مقدمه
حزب کارگران کرد ترکیه (پ.ک .ک ) که پس از دستگیرى “عبدالله اوج آلان ” رهبراین سازمان نام خود را به “کنگره گه ل” تغییر داده بود، دوباره نام “پ.ک .ک .” را به خود گرفت .
شبکه تلویزیونى “ان .تى.وى.” در اخبار روز سه شنبه خود با اعلام این مطلب افزود : “کنگره گه ل” روز گذشته اعلام کرد که در نشست هفته گذشته رهبران این سازمان تصمیم گرفته شده است که دوباره نام سازمان به “پ.ک .ک .” تغییر یابد. “ان .تى.وى.” به نقل از پایگاه اینترنتى “مزو پتامیا” ارگان “پ.ک .ک .” اضافه کرد : رهبرى پ.ک .ک به عهده عبدالله اوج آلان خواهد بود و این سازمان براى تشکیل دولت دمکراتیک فدرال کرد در ترکیه مبارزه خواهد کرد.
در پى ثبت شدن نام “پ.ک .ک .” در فهرست سازمانهاى تروریستى برخى از کشورهاى اروپایى و آمریکا، این سازمان سه سال پیش نام خود را به “کادک ” و سپس به “کنگره گه ل” تغییر داده بود. “یاشار بیوک آنیت ” فرمانده نیروى زمینى ترکیه اسفند ماه گذشته با ابرازنگرانى از افزایش فعالیتهاى “پ.ک .ک .” در ترکیه گفت : “تعداد نیروهاى حزب کارگران کرد ترکیه (پ.ک .ک .) در خاک ترکیه به رقم قابل ملاحظه دوران پیش ازدستگیرى عبدالله اوج آلان رهبر این سازمان در سال۱۹۹۹ میلادى افزایش یافته است .” مقامهاى نظامى ترکیه مدعى هستند که حدود پنج هزار نفر از اعضاى “پ.ک .ک “در خاک ترکیه فعالیت دارند که حدود سه هزار و۵۰۰ تن از آنان اخیرا از
طریق شمال عراق وارد ترکیه شده اند. بیوک آنیت گفت : “در پى دستگیرى عبدالله اوج آلان و عزیمت نیروهاى پ.ک .ک .به شمال عراق ، مقررات اجراى حالت فوق العاده در مناطق مرزى ترکیه لغو شد وتدوین قوانین جدید جزایى در راستاى همگرایى ترکیه با اتحادیه اروپا، قدرت
مقابله با پ.ک .ک را نسبت به سال۱۹۹۹ میلادى کاهش داده است .” ناظران آگاه عقیده دارند نظامیان ترکیه از سیاستهاى دولت اردوغان در قبال تحولات شمال عراق و مسائل امنیت مرزى ناخشنودند. از سوى دیگر دولت آنکارا در تنظیم مناسبات خود با اتحادیه اروپا و آمریکا در مورد فعالیتهاى مخالفین کرد این کشور با مشکل روبه رو شده است . به عقیده منابع یاد شده در صورت از سرگیرى فعالیتهاى مسلحانه “پ.ک .ک .” و درگیرى نیروهاى نظامى ترکیه با این سازمان ، دولت آنکارا در ادامه مناسبات خود با اتحادیه اروپا و در صورتى که ارتش ترکیه براى سرکوب
نیروهاى “پ.ک .ک .” وارد شمال عراق شود در مناسبات خود با آمریکا دچار مشکل خواهد شد.
پیشینه
سابقه تشکیل به پ ک ک به حدود سه دهه قبل می رسد . در سال ۱۹۷۴، عبدالله اوجالان،کسیره یلدرم، شاهین دونمز، حاکی کارااره، جمیل بائییک و کمال پیر در محله توزلی چای آنکارا گردهم آمدند. در این جلسه تصمیم بر این شد که هر یک از افراد شرکت‌کننده به یکی از مناطق دیاربکر، قاضی آنتب و اورفا رفته و زمینه را برای ایجاد یک گروه کرد فراهم سازند. این سازماندهی در تاریخ ۲۷ نوامیر ۱۹۷۸ طی جلسه ای در روستای شهرستان لیجه از توابع استان دیاربکر نام حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) به خود گرفت.
