مقدمه


تایک دهه پیش روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی چندان حساسیتی در میان کشورهای اسلامی نداشت ، اما پس از سال ۱۹۹۶ دگرگونی اساسی در روابط ترکیه و اسرائیل انجام شد . بطوریکه امروزه دو طرف از این روابط بعنوان مناسبات استراتژیک نام می برند . اگر چه ترکیه اهداف محدود از گسترش مناسبات با رژیم صهیونیستی دنبال می کند ، اما تل آویو با اهداف بلند مدت و تنش زایانه هدف نفوذ و استقرار در ترکیه را در پیش گرفته است . بطوریکه امروزه می توان گفت اسرائیل از توانایی تاثیر گذاری قابل توجه در ترکیه برخوردار است . این موضوع ملاحظات خاصی برای کشورهای اسلامی بویژه آندسته از همسایگان ترکیه که مخالف رژیم صهیونیستی هستند ، ایجاد می کند . در این میان تحرکات رژیم صهیونیستی در ترکیه اغلب ایران ر ا هدف قرار گرفته است .

سابقه روابط

روابط یهودیان و ترکها همواره در طول تاریخ اغلب حسنه بوده است . در سال ۱۹۴۲ زمانی که یهودیان از اسپانیا اخراج شدند ، ترکها ورود آنها به امپراتوری عثمانی را تبریک گفتند . قبل از جنگ جهانی اول ، انقلابیون جوان ترک از یهودیان بیشتری برای مهاجرت به امپراتوری عثمانی دعوت کردند تا بدین ترتیب مانعی در برابر عربها ایجاد کنند . یهودیان منطقه نیز بخاطر روحیه ضد سامی تزارهای روسیه بطور سنتی طرفدار ترکیه بودند . ترکیه و رژیم صهیونیستی کم و بیش از سال ۱۹۴۹ روابط خود را درسطح بسیار محدود و عمدتا “ اقتصادی آغاز کردند .ترکیه اولین کشور اسلامی بود که در ۲۸ مارس ۱۹۴۹ اسرائیل را برسمیت شناخت . نخستین قرارداد تجاری میان آنکارا و تل آویو در سال ۱۹۵۰ منعقد شد . یک سال بعد دو طرف توافقنامه همکاری در زمینه حمل و نقل هوایی امضاء کردند . در سال ۱۹۵۲ بین دو طرف نماینده سیاسی مبادله شد که با خشم اعراب مواجه شد . رای منفی اعراب به ترکیه در مساله قبرس ، با عث شد ترکیه مجددا “ تا حدودی به سوی اعراب گرایش پیدا کند و در ژانویه ۱۹۷۵ ساف را برسیمت شناسد . تا سال ۱۹۹۰ روابط دو طرف همواره بطور محرمانه و در سطح پایین دیپلماتیک قرارداشت .
ترکیه به لحاظ ملاحظات سیاسی و روابط با کشورهای اسلامی از توسعه روابط علنی با رژیم صهیونیستی تا این تاریخ اجتناب می کرد . پایه روابط جدید ترکیه و رژیم صهیونیستی در دوران ریاست جمهوری تورگوت اوزال پایه گذاری شد و توسط دمیرل پس از سال ۱۹۹۳ تداوم یافت . در سال ۱۹۹۱ به ابتکار اوزال روابط دو طرف به سطح سفارت رسید . با انجام توافقات باصطلاح صلح اعراب و اسرائیل ، ترکیه شرایط را مغتنم شمرده و هرچه بیشتر بسوی اسرائیل گام برداشت .
در سال ۱۹۹۳ حکمت چتین وزیر امورخارجه وقت ترکیه از اسرائیل دیدار و اطمینان داد ، روابط دو کشور در همه زمینه ها گسترش خواهد یافت . (۱)
در سالهای ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۵ دو طرف در زمینه فرهنگی ، بهداشتی ، محیط زیست و مواد مخدر توافقنامه هایی امضا ء کردند . از سال ۱۹۹۴ دو طرف همکاریهای نظامی را تا حدودی مدنظر قرار دادند . یکی از علل این موضوع آن بود که در این سالها و اوج مساله پ ک ک و نیاز ارتش ترکیه به سلاح برخی کشورها نظیر امریکا ، آلمان و فرانسه فروش سلاح به ترکیه را منوط به عدم استفاده در مناطق کردنشین کردند . حال آنکه رژیم صهیونیستی که همه نوع سلاح را داشت ، چنین شروطی را برای فروش به ترکیه قرار نداد و تنها به دنبال دریافت آب بود . این موضوع دو طرف را بکدیگر نزدیک کرد. بطوریکه سلیمان دمیرل در ۱۲ تا ۱۴ مارس ۱۹۹۶ به اسرائیل سفر و چهار موافقتنامه در زمینه تجاری و اقتصادی با اسرائیل امضاء کرد . با وجود این معمار روابط نوین و علنی ترکیه و رژیم صهیونیستی ، ژنرال چویک بیر است که در سال ۱۹۹۶ نایب رییس ستاد فرماندهی ارتش ترکیه بود . وی در این سال در سفر به تل آویو قرارداد همکاری نظامی دوجانبه و استفاده جنگنده های دو طرف از فضای طرف مقابل را را امضاء کرد . وی بارها مدال افتخار از محافل یهودی گرفته است و تا قبل از انتخاب سزر رویای رسیدن به رئیس جمهوری ترکیه را در سر می پروراند . عمق تعصب وی برای گسترش روابط با اسرائیل تا حدی بود که در سال ۱۹۹۹ و بهنگام بازنشستگی وی ، فرماندهی جدید ارتش ترکیه سه قرارداد خرید چرخبال ، ساخت ماهواره و امروزینه کردن تانکها را که بدون مناقصه بین المللی به رژیم صهیونیستی واگذار شده بود ، برای مدتی لغو کرد .
روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی از سال ۱۹۹۶ :
روابط نظامی ترکیه و رژیم صهیونیستی از سال ۱۹۹۶ با عقد توافقنامه همکاری نظامی میان دو طرف وارد روندی آشکار شد . بطوریکه سران اتحادیه عرب در نشست ژوئن ۱۹۹۶ خود در قاهره از ترکیه خواستند تا در روابط اش با اسرائیل تجدید نظر کند . با وجود از این تاریخ روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی همواره سیر صعودی داشته است .
ترکیه و رژیم صهیونیستی دارای انجمن دوستی هستند که در سال ۱۳۷۸ با حمایت عزر وایزمن رئیس رژیم صهیونیستی تاسیس شد . (۲)
در داخل ترکیه برغم حساسیت به همکاریهای نظامی ترکیه و رژیم صهیونیستی ، حساسیتها به همکاری اقتصادی دو طرف کم بوده است . چنانچه موافقتنامه منطقه آزاد تجاری ترکیه و رژیم صهیونیستی در شانزدهم ژانویه ۱۹۹۷ به امضای نجم الدین اربکان رهبر حزب اسلامگرا و منحله رفاه رسید . سلیمان دمیرل رئیس جمهور سابق ترکیه در مارس ۱۹۹۶ از اسرائیل دیدار کرد . پس از سقوط اربکان ، مسعود ییلماز نیز در سال ۱۹۹۸ از اسرائیل دیدار و قرارداد فروش اسلحه و مشارکت رژیم صهیونیستی در مدرنیزه کردن هواپیماهای اف – ۴ را امضاء کرد .این روند در دروان نخست وزیری اجویت نیز ادامه یافته است . وی در اوج انتفاضه مردم فلسطین و گسترش اشغالگری صهیونیستها فروردین ۱۳۸۱ قرارداد امروزینه کردن تانکها ترکیه بوسیله رژیم صهیونیستی را امضاء کرد . این قرارداد همزمان با تظاهرات گسترده مردمی در شهرهای بزرگ ترکیه از جمله آنکارا ، استانبول ، ارضروم ، دیاربکر ، وان ، آدانا امضاء شد . تظاهرکنندگان خواهان لغو کلیه قراردادهای ترکیه و رژیم صهیونیستی بودند .
از سال ۱۹۹۶ بعد نظامی همکاری دو طرف بسیار گسترش یافته است . بطوریکه دست کم بیست قرارداد همکاری در زمینه های نظامی دفاعی بین ترکیه و رژیم صهیونیستی امضاء شده است . جالب اینکه چنانچه تیر ماه ۱۳۸۱ توسط مطبوعات ترکیه فاش شد و صباح الدین چاکماک اوغلو وزیر دفاع ترکیه نیز بر آن صحه گذاشت ، در پنج سال گذشته سیزده قرارداد محرمانه نظامی میان ترکیه و رژیم صهیونیستی به امضاء رسیده است که حتی پارلمان ترکیه نیز از آن بی خبر مانده است . در عین حال تاکنون بارها نیروهای دریای ، زمینی و هوایی ترکیه و رژیم صهیونیستی با یکدیگر و اغلب با مشارکت امریکا مانور مشترک در مناطقی نظیر دریای سیاه ، شرق دریای مدیترانه ، ساحل بندر حیفا در فلسطین اشغالی ، سواحل ماماریس در جنوب غربی ترکیه با عناوینی نظیر پری دریایی ، طوفان ۲۰۰۲ و تمرینهای نجات برگزار کرده اند . اولین رزمایش دریایی سه جانبه ترکیه ، رژیم صهیونیستی و امریکا در سال ۱۹۹۷ و دومین آن در سال ۱۹۹۸ برگزار شد . گفتنی است موساد سازمان جاسوسی اسرائیل بشدت در ترکیه نفوذ دارد و در دستگیری اوجالان رهبر پ ک ک در سال ۱۹۹۹ در کنیا با میت ترکیه همکاری نزدیکی داشت . در حال حاضر رژیم صهیونیستی بشدت در صدد خرید و یا اجاره زمینهای ترکیه با سرپوش فعالیتهای اقتصادی است تا از اینطریق آسانتر به اقدامات ضدامنیتی علیه ایران ، سوریه و عراق دست بزند . این روند اکنون با مطرح شدن حمله امریکا به عراق و تحرکات احتمالی عراق شدت یافته است . اسراییل در پوشش مشارکت در پروژه کشت و صنعت جنوب شرق ترکیه (گاپ ) قسمتی از اراضی این منطقه که نزدیک به ایران است به اجاره در آورده است .. در عین حال دو طرف تمایل زیادی برای تقویت همکاریهای امنیتی سه جانبه باکو – تل آویو – آنکارا دارند که روند امنیتی مغایر منافع ایران می باشد. در زلزله ۱۹۹۹ رژیم صهیونیستی در اقدامی دیپلماتیک در سفر اکتبر ۱۹۹۹ باراک نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی به ترکیه ، تل آویو ۲۵۰۰ واحد مسکونی پیش ساخته در اخیار زلزله زدگان ترکیه قرارداد . سفر باراک به ترکیه اولین سفر رسمی یک نخست وزیر رژیم صهیونیستی به این کشور از زمان تاسیس نامشروع این رژیم بود . جالب اینکه مدتی پس از زلزله اوت ۱۹۹۹ ، هفته نامه الزمان الجدید چاپ لندن بنقل از گزارشهای اطلاعاتی غرب فاش ساخت آزمایشهای رژیم صهیونیستی در منطقه کورچک و در شب وقوع زلزله در تسریع وقوع این زلزله موثر بوده است . (۳)
ظاهرا“ بهمین جهت بعد از زلزله تعداد زیادی اسرائیلی وارد ترکیه شدند تا اسناد را از بین ببرند . این موضوع با سکوت سازمان امنیت ترکیه (میت ) همراه بود . در جولای ۱۹۹۹ سلیمان دمیرل رئیس جمهور ترکیه از سرزمینهای اشغالی دیدار کرد . بعدها شارون نخست وزیر رژیم صهیونیستی نیز در سال ۲۰۰۱ از ترکیه دیدار کرد . البته بخاطر اعتراضات شدید مردم مسلمان ترکیه سفر برنامه ریزی شده شارون برای دو روز در ترکیه به هشت ساعت تقلیل یافت . روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی در حال حاضر بحدی گسترش یافته است که در اوج انتفاضه جدید مردم فلسطین و در اوج جنایات رژیم صهیونیستی که با واکنش جهانی همراه بود ، ترکیه هیچ تغییری در روابط خود با رژیم صهیونیستی ایجاد نکرد . حتی چند قرارداد نظامی با این رژیم نیز امضاء کرد . جالب اینکه در خرداد ۱۳۸۰ در اجلاس اضطراری وزیران سازمان کنفرانس اسلامی در دوحه قطر ، ترکیه تنها کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی بود که با ماده ۲۲ بیانیه پایانی نشست دوحه مخالفت کــــــرد .
در این ماده با اشاره به اوضاع سرزمینهای اشغالی از کشورهای عضو درخواست شده بود که هرگونه نمایندگی رژیم صهیونیستی در کشور خود را تعطیل کرده و به روند عادی سازی روابط خود با رژیم صهیونیستی پایان دهند . (۴) در هرحال باید گفت تحولات شش سال اخیر در روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی حاکی از تدوام عمق یابی روابط دو طرف است .

