با مطرح شدن پیشنهاد روسیه برای استفاده مشترک مسکو و واشنگتن از پایگاه قبله جمهوری آذربایجان بجای استقرار سپر دفاع موشکی در چک و لهستان , این سوال برای افکار عمومی منطقه مطرح است که ارمنستان چه واکنشی به این پیشنهاد دارد؟ و اساسا تحقق این پیشنهاد چه تاثیری می تواند بر مناسبات روسیه با جمهوری آذربایجان و روسیه با ارمنستان بگذارد؟ اگر چه مقامات ارمنستان از موضع گیری شفاف در این خصوص خودداری کردند, با وجود این وزیر دفاع سابق آذربایجان از احتمال مخالفت لابی ارمنی در آمریکا با پیشنهاد رئیس جمهوری روسیه برای استفاده واشنگتن از رادار قبله در جمهوری آذربایجان خبر داد. داداش رضایف در گفتگو با خبرگزاری ریانوستی در باکو در خصوص احتمال پذیرفتن پیشنهاد روسیه از سوی آمریکا گفت : همه چیز به تصمیم کنگره ایالات متحده بستگی دارد . رضایف مدعی شده است که کنگره شدیداً تحت نفوذ لابی ارامنه قرار دارد و ابرازعقیده کرد که ایروان تمام تلاش خود را می‌ کند تا آمریکا پیشنهاد روسیه را رد کند. دادن امتیاز اجاره پایگاه قبله به مسکو نقش مهمی در مناسبات روسیه و جمهوری آذربایجان ایفا می کند . این در شرایطی است که فعالیت این پایگاه استراق سمع و رهگیری موشکی مخاطرات شدید زیست محیطی برای مردم جمهوری آذربایجان دارد و بعنوان یک نمونه میزان ابتلا به سرطان در ساکنان اطراف این پایگاه ۹ برابر استاندار است . با وجود این مقامات جمهوری آذربایجان از پیشنهاد استفاده مشترک امریکا و روسیه از پایگاه قبله استقبال کرده اند . تصور مقامات باکو آن است که چنین امتیاز دهی موجب تقویت موضع باکو در مناقشه قره باغ خواهد شد . این در شرایطی است که تجربه ادوارد شوارد نادزه در گرجستان نشان داد که سیاست امیتازدهی به غرب وروسیه نتیجه ای برای زمامداران نخواهد داشت. این رویکرد باکو به همان اندازه نسنجیده است که ۱۶ سال سیاست غربگرایی این کشور نسنجیده بوده است . چون برغم حراج ثروت ملی این کشور در ۱۶ سال اخیر برای غرب , آنها هنوز حاضر نیستند که تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان را برسمیت بشناسند و می گویند اعلام حمایت از تمامیت ارضی ج آذربایجان بمعنای تاکید بر تعلق قره باغ به باکو نیست ؟! در این میان بنظر می رسد ارمنستان در این خصوص تلاش دارد از موضع گیری عجولانه خودداری کند . چه اینکه در تحقق و موفقیت این پیشنهاد روسیه تردید جدی وجود دارد .