دستگیری شاهین دونمز از اعضاء مؤسس در سال ۱۹۷۹ اولین ضربه وارده به «پ.ک.ک» بود. بدنبال تعقیب فعالیتهای گروه از سوی نیروهای امنیتی، اعضاء گروه که نام آنها در لیست قرار داشت از طریق سوریه به لبنان رفته و در دره بقاع مستقر شدند. کمپ حلوه در فاصله ۲ کیلومتری مرز سوریه که قبلاٌ فلسطینیها در آنجا مستقر بودند به گروه «پ.ک.ک» اختصاص داده شد. عبدالله اوجالان رهبر گروه، دمشق، پایتخت سوریه را به عنوان قرارگاه برای خود انتخاب کرد. عملیات نظامی ۱۲ سپتامبر ارتش ترکیه فرصتی برای دستگیری اعضاء گروه که به خارج از کشور فرار نکرده بودند بوجود آورد. در این دوره «پ.ک.ک» تقریباٌ بطور کامل در داخل ترکیه از بین رفته بود. گروه «پ.ک.ک» که مرکز فرماندهی و آموزش خود را به خارج از کشور انتقال داده بود، اولین کنگره خود را در تاریخ ۲۶ـ۱۵ جولای سال ۱۹۸۱ در بیروت ترتیب داد. با این جلسه،گروه استراتژی مبارزه چریکی را انتخاب کرد. در این میان اعضاء محبوس گروه در زندانهای ترکیه نیز شروع به تجمع، اعتراض، شورش و اعتصاب انفرادی نمودند. خودآویزی مظلوم دوغان عضو شورای مرکزی پ ک ک در تاریخ ۲۱ مارس ۱۹۸۲ در سلول انفرادی زندان، خودسوزی بعضی چریکها در تاریخ ۱۸ مارس ۱۹۸۲ و اعتصاب غذای عده‌ای از اعضاء گروه تا دم مرگ در تاریخ ۱۴ جولای ۱۹۸۲ نمونه‌ای از فعالیتهای تجدید حیات پ.ک.ک» می‌باشد. بطوریکه با این اقدامات تمامی نظرات متوجه گروه شده بود. گروه «پ.ک.ک» دومین کنگره خود را در تاریخ ۲۵ـ۲۰ آگوست ۱۹۸۲ در دمشق(پایتخت سوریه) برگزار کرد. در کنگره تصمیم بر تاسیس یک دولت مستقل کرد از طریق مجادله مسلحانه و اعزام چریکهای گروه جهت انجام عملیات به داخل ترکیه گرفته شد. در راستای همین تصمیم گروههای چریکی موجود در لبنان آموزش تاکتیکهای چریکی را به عناصر «پ.ک.ک» ارائه دادند. بنا به اظهار سران گروه تشکیل کمیته‌های کوچک در روستاهای مورد اعتماد منطقه در آناتولی جنوب شرقی با هدف تصاحب آن مناطق بود و همچنین آشنایی چریکها به منطقه جزو برنامه‌های گروه بود. انجام شناسایی و عملیات در راستای اهداف نظامی مشخص شده کوچک، برنامه‌هایی شبیه حمایت مالی از جوانان بیکار روستایی وکسب طرفداران جدید مورد هدف گروه بود. در راستای همین برنامه در سال ۱۹۸۳ دو گروه به رهبری «ماحزون کرکماز» وارد ترکیه شدند. ولی قبل از اینکه به اهداف مورد نظر دست یابند مجبور شدند به شمال عراق مراجعت نمایند. این ناکامی گروه را به سوی آرایشهای جدید سوق داد. بیگانه بودن چریکهای دانشگاهی با آداب و رسوم و فرهنگ مردم و عدم آشنایی چریکهای شهری با منطقه و همچنین عدم سازگاری با شرایط سخت طبیعی از عوامل این ناکامی عنوان گردید. علاوه بر این در این دوره حضور مردم کرد در این گروه انگشت شمار بود بود لذا عدم شناخت مردم منطقه به گروه باعث می شد مردم از کمک به گروه خودداری نمایند. به همین دلیل تصمیم بر این شد که زهر چشمی به مردم منطقه داده شود و نفوذی که از طریق راههای معمول حاصل نشده از طریق اعمال رعب و ترس صورت گیرد. با این هدف شب مورخ ۱۵ آگوست ۱۹۸۴ قرارگاههای ژاندارمری در شهرستانهای اروح و شمدنیلی از استان حکاری مورد حمله قرار گرفت. گروه «پ.ک.ک» بدین ترتیب با عملیاتهای مسلحانه خود نظامیان، کارمندان، سالمندان و زنان و کودکان را مورد حمله و قتل عام قرار دادند. تا سال ۲۰۰۱، سی هزار نفر توسط «پ.ک.ک» کشته شدند که در بین آنها از زنان و کودکان نیز بودند. با اقدامات تروریستی، روستاها و مزارع به آتش کشیده شده تجهیزات خدمات عمومی، کلانتریها، مدارس، پلها و مراکز درمانی تخریب شدند. صدها مامور دولتی شامل دکتر، مهندس، امام جماعت، معلم و رئیس شهرداری به قتل رسیدند. در درگیریها حدود پنچ هزار نظامی کشته و ۱۱ هزار نفر دیگر زخمی گردیدند. در آن ایام سلاح و مهمات گروه «پ.ک.ک» درحد امکانات ارتش یک کشور کوچک بود.