اشاره به تعدادی از قراردادهای ترکیه و رژیم صهیونیستی :

تعدادی از قراردادهای سیاسی و نظامی ترکیه و رژیم صهیونیستی :

ترکیه طی سالهای اخیر بویژه از ۱۹۹۶ قرادادهای متعدد نظامی بصورت آشکار و پنهان امضاء کرده است . معمار روابط نوین و علنی ترکیه و رژیم صهیونیستی ، ژنرال چویک بیر است.

• چوبیک بیر در سال ۱۹۹۶ نایب رییس ستاد فرماندهی ارتش ترکیه بود . وی در این سال در سفر به تل آویو قرارداد همکاری نظامی دوجانبه و استفاده جنگنده های دو طرف از فضای طرف مقابل را را امضاء کرد .

• ترکیه در سال ۱۹۹۵ در دوره نخست وزیری تانسو چیللر طرح امروزینه کردن ۵۴ فروند جنگنده اف – ۴ نیروی هوایی این کشور را در قبال قراردادی به ارزش اولیه ۶۳۲ میلیون دلار به شرکت اسرائیلی آی . ام . آی واگذار کرد که در سالهای بعد مبلغ قرارداد به یک میلیارد دلار افزایش یافت .

• مسعود ییلماز نخست وزیر وقت ترکیه نیز در سال ۱۹۹۸ از اسرائیل دیدار و قرارداد فروش اسلحه و مشارکت رژیم صهیونیستی در مدرنیزه کردن هواپیماهای اف – ۴ را امضاء کـــرد. ( خبرگزاری ایرنا )

• در سفر آبانماه ۱۳۷۸ ایهودا باراک نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی به ترکیه ، تل آویو وعده داد عکس های نظامی ماهواره ای در اختیار ترکیه قرارداده شود . (خبرگزاری ایرنا )

• اواسط فروردین ۱۳۸۱ ماه ترکیه و رژیم صهیونیستی بمنظور امروزینه کردن یک هزار دستگاه تانک یک قرارداد ۷۵۰ میلیون دلاری امضاء کردند. سزای اوزترک مدیر طرح امروزینه سازی تانکهای ارتش ترکیه در اعتراض بوجود نواقص مهم در متن قرارداد ، از سمت خود استعفاء داد.

• آنکارا همچنین در چهارچوب یک قرارداد ۱۵۰ میلیون دلاری بازسازی جنگنده های اف – ۵ نیروی هوایی را به رژیم صهیونیستی واگذار کرده است .

• روزنامه زمان چاپ ترکیه در شماره ۲۷ مرداد ۱۳۸۱ فاش ساخت ترکیه با امضای یک قرارداد ۱۱۰ میلیون دلاری امروزینه کردن ۳۰۰ فروند بالگرد نظامی و مجهز کردن آنها به سیستمهای محافظت در مقابل موشکهای زمین به هوا را به شرکتهای اسرائیلی داده است .

• در اوج انتفاضه مردم فلسطین و گسترش اشغالگری صهیونیستها فروردین ۱۳۸۱ قرارداد امروزینه کردن تانکها ترکیه بوسیله رژیم صهیونیستی را امضاء کرد و قراردادهای قبلی را تکمیل کرد . این قرارداد همزمان با تظاهرات گسترده مردمی در شهرهای بزرگ ترکیه از جمله آنکارا ، استانبول ، ارضروم ، دیاربکر ، وان ، آدانا امضاء شد .

• اسرائیل در طرح هفت میلیارد دلاری امروزینه کردن ارتش ترکیه از جمله تولید موشکهای هوا به زمین موسوم به پوپی و موشکهای زمین به زمین ( آرو – ۲) مشارکت دارد . اسرائیل فعال کردن سیستم ضد موشکی آرو که از سال ۱۹۸۶ آغاز شده بود ، تسریع داده است . این پروژه دو میلیارد دلار هزینه لازم دارد . ترکیه نیز سعی در مشارکت در این طرح دارد .

