دولت ترکیه اخیرا در اعتراض به سخنان “مسعود بارزانی” رییس اقلیم کردستان عراق، یادداشت تندی به دولت عراق داده است. مسعود بارزانی هفته جاری، ترکیه را از مداخله در مساله کرکوک بر حذر داشته و گفته بود: “اگر ترکیه در کرکوک مداخله کند، ما نیز در شهر دیاربکر (بزرگترین شهر کردنشین ترکیه) مداخله میکنیم.” بارزانی با عنوان این که “در ترکیه ۳۰میلیون کرد زندگی میکنند”، گفته بود: “اگر ترکیه به دلیل حضور هزاران ترکمن در امور شمال عراق مداخله کند، ما نیز در امور میلیونها کرد در ترکیه مداخله میکنیم. اظهارات بارزانی خشم مقامات و محافل سیاسی ترکیه را برانگیخت .”رجب طیب اردوغان” نخست وزیر ترکیه در انتقادی شدید از “مسعود بارزانی” گفت: “بارزانی از حد خود تجاوز کرده و در زیر حرفهای خود له خواهد شد” اردوغان گفت: “من به مسئولان شمال عراق توصیه کرده بودم که از طریق رسانهها حرفهای خود را به زبان نیاورند، ولی آنان به این توصیه عمل نکردند و آنگونه که از شواهد برمیآید، در آینده نیز عمل نخواهند کرد.”.” جمیل چیچک سخنگوی دولت ترکیه گفت: “ترکیه به خاطر ثروت عراق، به مساله عراق نمیپردازد و بهرغم این که وارد جنگی نشده، شماری از اتباع خود را در عراق از دست داده و با تروریسمی که از داخل خاک عراق تقویت میشود، روبهروست.” محسن بازیحی اوغلو” رهبر حزب “اتحاد ملی” ترکیه نیز خواهان محاکمه غیابی “مسعود بارزانی” رییس اقلیم کردستان عراق در ترکیه شد. دولت آمریکا نیز بعنوان بزرگترین حامی گروههای کرد عراقی بویژه پ ک ک در اظهاراتی ریاکارانه اظهارات “مسعود بارزانی” رئیس منطقه خودمختار کردستان عراق را مبنی بر دخالت در امور داخلی کشور ترکیه تاسفآور خواند. در پی این واکنش ها “فواد حسین” مدیر کابینه رئیس منطقه کردستان عراق در بیانیهای تاکید کرد: ما در امور کشورهای منطقه دخالت نخواهیم کرد و همچنین خواستار هستیم که آنان نیز در امور مربوط به کرکوک که یک مساله داخلی است، مداخله نکنند. واقعیت این است که بعد از مساله پ ک ک، سرنوشت حقوقی کرکوک مهمترین نگرانی ترکیه را تشکیل می دهد. مطرح شدن مساله همه پرسی در کرکوک شرایط را دشوار ساخته است . ترکیه خواهان لغو برگزاری همه پرسی درکرکوک است. شکی نیست که الحاق کرکوک به کردستان عراق بعنوان یک شهر استراتژیک و نفت خیز زمینه را برای استقلال کردستان عراق و تجزیه عراق و سرایت آن به داخل ترکیه فراهم خواهد ساخت و این مساله بشدت ترکیه را نگران ساخته است. ترکیه تلاش دارد همه پرسی کرکوک را به تعویق بیندازد و زمینه لغو آن را فراهم سازد . ترکیه همچنین می کوشد در صورت اجتناب ناپذیر بودن برگزاری همه پرسی در مورد کرکوک , حداقل این همه پرسی در کل عراق انجام شود. در این میان گروههای کرد عراقی نیز برای تسلط به کرکوک به شدت تلاش می کنند . چرا که چهار درصد ذخیره نفت جهان و ۴۰ در صد ذخایر نفت عراق در کرکوک قرار دارد و مقامهای آمریکایی نیز که در صدد بهرهگیری از منابع نفتی عراق هستند و به همین دلیل فکر میکنند که در صورت تشکیل یک دولت کرد در شمال عراق، میتوانند منابع نفت کرکوک را در کنترل خود داشته باشند.” بارزانی در شرایطی از هویت کردی کرکوک سخن بمیان آورده است که از نظر ترکیه در سال ۲۰۰۳ میلادی جمعیت کرکوک ۸۶۰ هزار نفر بود که با ورود کردها به این شهر، اکنون جمعیت کرکوک به یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر رسیده و کنترل این شهر به عهده پیشمرگان کرد گذاشته شده و ترکیب جمعیتی آن در حال تغییر است.” واقعیت این است که بارزانی بخوبی از حساسیت های ترکیه در خصوص مساله کرکوک آگاه است . در نتیجه این سوال مطرح است که چه عاملی باعث شده است بارزانی اینگونه ترکیه را مورد تهدیدقرار دهد؟ ناظران سیاسی معتقدند عامل اصلی این موضوع حمایت های آَشکار و پنهان امریکا از کردهای عراقی است . در واقع امریکا و کردهای عراقی در خصوص مساله کرکوک دیدگاه کم و بیش یکسانی دارند . وزارت امور خارجه آمریکا دو ماه پیش به درخواست ترکیه برای جلوگیری از برگزاری همه پرسی در کرکوک پاسخ منفی داد. تام کیسی سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در این خصوص گفت: “قانون اساسی عراق برگزاری همه پرسی در مورد تعیین جایگاه کرکوک در سال جاری میلادی را پیش بینی کرده و آمریکا از دولت عراق خواهان اجرای این همه پرسی است.”وی اشاره نکرد که چرا امریکا مشتاق برگزاری همه پرسی در خصوص کرکوک است؟ در واقع از آنجا که امریکا هدف تجزیه عراق را دنبال می کند , توجهی به خواست ترکیه در این خصوص و مساله پ ک ک نمی کند و همچنان سیاست فریب ترکیه را دنبال می کند . ازاینرو نیز گلایه ترکیه از امریکا بخاطر اظهارات بارزانی موجب تعجب محافل سیاسی ترکیه شد . در این راستا رهبر حزب “اتحاد ملی ترکیه با انتقاد از “عبدالله گل” وزیر خارجه ترکیه به خاطر “شکایت بردن از بارزانی به خانم کاندولیزا رایس وزیر خارجه آمریکا” و “درخواست از وی برای ساکت ساختن بارزانی” گفت: “این گونه موضعگیری ها ، اکنون ترکیه را در چنین موقعیتهای دشواری قرار داده و موجب از دست رفتن اعتبار ترکیه در خاورمیانه شده است.” آنچه مسلم است اینکه تنها همگرایی کشورهای منطقه است که می تواند موجب ثبات در منطقه شود .
اظهارت جنجالی بارزانی
نویسنده سایت۱۴۰۲/۶/۳۰ ۱۸:۵۱:۴۳1386/01/30|1386, آرشیو تحلیلها, دریچه ای به قفقاز و اورآسیا|بدون دیدگاه
دیدگاه خود را بنویسید