سفر اخیر رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه به روسیه شکی در محافل سیاسی بجای نگذاشته است که مناسبات دو کشور به سوی تعمیق هر چه بیشتر حرکت می کند . چرا که سفر اردوغان به مسکو در شرایطی صورت گرفت که پنجم دسامبر گذشته نیز ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در راس هیات عالیرتبه ای از ترکیه دیدارکرد . پوتین پس از دیدار سال ۱۹۷۲ نیکلای پادگورنی رئیس اتحاد جماهیر شوروی اولین مقام عالیرتبه روسیه بود که پس از ۳۲ سال از ترکیه دیدار کرد . دو کشور در دوره جنگ سرد بنوعی روابط دو کشور شبه متخاصم را داشتند ، ولی اکنون با تغییراتی که در فضای سیاسی خاورمیانه و جهان بویژه در یک دهه اخیر ایجاد شده است ، روسیه و ترکیه با نگاه به آینده حرکتهای همگرایانه خود را تشدید کرده اند . در سفر اردوغان به روسیه بیش از ۵۱۰ بازرگان حضور داشتند و این نشان می دهد که بمانند بسیاری از سفرهای اردوغان این سفر نیز دارای انگیزه های مهم اقتصادی بود . روسیه دومین شریک تجاری ترکیه است . در سال ۲۰۰۴ دو کشور برنامه ریزی کرده بودند که حجم مبادلات تجاری شان به ۸ میلیارد دلار برسد ، اما در این سال حجم مبادلات تجاری دو طرف به ۱۰ میلیارد دلار رسید و این نشان از قابلیت فراوان در اقتصاد دو کشور است . بطوریکه دو کشور تلاش دارند حجم مبادلات تجاری شان در سال ۲۰۰۵ به ۱۵ میلیارد دلار و در سال ۲۰۰۷ به ۲۵ میلیارد دلار برسد . در این راستا نیز پوشه اقتصادی اردوغان در سفر به مسکو شامل طرحهایی در زمینه انرژی به ارزش ۲۰ میلیارد دلار بود و این پاسخی مثیت به درخواست دسامبر گذشته پوتین مبنی بر لزوم تسهیلات ترکیه جهت سرمایه گذاری روسیه در بخش های انرژی است . روسیه اولین تامین کننده گازترکیه است و دو کشور طرحهای نفتی از جمله ایجاد خط لوله از بندر سامسون به جیحان و انتقال گاز روسیه به یک کشور ثالث از طریق ترکیه را در دست بررسی دارند . البته اختلافاتی در این خصوص است ، بویژه روسیه سختگیریهای ترکیه بر نفت کش های عبوری از داردانل و بسفر را بی مورد می داند . ترکیه نیز در مورد همکاری انرژی با روسیه همان دغدغه همکاری با ایران را دارد و آن نامتوارن شدن حجم مبادلات تجاری است . آنکارا مسکو را متهم می کند که به تعهد خود جهت افزایش خرید کالا از ترکیه از سال ۱۹۹۲ عمل نکرده است ، اما روسیه با شاره به حضور صدها هزار گردشگر روسی در ترکیه در هر سال تاکید دارد که نقشی مهم در افزایش درآمدهای ارزی ترکیه دارد . در هر حال اعلام حمایت ترکیه از پیوستن روسیه به سازمان تجارت جهانی حاکی از آن است که ترکیه عزم جدی برای گسترش مناسبات اقتصادی با روسیه دارد و اردوغان نیز در دیدار با مقامات روسیه کوشید به آنها اطمینان دهد که عضویت احتمالی ترکیه در اتحادیه اروپا ، بر همکاریهای اقتصادی دو کشور بویژه در زمینه تجارت چمدانی آسیب نخواهد رساند. در این میان از بعد سیاسی مسایل مختلف منطقه ای و بین المللی از جمله انتخابات عراق و اوضاع افغانستان مورد بررسی دو طرف قرار گرفت ، اما در این میان حمایت پوتین از عادی سازی مناسبات ارمنستان و ترکیه و نیز مخالفت با انزوای قبرس شمالی از اهمیت زیادی برخوردار بود . چه اینکه در مذاکرات دسامبر گذشته دو طرف ، ترکیه از روسیه خواسته بود که برای عادی سازی مناسبات ارمنستان و ترکیه ، روسیه به ارمنستان فشار آورد و از سوی دیگر همواره سیاست سنتی روسیه حمایت از یونانی های قبرس بوده است . بطوریکه روسیه اوایل سال ۲۰۰۴ طرح وحدت عنان را در شورای امنیت به نفع یونانی تبارها وتو کرد . در هرحال باید گفت سفر اردوغان به روسیه در پی سفر پوتین به ترکیه حاکی از عزم جدی دو طرف برای گسترش مناسبات است .