• ژوئیه ۲۰۰۱ بن الیعازر وزیر جنگ رژیم صهیونیستی در سفر به ترکیه و قانع کردن مقامات ترکیه در مورد تهدید موشکی ایران و خطرات ناشی از احتمال دستیابی ایران به سلاحهای کشتار جمعی ، راههای مقابله با آن را بررسی و طرح تشکیل سپر دفاع موشکی آرو را ارایه کرد

بطور کلی باید گفت در پنج سال گذشته دست کم بیست قرارداد همکاری در زمینه های نظامی دفاعی بین ترکیه و رژیم صهیونیستی امضاء شده است . جالب اینکه چنانچه تیر ماه ۱۳۸۱ توسط مطبوعات ترکیه فاش شد و صباح الدین چاکماک اوغلو وزیر دفاع ترکیه نیز بر آن صحه گذاشت ، در پنج سال گذشته سیزده قرارداد محرمانه نظامی میان ترکیه و رژیم صهیونیستی به امضاء رسیده است که حتی پارلمان ترکیه نیز از آن بی خبر مانده است .

تعدادی از قراردادهای اقتصادی ترکیه و رژیم صهیونیستی :
• نخستین قرارداد تجاری میان آنکارا و تل آویو در سال ۱۹۵۰ منعقد شد .
• در سال ۱۹۵۱ ترکیه و رژیم صهیونیستی توافقنامه همکاری در زمینه حمل و نقل هوایی امضاء کردند .
• در سالهای ۱۹۹۳ تا ۱۹۹۵ دو طرف در زمینه فرهنگی ، بهداشتی ، محیط زیست و مواد مخدر توافقنامه هایی امضا ء کردند .
• در سفر سلیمان دمیرل رئیس جمهور وقت ترکیه در ۱۲ تا ۱۴ مارس ۱۹۹۶ به اسرائیل چهار موافقتنامه در زمینه تجاری و اقتصادی با اسرائیل امضاء شد .
• در ۱۶ ژانویه ۱۹۹۷ موافقتنامه منطقه آزاد تجاری (تجارت آزاد) ترکیه و رژیم صهیونیستی در زمان نخست وزیری اربکان رهبر حزب اسلامگرا و منحله رفاه امضاء کردند .
• رژیم صهیونیستی چند قرارداد آشکار و پنهان از جمله در سفر سال ۲۰۰۱ شارون در مورد مشارکت در پروژه گاپ و نیز اجاره زمینهای این منطقه با ترکیه امضاء کرده است .
• ترکیه و رژیم صهیونیستی بزودی یک توافقنامه در مورد فروش آب رودخانه ماناوگات ترکیه به رژیم صهیونیستی امضاء می کنند . ترکیه برای ایجاد تاسیسات لازم تاکنون بیبش از ۱۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری کرده است . ترکیه خواهان انتقال روزانه ۵۰۰ هزار متر مکعب آب از این رودخانه است .
• رژیم صهیونیستی در عین حال علاقمند به همکاری با ترکیه در پروژه باکو – جیحان است . بنیامین نتانیاهو نخست وزیر وقت اسرائیل در دیدار ۲۹ اوت ۱۹۹۷ با حیدر علی اف رئیس جمهور آذربایجان در باکو، جمهوری آذربایجان را به عنوان یک تدارک دهنده نفت اسرائیل توصیف کرد و بر پیش بینی یک پروژه، با اضافه کردن خط لوله ای به خط لوله باکو ـ جیحان از زیر دریا به اسرائیل تاکید کرد
کمک های مالی رژیم صهیونیستی به ترکیه
برغم باصطلاح مناسبات استراتژیک ترکیه و رژیم صهیونیستی ، برخلاف امریکا ، رژیم صهیونیستی کمک مالی مستقیم در اختیار ترکیه قرارنداده است . حتی در اوج بحران اقتصادی فوریه ۲۰۰۱ ترکیه ، رژیم صهیونیستی خواهان در یافت آب و زمین در قبال تعهدات مالی ترکیه در قراردادهای نظامی و نیز فروش تسلیحات شد . باوجود این رژیم صهیونیستی نیز هراز گاهی از نفوذ خود در سازمانهای مالی بین المللی برای دادن وامهای خارج از نوبت به ترکیه استفاده کرده است .

علل همگرایی ترکیه با رژیم صهیونیستی :


ـ نقش امریکا

ترکیه همواره با گسترش روابط با رژیم صهیونیستی کوشیده است تا حمایت لابی قدرتمند صهیونیستی در امریکا را بدست آورد و از اینطریق برای رسیدن اهداف سیاسی و اقتصادی خود بویژه در خصوص امریکا استفاده کند . در واقع اگر چه ممکن است امریکا آغازگر باصطلاح روابط استراتژیک ترکیه و رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۹۶ نبود ، اما تقویت کننده این روند است . چنانچه در ماه می ۱۹۹۷ وزارت امورخارجه امریکا از گسترش روابط ترکیه و اسرائیل بعنوان یکی از اهداف استراتژیک خود در منطقه نام برد و تاکید کرد اگر پاره ای کشورها این روابط را نمی پسندد ، بخودشان مربوط است . این موضع امروز نیز از سوی امریکا دنبال می شود . ترکیه و رژیم صهیونیستی از متحدان قوی و مورد اعتماد امریکا در خاورمیانه هستند و مشارکت باصطلاح استراتژیک آنها به تحصیل اهداف امریکا نظیر مهار دوجانبه عراق و ایران و حفظ اردن طرفدار غرب در منطقه کمک می کند . ترکیه بشدت روابط امریکا و رژیم صهیونیستی را بدنبال دارد . بطوریکه در سال ۲۰۰۱ در جریان رای مثبت آنکارا به قطعنامه سازمان ملل در محکومیت اسرائیل ، وزیر امورخارجه امریکا با ارسال نامه شدید اللحنی تاکید کرد ، مارا از خود ناامید ساختید . بطوریکه اسماعیل جم وزیر امورخارجه وقت ترکیه در واکنش به این نامه تاکید کرد که حتی خود اسرائیلــی ها چنین واکنشی نداشتند .

ـ علایق نظامی

ترکیه همواره کوشیده است برای تقویت موقعیت منطقه ای اش و نیز با توجه برقابت تسلیحاتی با یونان و داشتن تنش با اغلب همسایگانش بنیه نظامی خود را با کمک گرفتن از رژیم صهیونیستی تقویت کند . روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی بویژه در زمینه های نظامی در سال ۱۹۹۶ آغاز شد ، باوجود دو طرف بر قدمت این موضع با اهداف سیاسی تاکید می کنند . در همین راستا اوایل سال ۷۹ کنفرانس تاریخ نظامی ترکیه و رژیم صهیونیستی در استانبول برگزار شد . (۵)
ابعاد همکاریهای نظامی ترکیه و رژیم صهیونیستی بسیار گسترده و حتی باورنکردنی است . اکنون دست هایی در ارتش ترکیه هستند که پروژه های کلان را بدون مناقصه بین المللی به شرکت های رژیم صهیونیستی واگذار می کنند . حال آنکه برخی از این پروژه ها را سازمان صنایع دفاعی ترکیه نیز می توانست اجراء کند . نکته قابل توجه سکوت ارتش ترکیه در قبال نقص فنی بسیاری از این طرحها است . در حال حاضر از لحاظ نظامی ترکیه بدنبال دریافت تجهیزات پیشرفته جاسوسی از رژیم صهیونیستی است . در سفر آبانماه ۱۳۷۸ ایهودا باراک نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی به ترکیه ، تل آویو وعده داد عکس های نظامی ماهواره ای در اختیار ترکیه قرارداده شود . اواسط فروردین ۱۳۸۱ ماه ترکیه و رژیم صهیونیستی بمنظور امروزینه کردن یک هزار دستگاه تانک یک قرارداد ۷۵۰ میلیون دلاری امضاء کردند. جالب اینکه سزای اوزترک مدیر طرح امروزینه سازی تانکهای ارتش ترکیه در اعتراض بوجود نواقص مهم در متن قرارداد ، از سمت خود استعفاء داد.(۶) . در پنج سال گذشته سیزده قرارداد محرمانه نظامی میان ترکیه و رژیم صهیونیستی به امضاء رسیده است که حتی پارلمان ترکیه نیز از آن بی خبر مانده است . ترکیه در سال ۱۹۹۵ در دوره نخست وزیری تانسو چیللر طرح امروزینه کردن ۵۴ فروند جنگنده اف – ۴ نیروی هوایی این کشور را در قبال قراردادی به ارزش اولیه ۶۳۲ میلیون دلار به شرکت اسرائیلی آی . ام . آی واگذار کرد که در سالهای بعد مبلغ قرارداد به یک میلیارد دلار افزایش یافت . بدین ترتیب آی . ام . آی از ورشکستگی رهایی ریافت . آنکارا همچنین در چهارچوب یک قرارداد ۱۵۰ میلیون دلاری بازسازی جنگنده های اف – ۵ نیروی هوایی و در قرارداد دیگری بازسازی جنگنده های اف – ۴ را به رژیم صهیونیستی واگذار کرده است .
جالب اینکه اکنون یک سال است که در مطبوعات و رسانه های ترکیه گهگاه بر این موضوع پرداخت می شود که جنگنده ای امروزینه شده توسط رژیم صهیونیستی نقص فنی داشته و پرواز آنها متوقف شده است . (۷) در عین حال چنانچه روزنامه زمان چاپ ترکیه در شماره ۲۷ مرداد ۱۳۸۱ فاش ساخت ترکیه با امضای یک قرارداد ۱۱۰ میلیون دلاری امروزینه کردن ۳۰۰ فروند بالگرد نظامی و مجهز کردن آنها به سیستمهای محافظت در مقابل موشکهای زمین به هوا را به شرکتهای اسرائیلی داده است . در واقع اسرائیل در طرح هفت میلیارد دلاری امروزینه کردن ارتش ترکیه از جمله تولید موشکهای هوا به زمین موسوم به پوپی و موشکهای زمین به زمین ( آرو – ۲) مشارکت دارد . مجموع این مسایل علایق استراتژیک میان ترکیه و رژیم صهیونیستی ایجاد کرده است .

