مقام معظم رهبری در دیداری که در سالروز قیام ۲۹ بهمن با تبریزیها و اقشار مردم محترم آذربایجان شرقی داشتند یکی از ویژگی‌های «تبریز جان» را خصلت تاریخ‌ساز آن و شناختِ به‌موقع وظیفه و اقدام به هنگام در ادای آن وظیفه خواندند. بی‌گمان اطلاق این صفت شایسته، به پشتوانه صدها سال پیشتازی «تبریز جان» در دفاع از مرزهای جغرافیایی، هویتی و دینی ایران عزیز صورت‌گرفته است. صحنه‌های درخشان این پیشتازی تاریخ‌ساز از دوره کهن تاکنون؛ از حضور در نبرد گوگمل تا پرچم‌داری در دفع صدمات فرهنگی استیلای مغولان از طریق ساخت ربع رشیدی (نخستین دانشگاه بین‌المللی جهان) تا رصدخانه مراغه، از تقدیم ده‌ها هزار شهید در نبردهای ایران و روسیه تزاری و تأمین بخشی از هزینه‌های جنگ از طریق جمع‌آوری داوطلبانه زیورآلات زنان غیرتمند تبریزی، از حضور حماسی در نبرد ملی چالدران، از مشروطه‌خواهی و مشروطه گستری تا خلق حماسه ۲۹ بهمن و تقدیم دو شهید محراب، از حماسه‌آفرینی لشکر عاشورا و دیگر سلحشوران آذری در جنگ تحمیلی در عملیات های بدر، خیبر ، فتح المبین ، کربلای ۵، آزادسازی سوسنگرد، هویزه، حمیدیه و ارتفاعات الله‌اکبر، از حضور در جمع مدافعان حرم تا… که همگی آنها حاصل بصیرت تاریخی بوده است. بصیرت تاریخ‌سازی که در ادوار تاریخی همواره تکرار شده است؛ روز سه‌شنبه اول خرداد ۱۴۰۳ یکی از آن تاریخ‌هاست .
فردا روز میعاد و میقات مردم شریف تبریز و آذربایجان پرافتخار ایران با پیکرهای شهدای سقوط بالگرد رئیس‌جمهور شهید، امام‌جمعه محبوب و فراموش‌نشدنی آیت‌الله آل هاشم، استاندار جهادی و وزیر امور خارجه انقلابی و همراهان ازدست‌رفته است. خاک پاک ارسباران به محل عروج و شهادت خدوم‌ترین خادمان این ملت تبدیل شد. آنها مسیر متعالی خدمت خالصانه را طی کردند و اکنون بازماندگان باید به رسالت انسانی، تاریخی و انقلابی خود عمل نمایند.
برای ضرورت تکرار تاریخ‌سازی «تبریزجان» و سایر آذری‌های غیور ایران ده‌ها دلیل خرد و کلان قابل‌ذکر است که تنها به سه مورد آن اشاره می‌شود:
اول: ضرورت اخلاقی و ملی در احترام به رئیس‌جمهوری که بارها با سفر و پیگیری‌های دغدغه‌مند از «رفع مصائب واگذاری کارخانه تراکتورسازی به بخش خصوصی تا تلاش برای حل مشکل آب شرب تبریز، از اختصاص اعتبارات بی‌سابقه برای نجات دریاچه ارومیه تا مباحث مس سونگون و پیشنهاد افزایش اعتبارات استانی به مجلس» نشان داد که نه‌تنها در قامت یک مسلمان ایرانی بلکه گویی همانند یک «آذری دغدغه‌مند» برای تبریز و آذری‌ها دلسوزی و اهتمام دارد. از قضا ایشان در جریان همین خدمت‌رسانی به مناطق آذری‌نشین ایران، جان‌عزیز خود را فدای مردم کرد؛ چرا که اگر باور قلبی ایشان به‌ضرورت حضورش برای افتتاح سد قیزقلعه سی و طرح توسعه و تکمیل سد خداآفرین برای به خدمت به مناطق شمال غرب ایران از طریق سیراب‌کردن اراضی پایاب استان آذربایجان شرقی و اردبیل و ایجاد هزاران شغل برای آذری‌ها نبود، ده‌ها دلیل معتبر برای عدم حضور در این مراسم را داشت. بازدید ایشان از کریدور ارس و تأکید بر لزوم اجرای کامل آن علاوه بر اهمیت بین‌المللی موضوع، حاکی از اهتمام دولتش بر اجرای سلسله طرح‌های راهبردی در منطقه شمال غرب کشور است.
دوم: مردم داغدار تبریز و استان آذربایجان شرقی علاوه بر استانداری کوشا و جهادی، یک امام‌جمعه محبوب، عالم عامل و اخلاق‌مدار را از دست دادند که بیشترین آرا را در همین جریان انتخابات خبرگان در کل کشور به دست آورد، و رکورد آرای تمام دوره‌های پیشین انتخابات خبرگان را شکست، او که آرزوی شهادت داشت و در طول حضورش در تبریز و کسوت امام‌جمعه محترم اهالی آن دیار نشان داد که به معنای واقعی کلمه از جنس مردم است .
سوم: در طرح‌های فتنه‌انگیزی که به‌ویژه از سه سال پیش توسط رژیم صهیونیستی، انگلستان و ایادی آن در قالب فتنه‌های ژئوپلیتیکی در قفقاز پیگیری می‌شود، دشمنان به‌زعم خود برای مراحل بعدی، فتنه‌های زیادی علیه تبریز و آذری‌های ایران آماده کرده‌اند. آنها بزرگ‌ترین فتنه قرن را برای ازبین‌بردن هویت اصیل و شریف آذربایجانی، تورانیزه کردن آن و تضعیف مکتب تشیع در جمهوری آذربایجان آغاز کرده و به اقداماتی در پیوند با منافع صهیونیسم بین‌المللی دست زده‌اند که غرور هر آذربایجانی باشرف را جریحه‌دار می‌کند. در این روند مهم‌ترین محاسبه اشتباه آنها، تصورشان از سکوت تبریزیها و آذری‌های ایران است .
ازاین‌رو فردا، موعد تکرار تاریخ‌سازی «تبریزجان» و آذری‌هاست. به تعبیر مقام معظم رهبری، آذربایجان مظهر غیرت، مظهر عشق، مظهر ایمان، مظهر شور و هیجان ایمانی و اسلامی است. فردا حضور حماسی تبریز در میعاد و میقات وداع با یاران شهید و بدرقه پیکر پاک رئیس‌جمهور محترم که «آخرین مأموریتش خدمت‌رسانی به آذری‌ها بود»، پیامی تاریخی به دشمنان این ملت خواهد داد و آن اینکه که در مقابل فتنه‌انگیزی‌های بین‌المللی، رسالت تبریزیها در چشم‌انداز آینده، تنها به داخل ایران محدود نخواهد شد. هنر انقلاب اسلامی، ایجاد فرصت‌ها از دل تهدیدات است و فرصت‌های برخاسته از این واقعه غم‌بار، تکانه‌ای تاریخی در منطقه به نفع ایران اسلامی ایجاد خواهد کرد.
*دکتر احمد کاظمی
احسنت بر تحلیل صحیح شما.