرجستان حساسیت دارد . در بین کشورهای قفقاز و آسیای مرکزی گرجستان بالاترین سطح همکاری با ناتو را دارد، و تنها کشور این منطقه است که رسما خواهان عضویت در ناتو شده است. گرجستان دروازه ورود به قفقاز از سمت اروپا محسوب می شود و عضویت این کشور در ناتو نه تنها به افزایش حضور ناتو در منطقه می انجامد بلکه محاصره مرزهای جنوبی روسیه توسط ناتو تشدید می شود . موضوع عضویت گرجستان در ناتو از دو سال پیش به شدت توسط دولت ساکاشویلی مطرح شده و حتی در همه پرسی ژانویه ۲۰۰۸ بیش از ۶۰ درصد مردم گرجستان به این موضوع پاسخ مثبت دادند . اما روسیه در اوت ۲۰۰۸ از فرصت جنگ اوستیای جنوبی کوشید حداکثر استفاده را برای جلوگیری از عضویت گرجستان در ناتو ببرد. بهمین جهت نیز روسیه در پاسخ به تهاجم گرجستان به تسخینوالی ، به بسیاری از زیرساخت های نظامی و اقتصادی گرجستان حمله کرد تا بتواند این روند را به تاخیر بیندازد .روسیه همچین ۲۶ اوت گذشته اعلام استقلال آبخازیا و اوستیای جنوبی را برسمیت شناخت، براساس منشور ناتو کشورهای دارای مناقشه نمی توانند در آن عضویت پیدا کنند . روسیه همچنین زمستان گذشته با استفاده از اهرم انرژی باعث شد که برخی از کشورهای ناتو و اروپایی از جمله آلمان و فرانسه و اتریش با عضویت گرجستان و اوکراین در ناتو مخالفت بکنندو به همین جهت نیز سران ناتو در نشست خود از پذیرفتن گرجستان به برنامه اقدام برای عضویت خودداری کرد . با توجه به چنین سابقه ای تصمیم ناتو به برگزاری رزمایش در گرجستان ، از نظر روسها از سرگیری روند تلاش غرب برای به عضویت درآوردن گرجستان محسوب می شود .
ادامه دارد
دیدگاه خود را بنویسید