باید گفت در شرایطی که تصمیم امریکا به ایجاد سپر دفاع موشکی در اروپای شرقی , جرقه شروع جنگ سرد جدید میان روسیه و امریکا را زده است, ولادیمیر پوتین” رییس جمهوری روسیه با طرح پیشنهادی غیر منتظره از آمریکا هر چه بیشتر شرایط را پیچیده ساخت . طی ماههای اخیر فاش شدن طرح امریکا برای استقرار سپر دفاع موشکی در چک و لهستان و بخشی از قفقاز اعتراضات فراوانی را ایجاد کرده است . اخیرا هزاران نفر در چک همزمان با سفر بوش به این کشور علیه این موضوع تظاهرات کردند. این در شرایطی است که روسیه این موضوع را خطری علیه خود می داند. بطوریکه سرگئى ایوانف، معاون اول نخست وزیر روسیه که از او به عنوان رئیس جمهورى آینده این کشور یاد مى شود، اخیرا گفت : اجراى این استراتژى آمریکا تا حدى خیال خام است. این در شرایطی است که امریکا نیز به صراحت اعلام کرده است که به روسیه اجازه نخواهد داد مانع اجراى طرح سپر دفاع موشکى در شرق اروپا و قفقاز شود. این موضوع حاکی از شروع دوره جدید جنگ سرد میان روسیه و امریکاست که می تواند نتایج زیانباری داشته باشد . از دیدگاه روسها اجرای طرح سپر دفاع موشکی در حوزه سنتی روسیه امنیت ملی این کشور رابشدت به مخاطره می اندازد . در چنین شرایطی نیز روسیه به موازات تعلیق اجرای قرارداد مهم مربوط به کاهش سلاحهاى متعارف در اروپا که در سال ۱۹۹۰ در پاریس امضاء شد , اولویت دادن به استفاده ابزاری از مساله انرژی علیه غرب و مخالفت با قطعنامه مربوط به استقلال کوزوو با پیشنهادی غیر منتظره استفاده مشترک از پایگاه راداری قبله در جمهوری آذربایجان کوشید امریکا را در موضع انفعالی قرار دهد. پوتین به زعم خود کوشیده است با ارایه این پیشنهاد، به نوعی دروغ بودن ادعاهای آمریکا مبنی بر اینکه استقرار سپرموشکی در چک برای مقابله با روسیه نیست، را نشان دهد. این در شرایطی است که ارایه پیشنهاد عملی برای این منظور نوعی فراهم کردن زمینه افزایش حضور نظامی آمریکا در قفقاز است. حال آنکه حضور آمریکا در هر منطقه از جهان باعث ناامنی بوده است. در شرایطی که آمریکا در قرقیزستان ، ترکیه ، عراق و افغانستان حضور نظامی دارد ، پوتین از آمریکا می خواهد که در ج.آذربایجان نیز مستقر شود. از اینرو طرح چنین پیشنهادی توسط سیاستمداری پرتجربه نظیر پوتین تعجب محافل سیاسی رابرانگیخته است. به ویژه آنکه واکنش آمریکا به پیشنهاد پوتین نیز نشان داد که نه تنها این پیشنهاد نتیجه مورد نظر روسیه را ندارد ، بلکه مخاطرات بیشتری متوجه امنیت منطقه می کند. اظهارات کاندولیزا رایس وزیر خارجه روسیه مبنی بر اینکه پیشنهاد پوتین نشان می دهد که موضع مسکو در مساله سپر دفاع موشکی نرم شده است ، نشان می دهد که امریکائیها این پیشنهاد را به منزله عقب نشینی مسکو می داند. دراین میان ابراز تردید دبیرکل ناتو در اجرای این پیشنهاد روسیه و نیز اظهارات ” الکساندر وندورا ” قائم مقام نخست وزیر چک مبنی براینکه حتی درصورت استفاده امریکا از پایگاه راداری قبله ، سپر موشکی امریکا باید در چک مستقر شود نشان می دهد که پیشنهاد پوتین موفق نبوده است. از اینرو حتی در صورت تحقق پیشنهاد استفاده مشترک امریکا وروسیه از پایگاه قبله بعید است که امریکا دست از طرح توسعه طلبانه خود مبنی بر ایجاد سپر دفاع موشکی در چک و لهستان دست بردارد. چرا که هدف امریکا کنترل روسیه است و این با ستقرار پسر دفاع موشکی در چک و لهستان میسر می شود . در چنین شرایطی نیز بنظر می رسد که مقامات ارمنستان همچنان به جای موضع گیری عجولانه در این خصوص بدقت پیگیر فرجام این پیشنهاد پوتین هستند. اما شکی نیست که این پیشنهاد پوتین بار دیگر تابلوی غیر قابل اعتماد بودن روسها را در معرض نمایش افکار عمومی منطقه قرار داد .