بلنت آرینج رئیس پارلمان ترکیه در سالروز حاکمیت ملی و تاسیس مجلس در ترکیه به انتقاد از نوع لائیسم حاکم بر ترکیه پرداخت. آرینچ در اظهاراتی که بازتاب بسیار گسترده ای در ترکیه داشت , به انتقاد از سوءاستفاده از مساله لائیسم در ترکیه پرداخت و تاکید کرد که باید ابعاد مساله لائیسم مشخص شود و اینکه در کجای قوانین ترکیه از لائیسم سخن بمیان آمده است. بلنت آرینچ که در میان سیاستمداران ترکیه به صریح اللهجه بودن مشهور است , پیش از این نیز در راستای حمایت از مردمسالاری در ترکیه اظهاراتی بویژه در محکومیت برخی از خودسریهای ساختارهای لائیک از جمله دادگاه قانون اساسی عنوان کرده بود که با واکنش تند محافل لائیک مواجه شد .انتقادات آرینچ از لائیسم ترکیه در روز حاکمیت با واکنش تند محافل لائیک مواجه شد. بطوریکه رییس شورای آموزش عالی گفت : اصل لائیسم در نظام سیاسی ترکیه تغییر ناپذیر است . سلیمان دمیرل رئیس جمهوری سابق ترکیه نیز گفت : هیچ کس نمیتواند خدشهای به اصل لائیسم در ترکیه وارد کند. دنیز بایکال رهبر حزب جمهوریخواه خلق ترکیه نیز به شدت حملات لفظی خود علیه بلند آرینچ رئیس مجلس افزوده و آرینچ و حزب حاکم ترکیه را مخالف نظام سیاسی ترکیه عنوان کرد . با وجود این آن دسته از محافلی که با عملکرد و اظهارات بلنت آرینچ آشنا هستند, می دانند که وی از جمله کسانی است که دغدغه شدید دموکراسی و مردم سالاری در ترکیه را دارد. از اینرو نیز چنانچه برخی از روزنامه های ترکیه از جمله روزنامه واکیت نیز نوشته اند مردم ترکیه از بیانات “بلند آرینج” رییس مجلس در مورد امور جاری کشور حمایت کرده و انتقاد آرینچ از دمکراسی و نظام لائیک ترکیه را منطقی عنوان کرده اند . واقعیت این است که طی دهه های گذشته محافل ذینفوذ قدرت و عمدتاً نظامی در ترکیه به عنوان حافظ نظام لائیسم به اقداماتی دست زدند که هیچگاه با تائید مردم ترکیه همراه نبوده است. لائیک های ترکیه با تعریف های خاص خود از نظام لائیسم, بسیاری از ارزشهای ملی و اسلامی مردم ترکیه را با عنوان ضدیت با نظام سیاسی ترکیه قلمداد می کنند که این موضوع مشکلات زیادی برای ترکیه فراهم کرده است . انحلال بسیاری از احزاب مردمی نظیر نظام ملی, سلامت ملی , رفاه و فضیلت و نیز تضییع حقوق اولیه هزاران بانوی محجبه در راستای اینگونه اقدامات لائیک ها بوده است. نکته قابل توجه اینکه تعریف محافل لائیک از لائیسم در ترکیه با تعریف بسیاری از نظام های لائیسم تفاوت جدی دارد . در چنین شرایطی این انتظار در مردم ترکیه است که اقدام جدی در مورد بازنگری در ساختارهای لائیستی در ترکیه صورت بگیرد . حتی برخی از محافل لائیک نیز معتقدند که اگر امروز آتاتورک زنده بود، کمالیسم را گونه ای دیگر مطرح می کرد. در ترکیه ارتش خود را حافظ نظام کمالیسم می داند . به تعبیر آلون لیل نویسنده کتاب چهره جدید ترکیه , کمالیسم نوعی لائیسم بنیاد گرا است که با مردمسالاری فاصله دارد .از اینرو نیز برخی از محافل سیاسی ترکیه لائیسم کنونی در این کشور را مانعی در جهت عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا عنوان می کنند و با حمایت از اظهارات آرینچ خواهان توجه به دیدگاههای مردم در خصوص نحوه کشورداری هستند .
لائیسم و چالش دیدگاهها در ترکیه
نویسنده سایت۱۴۰۲/۶/۲۹ ۱۹:۱۶:۳۶۱۳۸۵/۰۲/۲۵|1385, آرشیو تحلیلها, دریچه ای به قفقاز و اورآسیا|بدون دیدگاه
دیدگاه خود را بنویسید