ـ علایق سیاسی

زمانیکه ترکیه در سال ۱۹۹۶ قدم های اساسی برای گسترش روابط با رژیم صهیونیستی برداشت که ابتکارات دیپلماتیک ترکها در پایان دادن به حمایت اعراب از حزب کارگزان کردستان (پ ک ک ) به نتیجه ای نرسیده بود . ترکها همچنین احساس می کردند که یهودیان می توانند در ارتباط با مشکل آنها با یونان کمک کنند . ترکها به این امید خواهان توسعه مناسبات با رژیم صهیونیست شدند که اسرائیل می تواند از لابی یهودیان در امریکا بعنوان وزنه ای علیه لابی یونان و ارمنی ها استفاده کنند. این دو لابی مانع ارسال تجهیزات نظامی از جانب امریکا برای ترکیه می شوند . اسرائیل با ترکیه هم نظر است . چون قبرس از مدتها قبل بعنوان پایگاه مبارزان فلسطینی مشهور بوده است . این نکته را درنظر گرفت که اعراب بخاطر سابقه استعماری امپراتوری عثمانی به ترکیه بصورت قابل اعتماد نگاه نمی کنند . ترکیه نیز نظر بدی به عربها داشته و دارد . از نظر لائیکهای ترکیه ، در میان کشورهای عربی سوریه به منطقه اسکندرون ادعای ارضی دارد . عربستان از سیستم سیاسی ترکیه ناخشنود است . عراق همواره در فکر توسعه طلبی است و مصر همشه به ترکیه بعنوان یک رقیب نگاه کرده است . در عین حال اتحادیه اروپایی نیز بعنوان یک کلوپ مسیحی حاظر به پذیرش عضویت کامل اتحادیه اروپا نیست . بنابراین شاید بتوان گفت که نوعی انزوا شبیه رژیم صهیونیستی توسط ترکها نیز احساس می شد و این موضوع در همگرایی دو طرف تاثیر داشته است . بر این اساس نیز ترکیه تا حدودی تمایل به ادامه اختلافات رژیم صهیونیستی و سوریه دارد . چرا اگر روزی بالفرض روابط سوریه با رژیم صهیونیستی بهبود یابد ، نیروهای مستقر در جولان به طرف مرزهای ترکیه گسیل می شوند و سوریه خواهان بازپس گیری منطقه اسکنرون می شود .
بطورکلی علایق سیاسی ترکیه در گسترش مناسبات با رژیم صهیونیستی عبارتند از :
۱) تلاش برای ایفا ء نقش قدرتمند منطقه ای و دستیابی به چنین نقشی از دلایل اصلی گرمی روابط ترکیه و اسرائیل است . حمایت آنکارا از مذاکرات باصطلاح صلح خاور میانه در همین ارتباط قابل ارزیابی است .
۲) همکاری امنیتی و تقویت بنیه نظامی و تبادل اطلاعاتی میان سرویسهای اطلاعاتی دو کشور .
۳) مقابه با تهدید های یونان و سوریه . برخی ناظران سیاسی عقیده دارند که یکی از دلایل ترکیه برای انعقاد قرارداد نظامی با اسرائیل ، واکنش نسبت به همکاری نظامی یونان و سوریه است . سوریه و یونان در پاییز ۱۹۹۶ یک پیمان همکاری امضاء کردند .
۴) استفاده از لابی اسرائیل در امریکا برای گرفتن امتیازات بیشتر در زمینه های سیاسی .
۵) استفاده از امکانات اطلاعاتی و نظامی اسرائیل در صورت بروز بحران در منطقه از جمله بحران آب که رژیم صهیونیستی نیز با نظرات ترکیه در دجله و فرات در مقابل سوریه و عراق موافق است .

ـ علایق اقتصادی

ترکیه و رژیم صهیونیستی تاکنون قراردادهای متعدد اقتصادی امضاء کرده اند . در سال ۱۹۹۷ دو طرف یکسال پس از امضای موافقتنامه همکاری نظامی ، یک موافقتنامه بازرگانی آزاد امضاء کرده و بر اساس آن همه موانع موجود بر سر مبادلات تجاری را از میان برداشتند . از این به بعد روابط اقتصادی دو طرف رو به گسترش نهاد . (۸) ترکیه و رژیم صهیونیستی پیوندهای اقتصادی قابل توجهی دارند . حجم مبادلات بازرگانی ترکیه و رژیم صهیونیستی بدون در نظر گرفتن زمینه های نظامی از چهل میلیون دلار در سال ۱۹۹۵ به ۸۹۱ میلیون دلار در سال ۱۹۹۹ رسید . از سال ۲۰۰۰ به بعد نیز این حجم از یک میلیارد دلار گذشته است . جالب اینکه حجم مبادلات بازرگانی ترکیه و ایران برغم هم مرز بودن و تازه پس از آغاز انتقال گاز ایران به ترکیه از یک میلیارد دلار گذشته است و این موضوع بخوبی پیوندهای اقتصادی رژیم صهیونیستی و ترکیه را نشان می دهد .
فروش آب به رژیم صهیونیستی بویژه آب رودخانه ماناوگات یکی از طرحهای کلان ترکیه در قبال رژیم صهیونیستی است . ترکیه برای ایجاد تاسیسات لازم تاکنون بیبش از ۱۰۰ میلیون دلار سرمایه گذاری کرده است . ترکیه خواهان انتقال روزانه ۵۰۰ هزار متر مکعب آب از این رودخانه است . ترکیه خواهان انتقال از طریق لوله کشی است ، اما رژیم صهیونیستی خواهان دریافت آب از طریق بالونهای مخصوص است .
در عین حال ترکیه بشدت خواهان مشارکت مشارکت رژیم صهیونیستی در پروژه بلند پروزانه کشت و صنعت جنوب شرق ترکیه (گاپ ) است . تل آویو نیز بخاطرمنافع اقتصادی و اهداف سیاسی از این طرح حمایت می کند . در خصوص پروژ گاپ در سفر سال ۲۰۰۱ شارون به ترکیه گفتگو شد . گفتنی است رژیم صهیونیستی به بهانه فعالیت در این طرح ، زمینهای زیادی را خرید یا بصورت طویل المدت اجاره کرده است و در سواحل دریای اژه نیز برنامه مشابهی را اجرا می کند . پروژه گاپ مساحت به وسعت ۸۶۳/۷۳ کیلومتر مربع از جنوب شرقی ترکیه در حدفاصل دجله و فرات قرار دارد . اجرای سدهای پیش بینی شده در این پروژه اختلافات آبی ترکیه با عراق و سوریه افزایش خواهد داد . این موضوع هم مورد خواست رژیم صهیونیستی است .
در بعد اقتصادی نیز رژیم صهیونیستی تنها به دنبال منافع خود است و ازاینرو در سال ۲۰۰۲ برغم درخواست فراوان ترکیه از انتقال فن آوری لازم در بخش کشاورزی و آبیاری به ترکیه خوددای کرده و موضع سوء استفاده گرایانه ای در قبال بحران شدید اقتصادی و مالی ترکیه که از فوریه ۲۰۰۱ شروع شده است ، اتخاذ کرده است .
در عین حال سرمایه گذاران معروف یهودی در ترکیه نیز نقش زیادی در گسترش روابط اقتصادی دو طرف ایفاء می کنند . از جمله این بازرگانان معروف اوزیر قریح هستند که در ترکیه فعالیت می کنند . اواسط سال ۸۰ اوزیر قریح سرمایه دار معروف یهودی در استان قیصریه ترکیه بقتل رسد که بسیج همه نیروهای امنیتی ترکیه را بدنبال داشت و تیمی نیز از موساد عازم ترکیه شد . قریح بعونان یک مفسر سیاسی با گروهای اسلامگرا از جمله طریقت نورجی برهبری عبدا..گولن و روزنامه اسلامگرای آکشام ارتباط داشت .
برخی در ترکیه نظیر عبدالرحمن دیلی پاک از روشنفکران اسلامی و راست ترکیه معتقدند موساد در قتل قریح نقش داشته است . (۹) برخی نیز معتقدند مخالفت قریح با دادن کمک مالی به رژیم صهیونیستی عامل ترور وی بوده است . اسحاق آلاتون نیز از جمله سرمایه گذاران معروف یهودی در ترکیه است که در گسترش تبادلات بازرگانی دو طرف نقش داشته است . در عین حال ترکیه از لحاظ اقتصادی روی حمایتهای رژیم صهیونیستی در طرح امریکایی باکو – جیحان حساب می کند . ضمن اینکه در صدد جلب حمایت رژیم صهیونیستی و لابی های وابسته در موسسات مالی بین المللی برای دریافت وام است . در عین حال سالانه حدود بیش از یکصد هزارنفر اسرائیلی از ترکیه دیدار می کنند که درآمد ارزی برای ترکیه دارد . در سال ۱۹۹۰ این مقدار حدود ده هزار نفر بود.