گروه «پ.ک.ک».از تاریخ ۳۰ـ۲۹ اکتبر سال ۱۹۸۶ سومین کنگره خود را در کمپ ماحزون کورکماز واقع در دره بقاع لبنان برگزار کرد. در این میان شاخه سیاسی گروه که در تاریخ ۲۱ مارس ۱۹۸۵ تاسیس شده بود و شاخه نظامی گروه که اولین عملیات خود را مورخ ۱۵ آگوست ۱۹۸۴ انجام داده بود، ساختارهای اساسی و زیر بنایی خود را به اتمام رساندند. هدف این ساختار که متشکل از سه عنصر حزب، جبهه و ارتش بود، تا سال ۱۹۸۷ گسترش و نفوذ در بین مردم، جمع آوری طرفدار، آموزش و تامین منابع مادی آنها بود. بزرگترین منبع درآمد گروه در این دوره دلالی و تجارت مواد مخدر بود. حدود ۸۵% از تولیدات کشاورزی دره بقاء را خشخاش تشکیل می داد. پ.ک.ک که در کنار مواد مخدر، قاچاق آثار تاریخی را سازماندهی می کرد با تجارتی که از مسیر ترکیه انجام می داد سالانه حدود ۹۰۰ میلیون دلار درآمد داشت. علاوه بر این طبق تصمیمی که در کنگره سوم گرفته شده بود، گروه شروع به دریافت باج از صاحبان کار و سرمایه داران کرد نمود. گروه پ.ک.ک ترکیه را ایالت بندی نموده و مسئولینی برای هر یک از ایالتها تعیین کرده بود. گروه بعد از سال ۱۹۸۷ مجدداً قتل عام‌های خود را که از سال ۱۹۸۴ شروع کرده بود، آغاز کرد که از این تاریخ به بعد با ترور و قتل عام، مردم منطقه را تحت فشار قرار دادند. پ.ک.ک اولین همایش داخلی خود را از تاریخ ۳۰ـ۱۳ سپتامبر ۱۹۸۹ در کوه توروس شهرستان چاتاک در استان وان ترتیب داد. در کنار تصمیمات زیادی که در این کنگره اتخاذ گردید، تصمیم بر دادگاهی و مجازات چریکهائی که از گروه فرار می کنند نیز گرفته شد.
با برگزاری چهارمین کنگره حزب از ۳۱ـ۲۹ دسامبر ۱۹۹۰ در شمال عراق تصمیم بر اولویت دادن به فعالیتهای سیاسی و تبلیغاتی گرفته شد. در همین راستا در انتخابات سال ۱۹۹۱ مجلس ترکیه، اسامی زیادی که از سوی پ.ک.ک حمایت می شدند در انتخابات پیروز شده و به مجلس راه یافتند از سوی دیگر در عملیاتهای نیروهای امنیتی بر علیه پ.ک.ک در سال ۱۹۹۲ موفقیت‌های چشم گیری حاصل شد. پ.ک.ک که متحمل خسارات و ضایعات فراوانی شده بود، در آغاز سال ۱۹۹۳ با اعلام آتش بس درصدد گردآوری نیرو و تجدید ساختار بر آمد. لذا برای ۱۳۰ نفری که در راستای همین سیاست پ.ک.ک، به گروه ملحق گردیده بودند، در ماههای مارس و آوریل سال ۱۹۹۳ یک دوره آموزش سیاسی ویژه در کمپ زلی ترتیب یافت. ولی با این اوضاع و احوال هر روز حمایت از «پ.ک.ک» کاهش می یافت. بطوریکه در این دوره آموزشی افراد زیادی شرکت نکرده بود. گروه که نتوانست ایدئولوژی مارکسیست و لنینسیتی را حفظ کند، از این تاریخ به بعد به خاطر تجدید قوا، متوسل به تشکیل واحدهای کوچک با ایدئولوژی دینی تحت عنوان حرکت اسلامی کردستان شد.
با کشته شدن ۳۳ نظامی ترک در تاریخ ۲۴ مارس ۱۹۹۳ در جاده بینگول ـ الازیغ توسط «پ.ک.ک» معلوم شد که آتش بس اعلام شده از سوی گروه یک نوع تاکتیک بوده است. در سال ۱۹۹۴ نیز قتل عام زنان، بچه‌ها، پیران، غیرنظامیان، نظامیان و همچنین انجام اقدامات مین‌گذاری جاده‌ها و بمب گذاری‌ها از سوی پ. ک . ک صورت گرفت. پ.ک.ک پنجمین کنگره خود را از تاریخ ۲۷ـ۷ ژانویه ۱۹۹۵ در منطقه هفتانین شمال عراق برگزار کرد. هدف اصلی گروه از این کنگره سرعت بخشیدن به فعالیتهای سیاسی گروه بود و در تاریخ ۱۲ می ۱۹۹۵ موفق به تشکیل جلسه با پارلمان کردستان گردید. در این جلسه علاوه بر گروههای مختلف، نمایندگان حزب دسترنج خلق که بعد از لغو مصونیت سیاسی آنها به خارج از کشور فرار کرده بودند، شرکت نمودند. پ. ک . ک در اواخر سال ۱۹۹۶ با گروههای مارکسیست و لنینیست خارجی ضمن امضاء یک پروتکل اتحاد، تصمیم به همکاری مشترک گرفت. در سالهای ۱۹۹۷ـ۱۹۹۶ در راستای سیاست توسعه و گسترش حضور، فعالیتهای گروه در منطقه دریای سیاه افزایش یافت. گروه همچنین با افزایش اقدامات خود در منطقه آنتالیا بخصوص علیه توریستها، درآمد ترکیه از صنعت توریسم را مورد هدف قرار داد. ادعا می شد که عاملین این اقدامات در یونان آموزش دیده‌اند.
