پس از ماهها سکوت ، سرانجام مقامات جمهوری آذربایجان به روند عادی سازی ترکیه و ارمنستان واکنش نشان دادند ، ولایت قلی اف وزیر امور خارجه جمهوری آذربایجان دذر دیدار با ایتاج یالمان فرمانده نیروی زمینی ترکیه از اینکه ترکیه اقدام به گشایش خط هوایی با ارمنستان کرده است ، ابراز ناخرسندی کرد . آقای قلی اف با اشاره با اختلافات تاریخی ترکیه و ارمنستان ، از مقامات آنکارا خواست تا در این تصمم خود بازنگری بکنند . قلی اف به این موضوع اشاره کرد که چند سال پیش باکو بخاطر ترکیه در خواست بخش یونانی نشین قبرس برای ایجاد خط هوایی را رد کرده است . بنابراین انتظار داشت که مقامات آنکارا نیز در خصوص ارمنستان اقدام مشابهی را انجام دهند . در واقع آنچه مقامات ترکیه را بشدت ناراحت ساخته است تفاوت حرف و عمل مقامات آنکارا در خصوص باکو و مناقشه قره باغ است . بعنوان نمونه در کمال ناباوری ایتاج یالمان فرمانده نیروی زمینی ترکیه در دیدار با الهام علی اف نخست وزیز جمهوری آذربایجان تاکید کرد که ترکیه تا زمان آزادی اراضی اشغالی جمهوری آذربایجان مناسبات دیپلماتیک با ارمنستان برقرار نخواهد کرد . در حالیکه همین اقدام ترکیه در گشایش خط هوایی آنکارا – ایروان حاکی از تمایل ترکیه برای عادی سازی مناسبات با ارمنستان است . در واقع از مارس ۲۰۰۰ و با استقبال ترکیه از تاسیس کمیسیون آشتی ترکیه و ارمنستان مشخص شد که ترکیه به دلال متعدد ساسی و امنیتی و اقتصادی به دنبال عادی سازی مناسبات با ارمنستان است . همراهی کامل با امریکا در قفقاز ، پیشبرد مل امنیتی موسوم به خناه امن قفقاز در منطقه ، تضعیف نقش روسیه در ارمنستان ، کسب رضایت اتحادیه اروپا ، تسلط بر بازار اقتصادی ارمنستان بهمراه مسکوت گذاشتن کشتار ۱۹۱۵ ارامنه تنها بخش از دلایل ترکیه برای عادی سازی مناسبات با ارمنستان است . در این راستا نیز ترکیه به اقداماتی دست زده است که برای مقامات جمهوری آذربایحان که همواره مواضع آنکارا را مورد تمجید قرار می دادند و از این کشور بعنوان متحد استارتژیک خود نام می بردند ، قابل درک نیست . بعنوان نمونه ترکیه بخشی از مرز خود را در عمل با ارمنشتان گکشوده است و بگفته ارمن غازاریان رئیس اتحادیه تولید کنندگان ارمنستان تاکنون دویست میلیون دلار مبادله تجاری میان ارمنستان و ترکیه انجام شده است . در کمال شگفتی مقامات جمهوری آذربایجان تابستان گذشته ترکیه در رزمایش ناتو در ارمنستان که سمت وسویی ضد آذربایجان داشت شرکت کرد ، اما مقامات ترکیه در مقابل این اقدامات آنکارا سکوت کردند . اما اکنون با سوعت و عمق یافتن چانه زنی های ترکیه و ارمنستان و افزایش انتقادات افکار عمومی جمهوری آذربایجان ، مقامات باکو ناچار به موضعگیری در این خصوص شدند . اما بعید است که این موضع گیری تاثیری در رویکرد جدید ترکیه نسبت به ارمنستان ایجاد کند . چنانچه از ماهها قبل اعتراضات محرمانه و مذاکرات پنهانی مقامات باکو با ترکیه نتوانست تاثیری بدنبال داشته باشد . در واقع مجموع تحولات حاکی از آنست که ترکیه در ماهای آتی اقدامات بیشتری برای عادی سازی مناسبات با ارمنستان خواهد کرد و گشایش خط آهن قارص – گیومری احتمالاً یکی از این اقدامات خواهد بود . اگر در دولت ائتلافی سه حزبی ارمنستان در این خصوص اختلاف نظر است . در چنین شرایطی باز یالمان فرمانده نیروی زمینی ترکیه اعلام کرده است که تا قبل از آزادی اراضی اشغالی جمهوری آذربایجان مناسبات سیاسی ترکیه با ارمنستان برقرار نخواهد شد . برای کسانیکه از نردیک تعاملات ترکیه و ارمنستان را دنبال می کنند ، این اظهارات یالمان تعجب آور و نوعی استهزاء سیاسی محسوب می شود . بنظر می رسد ترکیه در مقطع کنونی تلاش دارد که به بهانه بررسی مناقشه قرهب اغ مذاکرات سه جنبه با مقامات ارمنستان و آذربایجان همراه سازد و از اینطریق مقامات آذربایجان را در روند عادی سازی مناسبات با ارمنستان با خود همراه سازد و افکار عمومی جمهوری آذربایجان را از توجه به اقدامات دوگانه خود منحرف سازد . اقداماتی دوگانه ای که هم در مقابل دولت باکو نیز است و هم چنانچه نتایج انتخابات نشان داد در مقابل احزاب ترکیه نیز وجود دارد
آنکار و اعتراض باکو
نویسنده سایت۱۴۰۲/۸/۱ ۱۹:۰۲:۲۱۱۳۸۱/۱۱/۲۸|1381, آرشیو تحلیلها, دریچه ای به قفقاز و اورآسیا|بدون دیدگاه
دیدگاه خود را بنویسید