بطورکلی علایق اقتصادی ترکیه در گسترش روابط با رژیم صهیونیستی عبارتند از :

۱) بهره گیری از توان سرمایه گذاران اسرائیل و استفاده از آن در زمینه های کشاورزی ، صنعتی و آب .

۲) استفاده از موقعیت برتر یهودیان در بازرگانی جهانی و حضور در بازارهای بن المللی از طریق توسعه همکاری با اسرائیل .

در نهایت باید گفت منطقه خاورمیانه در آستانه توسعه اقتصادی است . اقتصاد اسرائیل با بیش از ۵/۳ میلیون جمعیت اهمیت ندارد ، اما ترکیه با دوستی با اسرائیل می توان وارد موسسات مالی و محافل جهانی بازار یابی شود .

علل همگرایی رژیم صهیونیستی با ترکیه :


علایق سیاسی :

رژیم صهیونیستی اهداف متعدد و از پیش تعیین شده ای در مناسبات اش با ترکیه دنبال می کند . از مهمترین اهداف امنیتی تنش زای اسرائیل در منطقه خاورمیانه و قفقاز و آسیای مرکزی که ترکیه در پیوند با این مناطق است ، تلاش برای مقابله با گسترش اسلام گرایی است. در واقع اسرائیل پس از تولد نامشروع اش بویژه با پیروزی بر اعراب در جنگهای ۱۹۴۸ ، ۱۹۵۶ و ۱۹۷۰ و پس از تمایل مصر در دهه هشتاد به روابط با تل آویو کوشیده است این اطمینان در میان کشورهای اسلامی را ایجاد کند که اسرائیل بعنوان یک دولت تثبیت شده و غیر قابل حذف است . از نظر مقامات تل آویو روابط استراتژیک ترکیه و اسرائیل این روند را تقویت می کند . دوستی اسرائیل با یک کشور اسلامی نظیر ترکیه ، بعد و صبغه اسلامی را در مناقشه اعراب و اسرائیل کاهش داده و می دهد . دقیقا “ بهمین خاطر است که اقدام کم سابقه ترکیه در آبانماه ۱۳۷۹ در تایید مصوبه سازمان ملل در محکومیت رژیم صهیونیستی بخاطر به شهادت رساندن دویست فلسطینی خشم تل آویو و واکنش منفی وزیر امورخارجه وقت امریکا را بدنبال داشت .
در عین حال تاکنون ترکیه در بسیاری از زمینه بنفع رژیم صهیونیستی گام برداشته است . بعنوان نمونه برای سرنوشت مسجد الاقصی ترکیه تاکنون طرحهایی بنفع رژیم صهیونیستی داده ا ست . از جمله پیشنهاد مدل مسجد ایاصوفیا که پذیرفته نشد . بعدها نیز مدل تقسیم مبنی بر واگذاری زمینهای مسجد الاقصی و قبط الصحرا را به رژیم صهیونیستی و واگذاری مسوولیت آن را به فلسطینیان داد .

خروج از انزواء :

اقدام به توصیه بن گوورین مبنی بر لزوم توسعه روابط اسرائیل با کشورهای غیرعربی نزدیک به خاورمیانه از جمله دلایل تلاش اسرائیل برای گسترش نفوذ در ترکیه است ۰ با ید گفت یکی از اهداف امنیتی اسرائیل در منطقه خاورمیانه و قفقاز گسترش فضای امنیتی خود است۰ عدم مشروعیت سیاسی اسرائیل در میان بسیاری از کشورهای خاورمیانه سبب شده است تا اسرائیل فضای مناسبی برای تحرک لازم در منطقه را نداشته باشد. در چنین شرایطی حضور ژئو پلتیک ترکیه انتخاب مطلوبی برای اسرائیل محسوب می شود. در این راستا رژیم صهیونیستی باحمایت ترکیه در صدد جلب بیشتر همکاری جمهوریهای آسیای مرکزی و قفقاز در مجامع بین المللی، کاهش فشارها علیه اسرائیل، خارج کردن خود از بحران مشروعیت سیاسی، جلوگیری از تشکیل جبهه ضد اسرائیلی در منطقه و گسترش سطح تماس با برخی کشورهای اسلامی به منظور ایجاد تفرقه میان آنها محسوب می شود. در واقع اسرائیل نمی خواهد جبهه جدید ضد اسرائیلی در آسیای میانه ایجاد شود . ترکیه در این میان تنها کشوری است که می تواند بین اسرائیل و جمهوریهای آسیای میانه بخوبی میانجی گری بکند .
یکی دیگر از اهداف اسرائیل در ترکیه تسهیل مهاجرت یهودیان این منطقه به اسرائیل می باشد۰این موضوع از ترس تل آویو از نابرابر شدن شدید جمعیت فلسطینی نسبت به یهودیان می باشد . گفتنی سیاست مهاجری پذیری اسراییل ظاهرا “ بر مبنای قانون رجعت کنندگان صورت می گیرد مهمترین هدف مهاجر پذیری اسرایل ترس از نابرابر شدن جمعیت فلسطینی با جمعیت یهودیان است ۰ این نگرانی بویژه از سال ۲۰۰۱ با آغاز انتفاضه مقدس مردم فلسطین و افزایش میزان مهاجرت یهودیان از سرزمینهای اشغالی بیشتر شده است.

اجرای طرح امریکایی خاورمیانه بزرگ :

یکی از مهمترین ابعاد حضور اسرائیل در منطقه مربوط به همکاری مشترک اسرائیل با ترکیه و جمهوری آذربایجان بویژه با ترکیه است. این همکاری از اوایل سال ۲۰۰۲ با مطرح شدن تاسیس اتحاد نظامی – امنیتی ترکیه ، جمهوری آذربایجان و گرجستان شدت یافته است ۰ این همکاری به شدت مورد حمایت آمریکا بوده و هدف غایی آن گسترش دادن اتحاد نظامی ۱۹۹۶ ترکیه و اسرائیل به جمهوری آذربایجان و منطقه قفقاز در راستای طرح به اصطلاح «خاورمیانه بزرگ» است که هدف خارج کردن اسرائیل از انزوای منطقه ای را دارد. بویژه با آغاز دور جدید انتفاضه در سرزمین های اشغالی و تشدید مواضع ضد اسرائیلی کشورهای عربی این سیاست هر چه بیشتر از سوی تل آویو دنبال می شود. اتحاد نظامی عملی ولی اعلام نشده ترکیه، اسرائیل و جمهوری آذربایجان در راستای طرح به اصطلاح خاورمیانه بزرگ می باشد. در همین راستا آمریکا تلاشهای زیادی برای گسترش دادن روابط جمهوری آذربایجان به عنوان یک کشور کلیدی در قفقاز با اسرائیل انجام داده است.

