پورتر گاس رییس سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا (سیا) اخیراً طی سفر رسمی به آنکارا با رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه دیدار و همچنین امره تانر رئیس میت و ژنرال ارسلان گونر رییس اداره اطلاعات ارتش دیدار کرد . این دیدار در پشت درهای بسته صورت گرفت و طرفین از هر گونه اظهار نظری در مورد مسائل مورد بحث خودداری کردند.همین موضوع ارزیابی های متفاوتی در محافل سیاسی ایجاد کرده است . برخی از مطبوعات ترکیه با توجه به سفر آتی وزیر امورخارجه امریکا به ترکیه ، هدف رییس سیا از سفر به ترکیه را جلب حمایت آنکارا برای همکاری با واشنگتن در تحولات آتی منطقه ارزیابی کردند. سفر رییس سیا به ترکیه در حالی صورت گرفت که سه روز قبل از آن رابرت مولر رئیس سازمان FBI امریکا به ترکیه سفر کرده بود. درسفر مولر رئیس FBI به ترکیه و دردیدار بارئیس سازمان امنیت ترکیه گفته شدکه سازمان FBI درترکیه یک شعبه زیر مجموعه FBI تاسیس کرده است . ناظران سیاسی سفر دو مقام امنیتی عالیرتبه امریکا به ترکیه را بمعنای آغاز دور جدیدی از روابط امنیتی بین این دو کشور ارزیابی می کنند که این روند مرتبط با تحولات امنیتی منطقه است . سفر رئیس سیا به ترکیه با مجموعه ای از مسایل دو جانبه ، منطقه ای و جهانی مرتبط بوده است . از بعد دو جانبه در شرایطی که امریکا برای پیشبرد اهداف خود در عراق ، سوریه و در چارچوب طرح خاورمیانه بزرگ خود را نیازمند استفاده از ترکیه می داند ، اما مناسبات دو کشور بدلایل متعدد و برغم انکار مقامات دو کشور روبسردی گراییده است و اغلب نظرسنجی ها نیز حاکی از آن است که بیش از ۸۰ درصد مردم ترکیه ، امریکا را بعنوان دوست خود نمی شناسند . تصمیم سال ۲۰۰۳ پارلمان ترکیه در ممانعت از عبور ۶۰ هزار نیروی امریکایی از ترکیه به عراق برای مقامات واشنگتن شوکه کننده بود و نشان داد که آنها ارزیابی درستی از ترکیه ندارند . در حال حاضر نیز امریکا در ادامه سیاست های یک جانبه خود طرحهای توسعه طلبانه در منطقه دنبال می کند و در این راستا تلاش دارد که هر چه بیشتر آنکارا را با خود همرا سازد و از دیدگاههای آنکارا در خصوص مسایل منطقه ای از نزدیک آگاه شود . در چنین شرایطی اهمیت این همکاری ها با آغاز کار راس ویلیامز سفیر جدید آمریکا در آنکارا مشخص تر می شود. وی پس از شروع به کار گفته بود که برای آغاز کار باید اطلاعات دست اول از دولت و جامعه ترکیه به دست آورد . در واقع بنظر می رسد مقامات عالیرتبه امنیتی امریکا با هدف همراه ساختن هر چه بیشتر ترکیه در مساله عراق بویژه پس از برگزاری انتخابات پارلمانی ، همراه کردن ترکیه با طرحهای توسعه طلبانه امریکا در منطقه بویژه در خصوص سوریه و نیز استفاده فراتر از معاهدات از بندر اسکندرون و پایگاهای اینجرلیک خود را نیازمند رایزنی های امنیتی نزدیک تر با مقامات ترکیه می دانند .در این راستا «ماهر کانیاک» کارشناس ارشد سابق سازمان اطلاعاتی ترکیه (میت) معتقد است که هدف گاس از سفر به آنکارا این بوده است که در صورت عقب نشینی نیروهای آمریکایی از عراق و به خصوص شمال این کشور ، از نقش ترکیه در منطقه مطلع شود. در واقع حضور پرشور مردم در انتخابات عراق ، بی شک زمینه را برای حضور اشغالگران امریکایی در عراق دشوار می سازد و آنها تلاش دارند که با وارد گود کردن کشورهایی نظیر ترکیه اهداف خود را به پیش ببرند . گفته می شود آمریکا پس از انتخابات پارلمانی عراق که ۱۵ دسامبر برگزار شد ، نیروهای خود را در عراق کاهش می دهد ودر آن صورت امنیت شمال عراق به ترکیه واگذار می شود .