توافق حزب دمکرات کردستان عراق به رهبری مسعود بارزانی و اتحادیه میهنی کردستان عراق به رهبری جلال طالبانی در واشینگتن در تاریخ ۱۷ سپتامبر ۱۹۹۸ نقطه تحولی در شمال عراق شد. «پ.ک.ک» که از طرف پارتی(حزب دمکرات کردستان) و یکتی(اتحادیه میهنی کردستان) طرد شده بود، گر چه می‌خواست وارد اتحاد آنان شود ولی موفق نشد. از سوی دیگر بخاطر موضع آشکار آمریکا در مخالفت با «پ.ک.ک»، ترکیه تصمیم به راندن «پ.ک.ک» از سوریه گرفت و این اقدام را تا آستانه جنگ تمام عیار پیش برد. موضع مصمم نیروهای مسلح ترکیه در این زمینه و سخنرانی «آتیلا آتش» فرمانده نیروی زمینی ارتش ترکیه در تاریخ ۵ اکتبر ۱۹۹۸ در جوار مرزهای ترکیه با سوریه تاثیر و نتیجه خود را نشان داد. به طوری که عبدالله اوجالان رهبر گروه مجبور به ترک سوریه در تاریخ ۹ اکتبر ۱۹۹۸ شد. اوجالان که از سوریه به یونان فرار کرده بود، بدنبال عدم قبول درخواست پناهندگی وی از سوی یونان به مسکو رفت. ولی با وجود اینکه مجلس دومای روسیه با ماندن اوجالان در این کشور موافقت کرده بود، نخست وزیر این کشور با این تصمیم مخالفت نمود. اوجالان در تاریخ ۱۲ نوامبر با پاسپورت جعلی به نام عبدالله ساری کورت از مسکو به رم رفت. ولی از سوی پلیس ایتالیا دستگیر شد. حمایتهای آشکار حکومت وقت ایتالیا از اوجالان نیز نتیجه ای نداد و در تاریخ ۱۶ ژانویه ۱۹۹۸ با پاسپورت قرمز جعلی بنام «لازاروس ماوروس» که از سوی قبرس یونانی نشین تهیه شده بود، ایتالیا را ترک کرد و مجدداً به مسکو و از آنجا به کنیا فراری داده شد. در تاریخ ۱۶ فوریه ۱۹۹۸ طی یک عملیات ویژه در کنیا دستگیر و به ترکیه آورده شد.
برخلاف مجادله موفقیت آمیز چندین ساله علیه گروه در داخل ترکیه حمایت کشورهای مختلف اروپایی و کشورهای خاورمیانه از گروه پ ک ک اصلاً قطع نشد. سوریه با حمایت از گروه طی سالهای متمادی و دادن اجازه اقامت به رهبر گروه در دمشق و هدایت آموزشهای گروه در کمپهای مستقر در دره بقاع و خاک ترکیه مهمترین کشور حامی گروه بود. کوههای قندیل واقع در مرز ایران و عراق پناهگاه گروه شده بود. کشورهایی مثل بلغارستان و رومانی نیز در منطقه بالکان مهمترین گذرگاه گروه بودند. ایتالیا، هلند، آلمان، انگلستان، بلژیک، اتریش، سوئیس، سوئد، نروژ، دانمارک، فنلاند، اسپانیا و بطور خلاصه تمامی کشورهای اروپایی و ارمنستان محل مناسبی برای سازماندهی و فعالیت پ.ک.ک و سازمانهای گروههای جانبی آن شده بودند. گروه بدنبال ممنوعیت رسمی فعالیتهایش در سال ۱۹۹۳ در آلمان، با تشکیل ۳۳ انجمن تحت عناوین مختلف به فعالیتهایش ادامه داد. تشکیلات جانبی پ.ک.ک در شهرهای آتن و استانکوی یونان فعالیتهای گروه را سازماندهی کرده و تعداد زیادی چریک در کمپهای مستقر در یونان آموزش دیدند. بخش یونانی نشین قبرس نیز پلی برای عبور گروه به منطقه خاورمیانه و اروپا بود. فرمانده باز نشسته ارتش محافظ ملی بخش یونانی نشین قبرس که در دره بقاع با عبدالله اوجالان دیدار کرده بود با بیان اینکه رهایی کردستان رهایی قبرس است به همکاری با پ.ک.ک تاکید نمود.
بدنبال دستگیری عبدالله اوجالان رهبر گروه در تاریخ ۱۹ فوریه ۱۹۹۹ روند محاکمه وی آغاز شد. اوجالان طبق ادعانامه مورخ ۲۶ می ۱۹۹۹ که از طرف شعبه ۲ دادگاه امنیت دولتی ترکیه تهیه شده بود تحت محاکمه قرار گرفته و طبق ماده ۱۲۵ قانون مجازات ترکیه محکوم به اعدام شد. در تاریخ ۲۲ نوامبر ۱۹۹۹ حکم اعدام به تایید شورای عالی قضایی ترکیه رسید. اوجالان در طول محاکمه‌اش اعترافاتی از قبیل کمکهای مورد به مورد کشورهای اروپایی و خاورمیانه به پ.ک.ک، خرید موشک‌های «استرلا ـ ۲۰» توسط نماینده «پ.ک.ک» از یونان با کمکهای مالی کلیساهای صربستان، جمع آوری سلاحهای اکراد مهاجر عراقی به ترکیه در جریان جنگ خلیج و همکاری مخفیانه با سرویس مخفی سوریه(مخابرات) ارائه کرد. عبدالله اوجالان بطور آشکار اعلام کرد که عناصر«پ.ک.ک» در کمپهای لاوریون و دیمیتری الن در یونان آموزش می بینند. طبق اعترافات اوجالان گروه در شهر ارومیه ایران دارای یک بیمارستان نیز بود و به گفته وی روزنامه‌های عوزگورپلتیکا و عوزگور گوندم و تلویزیون مدیا ارگانهای اطلاع رسانی گروه می باشند. بنا به اظهارات اوجالان گروه دارای ۲ کمپ در سوریه، ۲ کمپ در لبنان، ۶ کمپ در شمال عراق، ۷ کمپ در ایران، و ۳ کمپ آموزشی در یونان می باشد. در همین ایام ترکیه ایران را متهم کرد که میزبان ششمین کنگره سالانه پ ک ک در شهر ارومیه در فوریه ۱۹۹۹ بوده است.
