با سفر حیدر علی اف رئیس جمهور آذربایجان به ایران و نیز برنامه ریزی سفر رئیس جمهور ایران به باکو روابط دو کشور هرچه بیشتر سیر همگرایی را می پیماید . در این راستا به تازگی یک هیات اقتصادی از ایران به ریاست سید علی نقی خاموشی رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران دیدار سه روزی از جمهوری آذربایجان انجام دادند. در این سفر هیات اقتصادی ایران با مقامات عالیرتبه جمهوری آذربایجان از جمله حیدر علی اف رئیس جمهور و فرهاد علی وزیر توسعه اقتصادی جمهوری آذربایجان و همچنین وزیر مالیات این کشور دیدار کرد . در این سفر مرکز تجاری جدید ایران در باکو افتتاح و دوطرف در مورد کاهش مالیات و حذف مالیات‌های مضاعف بحث و تبادل نظر کردند . این موضوع با دیگر مسایل مربوط به روابط اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان را مورد توجه قرار می دهد . باید گفت به علت قابلیت اقتصادی فراوان در دو کشور و نیز نیازهاری متقابل تاکنون روابط اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان در زمینه های مختلفی وجود داشته است .
گفتنی است تاکنون قراردادهای برای صدور گاز ایران به نخجوان و خرید گازوئیل از جمهوری آذربایجان منعقد شده است و همچنین دو کشور اقدام به گشایش بازارچه های مرزی به ویژه در قسمت آستارا ؛جلفا و پارس آباد کرده اند و با برگزاری نمایشگاه‌های بازرگانی تجار دو طرف با توانایی های همدیگر آشنا شده اند . همچنین دو کشور قراردادهای برای همکاری مشترک در زمینه حمل ونقل و ترانزیت کالا ، همکاری جهت اکتشاف نفت و گاز در خزر ، اتصال راه آهن باکو به نخجوان از طریق ایران ، اتصال راه آهن آستارا – آستارا بسته شده است . در سال ۱۹۹۲ ایران اولین شرایط تجاری جمهوری آذربایجان بود بعد از ان روابط دوکشور به خاطر غلبه امیال سیاسی بیگانگان سیر نزولی داشته است و مبادلات تجاری دو کشور در سال گذشته حدود ۱۸۰ میلیون دلار بود این در حالی است که با توجه به قابلیت های فراوان دو طرف این میزان تا پانصد میلیون دلار در سال قابل افزایش است . این موضوع ضرورت افزایش تحرکات متقابل برای بهبود و ارتقاء روابط اقتصادی دو کشور را ضروری می سازد.
روابط اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان به صورت رسمی برای اولین بار با تاسیس کمیسون مشترک دو کشور در باکو در سال ۱۹۹۲م آغاز شد . با افزایش تجاوز شبه نظامیان ارمنی به جمهوری آذربایجان ؛ ایران سعی کرد که نیازهای اقتصادی که به واسطه جنگ قره باغ برای جمهوری آذربایجان به وجود آمده است را تامین کند. از جمله اینکه با درگیری آذربایجان و ارمنستان قسمت عمده انرژی برق نخجوان که در ۴۵سال اخیراز ارمنستان تامین می شد؛ قطع گردیداین مساله باعث شدکه توافقنامه های بین ایران و باکودر خصوص صدور برق به نخجوان منعقدگردد۰امروزه نیز مبادله انرژی برق یکی ازوجوه مهم روابط اقتصادی ایران وآذربایجان راتشکیل میدهد . روابط اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان با روی کار آمدن حزب جبهه خلق به رهبری ابوالفضل ایلچی بیگ به حالت تعلیق درآمد. با سقوط جبهه خلق و سفر آقای هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور وقت ایران به جمهوری آذربایجان در اکتبر ۱۹۹۳ فصل و سفر جولای ۱۹۹۴ رئیس جمهور آذربایجان به ایران فصل جدیدی در روابط اقتصادی ایران وآذربایجان آغاز شد . بدین ترتیب ایران سال ۱۹۹۴م به صورت اولین شریک تجاری جمهوری آذربایجان درمیان کشورهای مستقل مشترک المنافع در آمد .
با وجود این برغم تلاش های صورت گرفته اکنون روابط اقتصادی دو کشور با قابلیت دو کشور همسانی ندارد . واقعیت این اشت که دخالتهای بیگانگان در سالهای اخیر در مسایل اقتصادی جمهوری آذربایجان بویژه در زمینه انرژی باعث تاثیر منفی بر روابط اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان بعنوان دو کشور عضو سازمان همکاری اقتصادی اکو گذاشته است . مانع آفرینی بیگانگان در همکاری اساسی ایران در زمینه انتقال انرژی نشاندهنده این موضوع است .
با وجود این سفر ماه مه ۲۰۰۲ حیدر علی اف رئیس جمهور آذربایجان به ایران و نیز برنامه ریزی سفر رئیس جمهور ایران به جمهوری آذربایجان فضای مناسبی برای بکارگیری قابلیت های اقتصادی جهت گسترش روابط اقتصادی ایران و جمهوری آذربایجان فراهم ساخته است . بر همین اساس نیز هیات اقتصادی ایران هفته گذشته یک هفته پس از سفر هیات اقتصادی ترکیه به ارمنستان ، از جمهوری آذربایجان دیدار و زمینه های گسترش تبادلات اقتصادی را افزایش داد . در یک جمعبندی کلی باید گفت اشتراکات عمیق فرهنگی ؛تاریخی و مذهبی بین جمهوری آذربایجان و ایران از یک سو و وجود قابلیتهای فراوان اقتصادی در دو کشور همراه نیازهای متقابل در زمینه های تجاری ؛حمل ونقل ؛کشاورزی ؛پتروشیمی ؛وجود روابط عمیق و استراتژیک اقتصادی میان ایران و جمهوری آذربایجان را ضروری می سازد .