پیشبرد اهداف خاص در مورد ایران ، عراق و سوریه :

یکی از مهمترین دلایل تلاش اسرائیل برای نفوذ در ترکیه و آناتولی وجود مرز طولانی ایران با ترکیه بعنوان کشوری که تل آویو بارها آن را بعنوان مهمترین دشمن اسرائیل عنوان کرده است، می باشد . باید گفت راهبرد رژیم صهیونیستی در توسعه همکاریها با ترکیه بویژه همکاریهای نظامی ، بهره گیری از موقعیت جغرافیایی این کشور بعنوان مرکز ثقل اهداف توسعه طلبانه تل آویو در شمال خاورمیانه و قفقاز است . رژیم صهیونیستی هدف رودرو کردن ترکیه با همسایگانش از جمله ایران ، سوریه و عراق را دنیال می کند . اتحاد راهبردی ایران و سوریه همواره رژیم صهیونیستی و حتی ترکیه را نگران می سازد .
هدف اساسی اسرائیل در ، جلوگیری از تعمیق مناسبات ایران و ترکیه است که می تواند حضور رژیم صهیونیستی در منطقه را تضعیف سازد . ج.ا.ایران به دلیل پیوندها و امتیازهای تاریخی، فرهنگی و جغرافیایی که با ترکیه دارد، برای حضور دراین کشور منطقه از موقعیت مناسبی برخوردار است.
گفتنی است باتوجه به بحران کنونی عراق ، بی شک توجه رژیم صهیونیستی به ترکیه بیشتر شده است . چراکه در اثنا جنگ خلیج فارس ، عراق با ۳۹ موشک اسکاد ، اسرائیل را هدف قرار داد . اسرائیل نیز در مقابل بجزء آوردن سیستم ضد موشکی پاترویت کار زیادی نتوانست ، انجام دهد . البته باعث شد اسرائیل فعال کردن سیستم ضد موشکی آرو که از سال ۱۹۸۶ آغاز شده بود ، تسریع دهد . این پروژه دو میلیارد دلار هزینه لازم دارد . ترکیه نیز سعی در مشارکت در این طرح دارد . در همین راستا گفته می شود رژیم صهیونیستی در صدد ایجاد پایگاه در ترکیه از جمله در شهرستان نی زیپ در استان قاضی آلاتپ است . ( ۱۰ ) در عین حال چندی پیش روزنامه ینی بین ییل ترکیه فاش ساخت که رژیم صهیونیستی در صدد استقرار در پایگاه امریکایی اینجرلیک است .
در خصوص تاثیر عامل ایران ، سوریه و عراق بر نوع نگاه رژیم صهیونیستی به ترکیه هفته نامه الاسبوع عربی در ۲۰ اوت ۲۰۰۱ نوشت : ” اساس همکاریهای نظامی ترکیه و رژیم صهیونیستی را طرحهای مشترک در زمینه ساخت و استفاده از مزیت های نسبی ترکیه در زمینه همکاری نظامی مستقیم و در زمینه ساخت تسلیحات نظامی تشکیل می دهد . آنگونه که بسیاری از تحلیلگران استراتژیک می گویند ، بنظر می رسد همکاریهای نظامی دو طرف چیزی فراتر از همکاری در زمینه ساخت موشک یا هواپیما باشد . بلکه این همکاریها بخشی از طرح مشترک آمریکا و اسرائیل برای تبدیل ترکیه به پایگاه خط مقدم در داخل جهان اسلامی جهت ایستادن در مقابل ایران ، سوریه و عراق است . به این ترتیب ترکیه و هند که آن هم همکاری نزدیکی را با اسرائیل آغاز کرده است به دو فک برای خرد کردن کشورهایی که ممکن است در آینده بخطری برای اسرائیل تبدیل شوند و حتی آغازگر برخورد بین المللی جدیدی باشند ، تبدیل می شوند . چین و پاکستان بعنوان دو کشور هسته ای ، و ایران که به اذعان غربیها در آینده نقش نظامی و سیاسی برجسته ای در صحنه بین المللی ایفاء خواهد کرد ، ممکن است نظم نوین حهانی را بخطر اندازند . این خطر همچنین می تواند از جانب عراق مطرح باشد که در صورت لغو تحریمها می تواند فقط ظرف مدت چند سال با قدرت به صحنه بین المللی بازگردد. سوریه نیز از امکاناتی برخوردار است که می تواند اسرائیل را به دردسر بیندازد . از اینرو هدف از طرح مشترک امریکا و اسرائیل ، مقابله با این خطرها در چارچوپ یک استراتژی مشخص و باهدف است که توانایی روبرو شدن با هر حادثه ای را داشته باشد . از این رو همکاری با ترکیه بویژه در زمینه نظامی از نظر اسرائیل و امریکا از اولویت برخوردار است .“ (۱۱)

سرکوب مخالفین و اسلامگرایان :

تجربیات بخوبی ثابت کردند که رژیم صهیونیستی روی کار آمدن گروههای اصیل اسلامی در کشورهای خاورمیانه را تهدیدی بزرگ علیه منافع زیاده خواهانه خوی می داند . ترکیه با توجه به جایگاه استراتژیک اش از این بعد بیشتر مورد توجه رژیم صهیونیستی است . در نتیجه یکی از اهداف رژیم صهیونیستی از گسترش روابط با ترکیه کمک به محافل لاییک برای سرکوب احزاب و گروههای اسلامگرا است . چنانچه دکتر ولایتی مشاور عالی رهبر معظم انقلاب اسلامی چندی پیش هدف اسرائیل از حضور در ترکیه را کنترل نیروهای اسلامی و به خدمت گرفتن امکانات این کشور بویژه ارتش آن و بهره برداری از نفوذ آنکارا در مناطق استراتژیک را دارد .
شواهد غیر قابل انکاری است که موساد اسرائیل همکاری نزدیکی با میت ترکیه جهت حذف اسلامگرایان ترکیه داشته است . در این راستا روزنامه آکیت چاپ آنکارا چندی پیش فاش بنقل از ماهر کایناک کارشناس ارشد بازنشسته سازمان اطلاعات ترکیه (میت ) فاش ساخت ، تصمیمات موسوم به ۲۸ فوریه که منجر به سقوط دولت نجم الدین اربکان شد ، توسط اسرائیل طراحی و اجرا شد . ( ۱۲) اسرائیل حتی به این موضوع نیز بسنده نکرده و برای تخریب اسلامگرایان ترکیه و وابسته نشان دادن آنها تلاش می کند .
بعنوان نمونه در سال ۱۳۷۹ ارتش ترکیه مساله فعالیت گروه تروریستی موسوم به حزب ا… ترکیه را مطرح ساخت که یک گروه جنایتکار بود . مطبوعات ترکیه بشدت مدعی ارتباط ایران و گروههای اسلامگرای ترکیه با این گروه تروریستی بودند . حال آنکه این گروه تروریستی در دهه ۸۰ توسط موساد اسرائیل و میت ترکیه برای سرکوب پ ک ک ایجاد شده بود که با پایان یافتن تاریخ مصرف آن پس از دستگیری اوجالان و تضعیف پ ک ک برای سرکوب اسلامگرا ها و تخریب ایران فعالیت آن رو شد . مدارک غیر قابل انکاری در مورد مشارکت میت و موساد در تقویت سازمان تروریستی موسوم به حزب ا… ترکیه وجود دارد .
گفته می شود آرتاچ تینار صاحب شرکت اسلحه هوسپرو در اوایل سال ۱۳۷۹ با آشکار شدن فعالیت این سازمان تروریستی از در تهدید بودن جانش خبر داد . وی نماینده میت در تهیه اسلحه برای این سازمان تروریستی بود . ظاهر برای از بین بردن هرگونه ردپایی ، میت قصد ترور وی که در فرانسه مخفی شده بود داشت .