بدنبال دستگیری عبدالله اوجالان رهبر گروه، در تاریخ ۲۳ فوریه ۲۰۰۰ گروه با برگزاری کنگره هفتم خود در منطقه قندیل، اقدامات مسلحانه خود را متوقف و بطور کامل روند سیاسی شدن را آغاز نمود. عناصر گروه در کوههای منطقه مستقر شدند. گروه در چهارچوب فعالیتهای سیاسی خواهان جای گرفتن زبان و هویت کردها در قانون اساسی، قبولی حق آموزش فرهنگی برای اکراد، حذف مجازات اعدام، اعلان عفو عمومی و دادن حق سیاسی برای تمامی عناصر «پ.ک.ک» از دولت ترکیه شد. اتحادیه اروپا پس از مدتها مقاومت بالاخره در مارس ۲۰۰۲، پ.ک.ک را در لیست گروههای تروریستی قرار داد. ولی گروه بنا به توصیه و سفارش بعضی از کشورهای غربی در ماههای ژانویه و فوریه سال ۲۰۰۲ با برگزاری کنگره هشتم خود، نام خود را از پ.ک.ک به کنگره آزادی و دموکراسی کردستان(کا.د.ک) تغییر داد. کا.د.ک که حدود ۳۰۰۰ نیروی مسلح را در کوههای قندیل مستقر کرده است همچنان به استراتژی سیاسی خود ادامه می دهد. استراتژی سیاسی گروه و وضعیت فعلی آن از چند بعد قابل بررسی می باشد بدنبال حذف قانون اعدام در قانون مجازات ترکیه، حکم اعدام عبدالله اوجالان رهبر گروه به حبس ابد تبدیل شد. گروه برای راحتی اوجالان و ادامه ریشه‌های گروه در داخل ترکیه پیشنهاد صلح نمود. برخلاف این نیروهای مسلح گروه مستقر در شمال عراق منحل نگردید و به عنوان عنصر تهدید برای ترکیه که در موقع لزوم مورد استفاده قرار گیرد نگه داشته شد. به عنوان مثال بدنبال عدم قبولی ملاقات وکلای عبدالله اوجالان با وی، گروه این موضوع را بهانه قرار داده و از یکطرف اقدام به سازماندهی تظاهرات در شهرهای بزرگ نموده و از طرف دیگر در منطقه جنوب شرقی ترکیه اقدام به عملیات مسلحانه در بعضی از روستاها و اهداف دولتی نمودند.
بدنبال سرکار آمدن بشار اسد در سوریه و بهبود روابط دو کشور ترکیه و سوریه، گروه بزرگترین حامی خود در منطقه را از دست داد. اگر چه گروه حالا نیز در سوریه و لبنان دارای واحدهایی می باشد. ولی کشوری در منطقه نمانده که بطور آشکار از پ.ک.ک حمایت کند. از سوی دیگر کشورهای زیادی هستند که از حضور گروه در منطقه سود می برند. آمریکا، انگلیس و اسراییل می‌خواهند به همراه گروههای کردی شمال عراق از «پ.ک.ک» به عنوان یک عنصر تهدید بر علیه ترکیه استفاده کنند. بنظر می‌رسد که این عنصر تهدید(پ.ک.ک) در راضی کردن ترکیه در مورد بعضی ساختارهای مجدد عراق و خاورمیانه کمک کند.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا استراتژی سیاسی شدن گروه را رهبری می کنند. بعد از دستگیری عبدالله اوجالان اتحادیه اروپا تلاش زیادی برای رهبری گروه از سوی یک کمیته در اروپا صرف کردند. اگر در این زمینه کاملاٌ هم موفق نباشد ولی توانستند با واحدهای مسلح گروه، مستقر در ارتفاعات قندیل ارتباط برقرار کنند.
با افزایش فشارهای ترکیه در زمینه ممنوعیت فعالیتهای «پ.ک.ک» پیشنهاد تغییر نام گروه وعدم ممنوعیت گروه با نام قبلی را دادند. در همین راستا سازماندهیهای «پ.ک.ک» در کشورهای اروپایی با هیچگونه موانع و یا تدابیری مواجه نمی شد. پ.ک.ک اگر چه نام خود را تغییر داده است ولی همان هدف و تشکیلات خود را بویژه در خارج از ترکیه حفظ می کند. محبوس بودن عبدالله اوجالان در ترکیه و از میان برداشتن مجازات اعدام در این کشور موجب حفظ روحیه طرفداران گروه در داخل ترکیه شده است. به همان شکل اعتماد خانواده افراد معصوم و بی گناه، نظامیان، پلیس و مامورین دولتی که توسط کا.د.ک و پ.ک.ک کشته شده‌اند خدشه دار شده است.
