یاد داشت تفاهم همکاری وسیع در زمینه انرژی نفت وگاز میان ایران و ترکیه اخیرا به امضای “سیدکاظم وزیری هامانه” وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران و “حلمی گولر” وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه رسید.سید کاظم وزیری هامانه” مذاکراتش با دکتر “حلمی گولر” وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه را “قدم بزرگی در همکاری دو کشور در زمینه نفت و گاز” توصیف کرد. وزیری هامانه با اشاره به مذاکرات متعددی که در گذشته بین دو کشور صورت گرفته و به نتیجه نرسیده بود، گفت: “این، قدم بزرگی است که در زمینه نفت و گاز بین دو کشور برداشته شد و خوشبختانه با امضای یادداشت تفاهمی به پایان رسید و امیدواریم این تفاهم نامه، عملیاتی شده و گاز ایران به اروپا صادر شود.” گفتنی است یادداشت تفاهم ایران و ترکیه بعد از دو روز مذاکرات فشرده کارشناسی در در آنکارا به امضاءرسید. وزیر نفت ایران در اینحصوص همچنین گفت : “طبیعی است که برای صدور گاز ایران به اروپا، باید خطوط لوله‌ای بین دو کشور احداث شود و قرار است این طرح‌ها به صورت پنجاه پنجاه بین دو کشور اجرا شود و همین طور قرار است بخش از طرح توسعه میدان پارس جنوبی را هم که یک طرح بزرگ چند میلیاردی است، ترکیه اجرا کند که بالطبع سطح همکاری بین دو کشور را نیز توسعه خواهد داد.” وی گفت: “در گذشته ایران و ترکیه فقط یک قرارداد صدور گاز داشتند که با انعقاد این یادداشت تفاهم، همکاری دو کشور در زمینه انرژی توسعه بسیاری خواهد یافت.” وی در مورد مفاد یادداشت تفاهم به خبرنگار ایرنا گفت: “این یادداشت تفاهم شامل چند بند است که اجازه ترانزیت گاز ایران به اروپا از طریق ترکیه و اجازه ترانزیت گاز ترکمنستان به اروپا از طریق خاک ایران به ترکیه در راس آن قرار دارد.”
امضای یادداشت تفاهم همکاری ایران و ترکیه در زمینه انرژی نشاندهنده حرکت دوکشور به همکاریهای راهبردی در زمنیه انرژی و اقتصادی می باشد. در شرایطی که برخی از کشورهای بیگانه و ثالت تلاش داشتند در زمینه همکاری ایران و ترکیه درخصوص انرژی و حتی انتقال گاز ایران به ترکیه خلل ایجاد بکنند, امضاء این یادداشت تفاهم حاکی از آن است که با عزم مسئولان دو کشور و منطبق بر منافع دوجانبه و منطقه ای و واقعیات ژئوپلیتیک , دو کشور به دنبال گسترش همکاریها در زمینه انرژی هستند . با امضای این یادداشت تفاهم در واقع زمینه تحقق خواست کشورهای اروپایی برای اجرایی شدن طرح ناباکو نیز فراهم می شود واقعیت این است که ترکیه تلاش دارد به چهار راه بین المللی انتقال انرژی در منطقه تبدیل شود . ایران نیز بعنوان کشوری که ذخایر دوم گاز در جهان را دارد, منبع مطمئنی برای تامین گاز کشورهای اروپایی و منطقه است . از اینرو دو طرف انگیزه های قوی برای همکاری در زمینه انرژی دارند . پیشرفت در مذاکرات ایران با پاکستان و هند در زمینه انتقال گاز برغم اختلافاتی که این دو کشور دارند, انتقال گاز ایران به ارمنستان , نخجوان و جمهوری آذربایجان و ترکیه , تقاضای گرجستان برای دریافت گاز از ایران , تمایل ترکمنستان به انتقال گاز خود از ایران و امضای یادداشت تفاهم همکاری ایران و ترکیه درزمینه انرژی نشان م یدهد که تلاش امریکا برای جلوگیری از نقش آفرینی عمده ایران در عرصه انرژی منطقه ناکام مانده است. این موضوع هر چه بیشتر محافل سیاسی ترکیه را برای همکاری با ایران در زمینه انرژی ترغیب می کند. بویژه اینکه کشورهای اروپایی به ایران بعنوان محل امنی برای تامین گاز مورد نیاز اروپا نگاه می کنند . آنها تمایل دارند که ۳۰ تا۵۰ درصدگاز مورد نیاز اروپا توسط ایران تامین شود . بهمین جهت طرح ناباکو مبنی بر انتقال گاز ایران به اروپا مطرح شده است و برغم مداخلات امریکا , کشورهای اروپایی از جمله اتریش بر لزوم انتقال گاز ایران به اروپا تاکید دارند. در چنین شرایطی ایران و ترکیه با امضای یادداشت تفاهم همکاری در زمینه انرژی , تمایل خود را به حضور پررنگ در طرح ناباکو نشان دادند . البته مسیر هایی دیگری برای انتقال گاز ایران به اروپا وجود دارد , اما تجربه مثبت ایران و ترکیه در همکاری در زمینه گاز و نیز پیوندهای منافع سیاسی و اقتصادی دو کشور ایجاب می کند تهران و آنکارا در این خصوص بدور از القائات بیگانگان همکاری کنند . این موضوع در راستای منافع ملی دو کشور می باشد. بویژه اینکه روسیه اخیرا با انعقاد قراردادهای جدید با ترکمنستان و قزاقستان و طرح احداث خط لوله جدید گاز بین روسیه و یونان و بلغارستان تلاش کرد که با کنترل منابع انرژی منطقه و راه‌های انتقال انرژی به اروپا، ترکیه را که هدف تبدیل شدن به بزرگترین پایانه انرژی و کریدور انرژی منطقه را دارد، منزوی کند , اما با یادداشت تفاهم اخیر , ایران و ترکیه حضور پررنگی در مساله انتقال انرژی به اروپا خواهد داشت .