علایق اقتصادی :

در ترکیه نیز با توجه به حساسیت های جهان اسلان اسرائیل بیشتر کوشیده است محور حضور خود در قفقاز را مسایل اقتصادی و یا همکاریهای علمی وفنی مطرح کند ۰ اگر چه این روند پس از حادثه یازدهم سپتامبر امریکا و بهانه قرار گرفتن مبارزه با تروریسم تا حدودی تغییر پیداکرده است اسرائیل می کوشد با گسترش اختاپوس مانند نفوذ اقتصادی اش در منطقه، به تدریج عمق استراتژیک نفوذ خود در این منطقه را افزایش دهد. از جمله علایق اقتصادی رژیم صهیونیستی در خصوص ترکیه علاوه بر مبادلات تجاری که سالانه بیش از یک میلیارد دلار است به مساله انرژی مربوط می شود . در این راستا رژیم صهیونیستی بارها اعلام کرده است که از طرح انتقال انرژی باکو – جیحان حمایت می کند .
چنانچه بنیامین نتانیاهو نخست وزیر وقت اسرائیل در دیدار ۲۹ اوت ۱۹۹۷ با حیدر علی اف رئیس جمهور آذربایجان در باکو، جمهوری آذربایجان را به عنوان یک تدارک دهنده نفت اسرائیل توصیف کرد و بر پیش بینی یک پروژه، با اضافه کردن خط لوله ای به خط لوله باکو ـ جیحان از زیر دریا به اسرائیل تاکید کرد.(۱۳)
رژیم صهیونیستی در زمینه آب و نیز پروژه گاپ علاقمند به گسترش روابط اقتصادی با ترکیه است . روابط اقتصادی ترکیه و رژیم صهیونیستی طی سالهای اخیر با حمایت امریکا رو به گسترش نهاد . گفتنی است ترکیه پس از امریکا تنها کشوری است که اسرائیل با آن قرارداد تجارت آزاد (کامله الوداد ) را امضاء کرده و محدودیت ورود کالاهای ترکیه ای را لغو کرده است . این قرارداد در سال ۱۹۹۷ بمدت ده سال و به ارزش پنج میلیارد دلار امضاء شده است .

علایق نظامی :

دز زمینه نظامی رژیم صهیونیستی چندین هدف دنبال می کند . عقد قراردادهای نظامی با ترکیه بمنظور توجیه حضور امنیتی در منطقه و انجام همکاری و مانور مشتر نظامی با ترکیه بمنظور فشار بر کشورهای مخالف اسرائیل در منطقه و تقویت بنینه نظامی یک ترکیه وابسته از جمله اهداف نظامی رژیم صهیونیستی در مورد ترکیه است . این نکته مهم را باید گفت که بازدارندگی ارتش قدرتمند ترکیه در قبال سوریه و عراق ، بطور غیر مستقم بسود امنیت رژیم صهیونیستی است .
در عین حال ترکیه بازار تسلیحاتی رژیم صهیونیستی است . ترکیه از بزرگترین کشورهای خریدار سلاح در جهان است و سالانه ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار هزینه نظامی دارد . رژیم صهیونیستی برای ایجاد رقابت تسلیحاتی در منطقه تلاش می کند .
جالب اینکه اکثر این پروژ ها بدون طی مراحل رسمی و مناقصه بین المللی به رژیم صهیونیستی واگذار می شوند . بطوریکه با واگذاری پروژه ۷۰۰ میلیون دلاری امروزینه کردن تانکهای ترکیه به اسرائیل ، شرکت آی . ام آی از ورشکستگی نجات یافت . این شرکت طی دو سال اخیر بیش از ۱۳۰ میلیون دلار متضرر شده است . (۱۴ ) مجموع این موضوعات باعث شده است که مقامات اسرائل بارها از ترکیه بعنوان تنها قلعه استراتژیک خود در منطقه نام ببرند . (۱۵)
بطورکلی اهداف اساسی رژیم صهیونیستی از گسترش روابط باترکیه عبارتند از :
۱) نظام لائیک و تمایلات ضد اسلامی ترکیه ، اهمیت مضاعفی به ترکیه در سیاست راهبردی مقابله اسرائیل با اصول گرایی اسلامی در منطقه بخشیده است .
۲) استفاده از موقعیت راهبردی – منطقه ای ترکیه بعنوان پل ارتباطی با مناطق آسیای مرکزی و قفقاز .
۳) تامین منافع امنیتی و مقابله با دشمنان مشترک اسرائیل و روند صلح خاورمیانه از جمله ایران ، سوریه و عراق که این هدف بیشتر جنبه روانی نیز دارد .
۴) دستیابی به منابع آب ترکیه در صورت بروز بحران در کل منطقه خاورمیانه .
۵) خروج از انزوای سیاسی و اقتصادی منتطقه ای ، بسیاری از مقامهای اسرائیل به روابط تل آویو- آنکارا بعنوان عاملی برای پایان دادن به چند دهه انزوای منطقه ای اسرائیل می نگرند

اختلافات ترکیه و رژیم صهیونیستی :


ـ جاسوسی و مشارکت در قتل روشنفکران :

رژیم صهیونیستی که تروریسم دولتی را در پیش گرفته است برای رسیدن به اهداف خود از تمامی ابزارها از جاسوسی و ترور استفاده می کند . برغم جارو جنجال مطبوعات وابسته در ترکیه در مورد قتل های مشهور به ” جنایات فاعل مجهول “ نظیر ترور نویسندگانی چون اوغور مومجو و احمد تانر کیشلالی وزیر فرهنگ اسبق ترکیه ، برخی محافل لائیک ترکیه بخوبی از نقش موساد در ترو.ر برخی روشنفکران ترکیه خبر دارند . بعنوان نمونه قتل اوغور مومجو نویسنده روزنامه جمهوریت همواره از سال ۱۹۹۳ توسط محافل صهیونیستی به ایران نسبت داده می شد . اما در سند بسیار محرمانه ای که در دوم فوریه ۱۹۹۳ توسط رئیس میت خطاب به نخست وزیر چند روز پس از ترور مومجو بشماره ۴۳۵/۶۶۷۳/۷۸۶/۱ تهیه شده است ، آمده ” تیم ویژه که در اردوگاه اسرائیلی گادنا تحت فرماندهی حایم بارلو آموزش دیده ، که خود وی تحت کنترل سیا کار می کند ، با قایق و از طریق دریا وارد خاک ترکیه شده است . وظیفه این تیم در کشورمان ( ترکیه ) کشتن افراد ارزشمندی چون اوغور مومجو و محمد علی براند از روزنامه نگاران وابسته به ما ( سازمان اطلاعات ترکیه ) می باشد . این تیم موفق به ترور اوغور مومجو شده و باهدف ترور محمد علی براند از کشور خارج نشده اند . بر اساس تحقیقات اطلاعاتی ما ، اعضای این تیم در سفارت اسرائیل در آنکارا اقامت دارند . “(۱۶)
گفتنی است این سند به امضای ” سونمزکوکسال “ رئیس وقت میت رسیده است . اما برغم گذشت ده ساا از ترور مومجو برخی محافل ترکیه به مشارکت ایران در اینگونه ترور تاکید می کنند . در بهمن ماه ۱۳۷۹ با ترور غفار اوککان رئیس شهربانی دیاربکر و شش تن از همکارنشان برخی از روزنامه ترکیه از جمله آکیت بر نقش موساد در این ترور تاکید کردند . در واقع رژیم صهیونیستی نشان داده است که برای رسیدن به اهداف اش به هر ابزار کثیفی دست می یازد . در زمینه جاسوسی میتوان به فعالیت گسترده جاسوسی شرکت اسرائیلی ICTS اشاره کرد که در زمینه تجاری ، صنعیتی و امنیتی تحت پوشش ارایه خدمات آموزش امنیتی و محافظت فعالیت می کرد . (۱۷) باوجود این وجود چنین اطلاعات محرمانه ای و نیز کشف چندین مورد جاسوسی رژیم صهیونیستی در ترکیه باعث تنش پنهانی ترکیه و رژیم صهیونیستی می شود .

ـ مساله ارامنه

در سال ۱۳۷۹ تاکید یوسی سارید وزیر آموزش و پرورش وقت رژیم صهیونیستی بر لزوم تدریس مساله کشتار ارامنه توسط ترکهای عثمانی در کتب درسی ، موجب واکنش شدید آنکارا شد . یوسی سارید تاکید کرده بود که کتاب ” چهل روز موساداق “ در مورد کشتار ۵/۱ میلیون ارمنی توسط عثمانی در کتب درسی گنجانده شود .
این کتاب بصورت رمان در سال ۱۹۲۹ توسط فرانس ورفل یک نویسنده یهودی تبار جمهوری چک تالیف شده است . (۱۸) متعاقب این اظهارات وزارت امورخارجه ترکیه با احضار موشه کامهی سفیر وقت این رژیم در ترکیه به اظهارات وزیر آموزش و پرورش این رژیم اعتراض کرد .(۱۹) اهمیت موضوع برای ترکیه بحدی بود که همان سال مقامات نظامی و سیاسی ترکیه بر خلاف گذشته از شرکت در جشن های ملی سفارت اسرائیل در آنکارا خودداری کردند . این موضوع در عین حال موجب لغو موقت طرح ۳۰۰ میلیون دلاری امروزینه کردن تانکهای ام – ۶۰ ترکیه و دادن ساخت اولین ماهواره نظامی ترکیه از سرکت آی . ا . آی اسرائیل به شرکت آلکاتل فرانسه شد . این معضل تاکنون حل و فصل نشده است . از نظر ترکیه تایید کشتار ارامنه طرح غرامت و ادعای ارضی از سوی ارمنستان را بدنبال خواهد داشت .