تروریستی شناخته شدن کادک از یک سو و ثمر بخش نبودن اعلام آتش بس یکجانبه به ترکیه از سوی دیگر، باعث شد که در سال ۲۰۰۴ کادک دچار تفرقه شده و یک گروه از آن بعنوان کنگره گه ل ایجاد شود که اعلام کرده است به آتش بس اعلامی با ترکیه پایبند نیست. یک گروه نیز توسط عثمان اوجالان برادر رهبر پ.ک.ک ایجاد شده است که امریکا گراست.
حزب کارگران کرد ترکیه (پ.ک.ک) که پس از دستگیری “عبدالله اوج‌آلان” رهبر این سازمان نام خود را ابتدا کادک و سپس به “کنگره گه‌ل” تغییر داده بود، دوباره نام “پ.ک.ک.” را به خود گرفت. شبکه تلویزیونی “ان.تی.وی.” در اخبار روز سه‌شنبه ۱۶ فروردین ۱۳۸۴ خود با اعلام این مطلب افزود: “کنگره گه‌ل” روز گذشته اعلام کرد که در نشست هفته گذشته رهبران این سازمان تصمیم گرفته شده است که دوباره نام سازمان به “پ.ک.ک.” تغییر یابد. “ان.تی.وی.” به نقل از پایگاه اینترنتی “مزو پتامیا” ارگان “پ.ک.ک.” اضافه کرد: رهبری پ.ک.ک به عهده عبدالله اوج آلان خواهد بود و این سازمان برای تشکیل دولت دمکراتیک فدرال کرد در ترکیه مبارزه خواهد کرد.
در پی ثبت شدن نام “پ.ک.ک.” در فهرست سازمانهای تروریستی برخی از کشورهای اروپایی و آمریکا، این سازمان سه سال پیش نام خود را به “کادک” و سپس به “کنگره گه‌ل” تغییر داده بود. “یاشار بیوک آنیت” فرمانده نیروی زمینی ترکیه اسفند ماه ۱۳۸۳ با ابراز نگرانی از افزایش فعالیتهای “پ.ک.ک.” در ترکیه گفت: “تعداد نیروهای حزب کارگران کرد ترکیه (پ.ک.ک.) در خاک ترکیه به رقم قابل ملاحظه دوران پیش از دستگیری عبدالله اوج آلان رهبر این سازمان در سال ۱۹۹۹ افزایش یافته است.” مقامهای نظامی ترکیه مدعی هستند که حدود پنج هزار نفر از اعضای “پ.ک.ک” در خاک ترکیه فعالیت دارند که حدود سه هزار و ۵۰۰ تن از آنان اخیرا از طریق شمال عراق وارد ترکیه شده‌اند. بیوک آنیت گفت: “در پی دستگیری عبدالله اوج آلان و عزیمت نیروهای پ.ک.ک. به شمال عراق، مقررات اجرای حالت فوق‌العاده در مناطق مرزی ترکیه لغو شد و تدوین قوانین جدید جزایی در راستای همگرایی ترکیه با اتحادیه اروپا، قدرت مقابله با پ.ک.ک را نسبت به سال ۱۹۹۹میلادی کاهش داده است.” در هر حال احیای نام پ ک ک در واقع بمعنای شدت یافتن تلاش کردهایی جدایی طلب برای تجزیه ترکیه با استفاده از شرایط کنونی منطقه است .
کانال تلویزیونی «مدیا.تی.وی» ارگان پ.ک.ک، تا تاریخ ۲۲ مارس ۱۹۹۹ به مدت ۴ سال از طریق ماهواره‌های انگلیس برنامه پخش می کرد که در نتیجه فشارهای ترکیه پخش برنامه‌های آن از طریق انگلیس تعطیل گردید. متعاقب آن همان کانال مدیا با مرکزیت آلمان تحت لیسانس انگلیس و با سرمایه گذاری واتیکان بعنوان ارگان پ.ک.ک شروع به پخش برنامه کرد. برنامه‌های این تلویزیون در استودیوهای شهر بروکسل بلژیک تهیه می شدند.