گفته می شود این موضوع در دیدار اخیر مسئولان میت با مسعود بارزانی نیز مطرح شده است . بویژه اینکه کره جنوبی نیز اعلام کرده است که نیروهای خود را در شمال عراق کاهش می دهند . در این راستا نیز احتمال دارد برای فریب ترکیه ، امریکا وعده هایی نظیر مبارزه جدی با مساله پ ک پس از برگزاری انتخابات پارلمانی در عراق را عنوان کند. در این میان همزمانی سفر گاس باسفر فرمانده نیروی زمینی ارتش ترکیه به امریکاجلب توجه میکند . گفته می شود ژنرال بیوک انیت دراین سفر باهمتای امریکایی خود درزمینه مقابله باپ.ک.ک و پروژه های مشترک درزمینه صنایع دفاعی گفتگو کرده است . بیوک آنیت که قرار است در سال ۲۰۰۶ به ریاست ستاد کل ارتش ترکیه منصوب شود با مقامات پنتاگون و محافل صهیونیستی آمریکا ارتباط نزدیکی دارد. آنچه مسلم است اینکه بسیاری از محافل سیاسی ترکیه از پیامدهای منفی هر گونه همکاری پنهانی دولت آنکارا با سیاست های توسعه طلبانه واشنگتن در منطقه نگران هستند . در واقع افکار عمومی ترکیه از سفر این دومقام امریکایی به ترکیه خشنود نیستند. از نظر آنها اعتماد ترکیه به امریکا در مسایل امنیتی ، از تمرکز مقامات آنکارا از تحرکات جدایی طلبانه در کردستان عراق خواهد کاست که این موضوع می تواند صدمات زیانباری برای ترکیه داشته باشد . بویژه اینکه در حال حاضر باصطلاح دولت فدرال کردستان عراق تنها ظاهرا تابع دولت مرکزی بغداد می باشد ولی وزارت دفاع، دارایی وخارجه خود وهمچنین سازمان اطلاعاتی وامنیتی وارتش کردستان را تاسیس کرده است . در چنین شرایطی نیز وزیر امورخارجه ایران در نشست چهارجانبه وزیران اموخارجه ترکیه ، ایران ، یونان و پاکستان در آتن بر لزوم همکاری کشورهای منطقه برای حفط یکپارچی عراق تاکید کرد .در خصوص خوشبینی برخی از محافل سیاسی ترکیه به مقابله امریکا با پ ک ک در شرایط احتمالی جدید باید گفت مقامات آمریکایی اعلام کرده اند که امن ترین منطقه عراق ،مناطق کردنشین می باشد، لذا آمریکا نه به ترکیه اجازه خواهد داد که به عملیات نظامی علیه مواضع پ ک ک اقدام کند ونه ارتش آمریکا علیه پ ک ک به عملیات انهدامی دست خواهند زد . مقامات آمریکا همچنین تاکید کرده اند که ترکیه باید راه حل سیاسی را برای حل مشکل پ ک ک به مورد اجراء گذارد . یعنی ترکیه باید با پ ک ک مذاکره کند و یا باهماهنگی دولت عراق علیه پ ک ک به مبارزه بپردازد . نکته مهم درباره این موضوع این است که حکومت مرکزی بغداد وارتش ونیروهای امنیتی عراق از قدرت اعمال نفوذ در شمال عراق برخوردار نیستند . برغم این موضوعات برخی از روزنامه ترکیه از جمله آکشام در ارزیابی خوشبیانه ای از سفر گاس به آنکارا نوشته بودند که ترکیه منتظر فرمان آمریکاست تا به چریکهای پ ک ک در کوههای قندیل حمله کند.
اهداف سفر رئیس سیا به آنکارا (۱)
نویسنده سایت۱۴۰۲/۸/۸ ۵:۳۵:۱۰۱۳۸۴/۰۶/۲۹|1384, آرشیو تحلیلها, دریچه ای به قفقاز و اورآسیا|بدون دیدگاه
دیدگاه خود را بنویسید