ـ مساله آب

ترکیه برای سالها از قبرس شمالی از طریق بالونهای بزرگ آب به فلسطین اشغالی و اردن انتقال داده است و این روند از سال ۱۹۹۷ آغاز شد . ترکیه به سفارش رژیم صهیونیستی از سال ۱۹۹۲ و بمنظور تامین آب آشامیدنی و کشاورزی مورد نیاز رژیم صهیونیستی در پروژه ماناوگات بیش از صد میلیون دلار سرمایه گذاری کرده است . کل هزینه طرح سیصد میلیون دلار پیش بینی می شود ، اما رژیم صهیونیستی که بخشی از آب مصرفی خود را از طریق دریای مدیترانه و دستگاههای آب شیرین و دزدی آب از رودخانه لبنان و سوریه نظیر رودخانه حاصبانی و لیتانی تامین می کند ، خواهان انتقال آب از طریق بالونهای مخصوص ساخته شئده توسط شرکت کانادایی مدوسا است . حال آنکه ترکیه با توجه به سرمایه گذاریهای انجام شده ، بر احداث خط لوله و گسترش آن به کشورهای عربی از جمله اردن ، الجزایر ، لیبی ، مالت و تونس ، غیر از اسرائیل تاکید دارد .
جالب اینکه رژیم صهیونیستی رسما “ در سال ۲۰۰۱ خواهان تصاحب زمینهای اطراف رودخانه ماناوگات تا پنجاه سال آینده شد ، که مخالفتهایی در ترکیه بدنبال داشت . نظامیان ترکیه با ابراز نگرانی از این پیشنهاد اعلام کردند که تحقق این موضوع می تواند در آینده بعنوان رویه ای غلط درباره رودخانه های دجله و فرات از سوی عراق تبدیل شود . (۲۰)
در هرحال موضوع چگونگی خرید آب ترکیه بین آنکارا و تل آویو بطور کامل حل و فصل نشده است و ظاهرا“ مذاکرات در جوی نامساعد ادامه دارد . البته رژیم صهیونستی در خرید آب عزم راسخ دارد چرا که مهمترین منبع ذخیره آب رژیم صهیونیستی بر روی رودخانه طبریا، به پائین ترین سطح خود در پنجاه سال گذشته رسیده است ، منتها هدف رژیم صهیونیستی از بهانه تراشی ها خرید آب به قیمت ارزان و تصاحب پنجاه ساله اراضی اطراف ماناوگات به خاطر اهداف امنیتی است . بویژه اینکه لایحه فروش اراضی به خارجیان در سال ۲۰۰۱ توسط دولت ترکیه تایید شده است . متعاقب آن روزنامه جرازالیم پست چاپ تل آویو ترکیه را مهمترین همسایه ترکیه خواند . جالب است که زمانی سلطان عبدالحمید خان پادشاه عثمانی ، هرتزل رهبر صهیونیستها را بخاطر پیشنهاد فروش فلسطین از پیش خود رانده بود ، اکنون نوادگان او درصدد تصاحب زمینهای ترکیه را در گاپ ، سواحل اژه و اطراف ماناوگات هستند .

یک نکته درمورد مناسبات ترکیه و رژیم صهیونیستی :

باید گفت اگر چه ترکیه ،رژیم صهیونیستی و امریکا را بعنوان متحد استراتژیک خود عنوان می کند ، اما بخشی از بدنه حاکمیت ترکیه معتقدند نفوذ بیش از حد رژیم صهیونیستی و امریکا در ترکیه روزی بضرر مردم ترکیه تمام می شود ۰ کشف موارد جاسوسی رژیم صهیونیستی در ترکیه ، افشای نقش موساد در قتل برخی از روشنفکران ترکیه ، افشای کمک اسراییل به کردهای پ ک ک در دهه نود و افشای نقش اسراییل در علم کردن لایحه کشتار ۱۹۱۵ ارامنه در کشورهای مختلف جهان از یک سو و نیز اقدامات خودسرانه امریکا در پایگاه اینجرلیک از جمله چندین مورد حمله به عراق بدون هیچ اطلاعی به مقامات آنکارا و یا اقدام کمیته های فرعی مجلس نمایندگان امریکا در شناسایی کشتار ۱۹۱۵ ارامنه توسط ترکهای عثمانی بعنوان یک نسل کشی از سوی دیگر باعث شده است که برخی از محافل ترکیه بویژ ه با توجه به پیامدهای منفی روابط ترکیه و رژیم صهیونیستی بر جایگاه ترکیه میان کشورهای اسلامی باعث تهدید آمیز خواندن نفوذ کنونی تل آویو و واشنگتن در ترکیه شده اند ۰ بطوریکه چندی پیش ارتش ترکیه نسبت به دسترسی رژیم صهیونیستی به اطلاعات محرمانه ترکیه هشدار داد .

منابع :

۱) پیامدهای منطقه ای مشارکت استراتژیک ترکیه و اسرایئل ، پرفسور افرائیم اینبار ، رئیس مرکز مطالعات استراتژیک بگین – سادات
۲) انجمن دوستی رژیم صهیونیستی و ترکیه گشایش می یابد ، ایرنا ، ۲۲/۱۰/۷۸
۳) هفته نامه الزمان الجدید چاپ لندن، ۲۰ نوامبر ۱۹۹۹
۴) روزنامه آکیت ، چاپ آنکارا ، ترکیه از اسرائیل جانبداری کرد ، ۷/۳/۸۰
۵) ایرنا ، کنفرانس تاریخ نظامی ترکیه و رژیم صهیونیستی گشایش یافت ، ۲۲/۱/۸۱
۶) ایرنا،وزیر دفاع ترکیه : امروزینه سازی تانکهای ترکیه توسط اسرائیل صورت می گیرد ، ۱۳/۱/۸۱
۷) روزنامه ملیت ، جنگنده های امروزینه شده توسط اسرائیل نقص فنی دارند ، ۷/۲/۸۰
۸) رویتر ، افزایش حج مبادلات تجاری ترکیه و رژیم صهیونیستی ، ۶/۲/۷۹
۹) ایرنا ، گزارش نگاهی به ارتباطات میان فراماسونها ، صهیونیستها و یهودیان ترکیه ، ۲۰/۶/۸۰
۱۰) روزنامه عقد ، چاپ آنکارا ، تاسیس پایگاه اسرائیلی در ترکیه ، ۲۰ دسامبر ۱۹۹۹
۱۱) نشریه الاسبوع العربی ، التحالف الاعمی هل بدا یتعرض للیتغیر؟ ۲۰ اوت ۲۰۰۱
۱۲) آکیت ، تصمیات ۲۸ فوریه را لابی صهیونیستی طراحی کرد ، ۲۲ اکتبر ۲۰۰۱
۱۳) استراتژی اسرائیل در جمهوری آذربایجان و آسیای مرکزی ، نسریه سیاسی نظامی وزارت دفاع ، شماره ۲۳۸ ، ص ۵۱
۱۴) روزنامه ملیت ، چاپ آنکارا ( ۳/۹/۸۰
۱۵ ) روزنامه هآرتص ، چاپ اسرائیل ، ۱۷ می ۲۰۰۱
۱۶ ) روزنامه جمهوری اسلامی ، سندی که از همکاری سازمانهای اطلاعاتی ترکیه و اسرائیل علیه ایران پرده بر می دارد ، سه شنبه ۲۰/۲/۷۹
۱۷ ) روزنامه آکیت ، جاسوس اسرائیل در ترکیه ، ۲۵ اوت ۱۹۹۹
۱۸) روزنامه نویه زوریخر ، چاپ سوئیس ، شکاف جدی در روابط ترکیه و اسرائیل ، ۲۸/۲/۷۹
۱۹) ایرنا ، کادار رژیم صهیونیستی به وزارت خارجه ترکیه احضار شد ، ۷/۲/۷۹
۲۰) روزنامه آکشام ، نظامیان مخالف واگذاری ماناوگات هستند ، ۱۹/۲/۸۰
۲۱) واحد مرکزی خبر،حمایت مجدد رژیم صهیونیستی از طرح احداث باکو – جیحان ، ۲۶/۱/۱۳۷۸
۲۲) واحد مرکزی ویژه ، ۱۳/۶/۸۰ ساعت ۲۱:۲۸
۲۳) روزنامه ینی شفق ، راهبرد اسرائیل ، چنگیز چاندار ، ۹۱/۴/۸۰
۲۴) واحد مرکزی خبر ویژه ، ۱۳/۶/۸۱ ، ساعت ۲۱:۴۶