پژاک:
پژاک(حزب حیات آزاد کردستان) در واقع شاخه ایرانی « پ.ک.ک» محسوب می شود و کادر آن را کردهای ایرانی تشکیل می دهند ، اما کادر رهبری آن را همان مسئولان پ ک ک تشکیل می دهد . هدف پژاک تجزیه مناطق کردنشن ایران در راستای طرح کردستان بزرگ است . پژاک در ماههای اخیر فعالیتهای مسلحانه خود را در ایران تشدید کرده است. اعضاء این گروه که اغلب مجهز به مسلسل‌های خودکار هستند به روستاهای مناطق مرزی و کردنشین ایران حمله می کنند. روستاهای نظربیک، توران، تودان، کرکوش و اشنویه از جمله روستاهایی هستند که نیروهای « پژاک» با حضور در آنها و تیراندازی هوایی به ارعاب اهالی روستا پرداختند. گفته می شود مراکز اصلی فعالیت پژاک در استان آذربایجان غربی و شهرستانهای خوی, سلماس و ارومیه می باشد که می توان گفت تقریبا هر هفته در روستاهای این شهرستانها مردم را به مساجد جمع کرده و اهداف و برنامه های گروه را تشریح و بعد از جمع آوری کمک مالی روستا را تخلیه می کنند. مرکزیت گروه پژاک در شمال عراق منطقه تحت کنترل جلال طالبانی و مسعود بارزانی می باشد. البته در پی افزایش ایجاد ناآرامی ها از سوی پژاک، ایران نیز به اقداماتی دست زده است. از جمله هفتم مرداد ۱۳۸۳ هفت تن از نیروهای پژاک در برخورد با نیروهای مرزبانی ایران، در مرزهای شهرستان سردشت به عراق متواری شدند. نیروهای موسوم به پژاک و کا.د.ک حین تردد از شمال عراق به جنوب شرق ترکیه، در مرزهای سردشت ایران در درگیری با نیروهای مرزبانی ایران به اجبار به داخل خاک عراق متواری شده‌اند. چنانچه اشاره شد پژاک توسط برخی از نشریات مناطق کردنشین ایران حمایت می شود. در این راستا اوایل دیماه ۱۳۸۳ وزارات اطلاعات شمزین و شیرکو جهانی، خواهر و برادر روزنامه نگار کرد ساکن شهر مهاباد را به جرم حمایت از پژاک و کنگره خلق کردستان و ارتباط با آژانس خبری مزوپوتامیا و کانال ماهواره ای roj دستگیر کرد. آنچه مسلم است اینکه پس از بحرانهای شدید داخلی به وجود آمده در میان گروههای تروریستی تجزیه‌طلب، شبکه تشکیلاتی این گروهها، در آستانه فروپاشی قرار گرفته و اعضای این گروهها، اقدام به راهزنی و باجگیری از اهالی بومی مناطق کردنشین ایران می‌کنند. البته موضوعی که از بایت پژاک ایران باید به آن توجه داشته باشد توصیه جورج بوش به دولت ترکیه مبنی بر سوق دادن نیروهای پ‌ک‌ک به مرزهای ایران است. گفتنی است اقدامات تروریستی پژاک تا اندازه ای است که عبدالله اوجالان اواسط شهریور ۱۳۸۳ در مصاحیه ای فعالیتهای گروه‌هایی چون پژاک را اشتباه خواند.
ارزیابی
کنگره آزادی و دموکراسی کردستان ترکیه موسوم به کادک ( پ ک ک ) بتازگی اعلام کرد که به آتش بس چهارساله خود پایان خواهد داد . کادک تهدید کرده است که در صورتیکه ترکیه نیز تا سه ماه آینده مفاد آتش بس را قبول نکند ، پایان آتش بس اعلام شده در سپتامبر ۱۹۹۹ اجتناب تاپذیر خواهد بود . در سال ۱۹۹۹ پس از دسنگیری عیدا…اوجالان رهبر پ ک ک که از سال ۱۹۸۴ مبارزه مسلحانه را علیه ترکیه آغاز کرده است ، بطور یکجانبه اعلام آتش بس کرد . اما این آتش بس هرگز مورد قبول ترکیه قرار نگرفت . حتی طرح آشتی پ ک ک که منجر به تسلیم شدن دهها نفر از اعضاء اغلب نادم پ ک ک شد ، تغییری در سیاستهای آنکارا در قبال پ ک ک ایجاد نکرد . بنظر می رسد دلایل متعددی در تهدید کادک مبنی بر پایان آتش بس وجود دارد . واقعیت این است که ترکیه طی سالهای اخیر در چارچوب هفت لایحه همگرایی با اتحادیه اروپا اعطاء حقوق فرهنگی و اجتماعی به کردها را پیش بینی کرده است ، اما چنانچه برخی از کشورهای اروپایی نیز تاکید کرده اند ، این اصلاحات در عمل اجراء نشده اند . از سوی دیگر حملات نیروهای امنیتی ترکیه علیه نیروهای کادک در شمال عراق با استفاده از شرایط کنونی عراق افزایش یافته است و همین موضوع یکی از علل تهدید کادک به از سرگیری مبارزات مسلحانه علیه ترکیه است . با وجود این بنظر می رسد مهمترین علت این موضوع را باید در تحرکات امریکا و گفتگوی پنهانی امریکا با کادک جستجو کرد . در شرایط کنونی امریکا تلاش دارد تا بهر نحو ممکن ترکیه را مجاب سازد که آنچنانچه امریکا می خواهد در عراق نیرو مستقر سازد . در چنین شرایطی اعلام پایان آتش بس از سوی کادک می تواند نوعی انگیزه بیشتر برای حضور ترکیه در عراق ایجاد کند و نیز دست دولتمردان ترکیه را برای توجیه افکار عمومی جهت ضرورت اعزام نیرو به عراق را فراهم سازد . حادثه دستگیری یازده درجه دار و سرباز ترکیه در سلیمانیه و رفتار تحقیر آمیز نظامیان امریکایی در انداختن گونی بر سر نظامیان ترک که گفته می شود در حمایت از نیروهای کادک صورت گرفت نشان داد که امریکا بدون توجه به مناسبات گذشته خود با ترکیه از هر ابزاری برای پیشبرد اهداف خود استفاده خواهد کرد . البته برخی از کارشناسان تهدید پایان آتش بی از سوی کادک را با لایحه عفو مشروط دولت آنکارا در مورد اعضاء نادم پ ک ک که پیش از این یک بار مورد عفو قرار نگرفته اند ، مرتبط می دانند . رهبران کادک خواهان اعلام عفو عمومی هستند . در هرحال بنظر می رسد با گذشت چهار سال از دسنگیری اوجالان و با توجه به اوضاع شمال عراق و بویژه کم شدن قدرت ترکیه در تشدید اختلاف میان گروههای کرد عراقی و کاهش درگیری میان کادک با حزب دموکرات کردستان عراق و اتحادیه میهنی باعث نوعی احیاء قدرت و انسجام در کادک شده است و تهدید به خروج از آتش بس نیز در این راستا صورت می گیرد . اما نباید فراموش کرد که پ ک ک از سوی اغلب کشورها و نهادهای بین المللی و اروپایی بعنوان یک گروه تروریستی شناخته می شود و بهمین جهت نیز رهبران آن با اعلام خط مشی سیاسی در سال ۲۰۰۱ انحلال پ ک ک (حزب کارگزان کردستان عراق ) را اعلام و کادک را تاسیس کردند . در چنین شرایطی آغاز خط مشی مسلحانه باعث خواهد شد که کادک نیز بعنوان یک گروه تروریستی شناخته شود .
کنگره آزادی و دموکراسی کردستان با تازگی با انتشار بیانیه های انحلال خود را اعلام کرد . کادک در بیانیه خود اعلام کرده است که با این اقدام سعی خواهد شد در چارچوب یک حزب سیاسی و بر اساس اصول دموکراتیک برای احقاق حقوق کردها در ترکیه تلاش شود . انحلال کادک در شرایطی صورت می گیرد که این نهاد در فروردین سال ۱۳۸۱ جایگرین حزب کارگران کردستان ترکیه ( پ ک ک ) شد . پ ک ک از سال ۱۹۸۷ برهبری عبدا… اوجالان مبارزه مسلحانه دامنه داری علیه ترکیه آغاز کرد که از آن زمان تبدیل به چالش جدی علیه دولت آنکارا شده است . اما دستگیری عبدا… اوجالان در سال ۱۹۹۹ در کنیا و زندانی شدن وی در زندان ایمرالی ترکیه پ ک ک را با مشکلات متعددی از جمله بحران رهبری مواجه ساخت . تروریستی شناخته شدن پ ک ک از سوی بسیاری از کشورها از جمله اتحادیه اروپا باعث شد که پ ک ک خود را منحل سازد ، تا بدین ترتیب از بلوکه شدن دارایی های خود و تعقیب اعضایش در کشورهای اروپایی جلوگیری کند . همان زمان نیز پ ک ک اعلام کرد که خط مشی مبارزه مسلحانه را کنار گذاشته است و تلاش دارد با خط مشی سیاسی و در چارچوب تشکیلات نوینی بنام کادک فعالیت کند . ازاینرو نیز انحلال کادک نعجب محافل سیاسی را بدنبال داشته است . در واقع بنظر می رسد که یکی از دلایل انحلال کادک همان دلیل انحلال پ ک ک است . کادک نیز از سوی برخی از کشورها و نهادهای منطقه ای و بین المللی بعنوان یک گروه تروریستی ساخته شد. ترکیه تاکید دارد که ۴۵۰۰ نیروی کادک در شمال عراق مستقر هستند . در واقع بهمین دلیل نیز مقامات ترکیه تاکید کردند که انحلال کادک اقدام تاکتیکی است و در ماهیت تروریستی آن با ایجاد تشکیلات جدید تغییری ایجاد نمی شود . برغم این موضوع برخی از کارشناسان انحلال کادک را با بازیهای سیاسی امریکا در عراق و در خصوص ترکیه مرتبط می دانند . ترکیه پس از تصمیم به اعزام نیرو به عراق با رفتار تحقیر آمیز مقامات امریکا و شورای حکومت عراق مواجه شد ، اما این موضوع پایان نیاقته است .گروههای کرد عراق خواهان خروج نیروی جند هزار نفری ترکیه ار شمال عراق هستند که طی یک دهه اخیر به بهانه مختلف از جمله سرکوب پ ک ک در این منطقه بسر می برند . در واقع با توجه تماس های آشکار پنهان امریکا با کادک ، بنظر می رسد اعلام انحلال کادک و تاکید بر اتخاذ خط مشی غیر نظامی ، نرفندی است که فشار لازم را برای خرورج کامل نیروهای ترکیه از شمال عراق فراهم سازد .بویژ اینکه طی روزهای اخیر مقامات ترکیه تهدید کردند که در صورت صورت درشمال عراق اقدام خواهند کرد که چندان خوشایند مقامات امریکا و گروههای کرد عراقی نبوده است . در هر حال انحلال کادک در شرایطی که این گروه چند ماه پیش به پایان آتش یکجانیه در مقابل ترکیه هشدار داده بود ، بیشتر باید از زاویه بازیهای سیاسی امریکا و رژیم صهیوینستی در خصوص عراق بویژه گروههای کرد عراقی می دانند .
پیام بگذارید