تلاشهای متقابل ایران و ترکیه برای گسترش همکاریهای اقتصادی نتیجه خود را نشان داد . در این راستا ارزش مبادلات بازرگانی ایران و ترکیه در پنج ماه اول سال ۲۰۰۵ میلادی، با بیش از ۵۵ در صد افزایش نسبت به دوره مشابه سال ۲۰۰۴ به یک میلیارد و ۴۷۷ میلیون و ۲۹۳ هزار دلار رسید. گفتنی است ایران و ترکیه در همین دوره سال ۲۰۰۴ میلادی، معادل ۹۵۳ میلیون و پنج هزار دلار مبادله تجاری داشتند. محاسبات مستند به آخرین آمار موسسه آمار دولتی ترکیه نشان می‌دهد فقط در ماه مه سال ۲۰۰۵ صادرات این کشور به جمهوری اسلامی ایران معادل ۷۷ میلیون و ۷۵ هزار دلار و وارداتش از ایران معادل ۲۷۵ میلیون و ۵۹۷ هزار دلار بوده است. گفتنی است که ارزش کل مبادلات بازرگانی ایران و ترکیه در سال گذشته میلادی با حدود ۱۵ در صد افزایش نسبت به سال ۲۰۰۳ به دو میلیارد و ۷۶۰ میلیون و ۹۷۵ هزار دلار رسیده بود.
افزایش ۵۵ درصد مبادلات تجاری ایران و ترکیه در پنج ماهه اول سال ۲۰۰۵ در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۰۴ بخوبی نشاندهنده پتانسل های بالای اقتصادی ایران و ترکیه برای گسترش مناسبات است . بنظر می رسد اجرایی شدن تعدادی از قراردادهای اقتصادی میان ایران و ترکیه به روند مبادلات تجاری دو طرف سرعت قابل توجهی بخشیده است . این روند نشان می دهد که پیش بینی مقامات ایران و ترکیه در سال ۲۰۰۴ برای رساندن حجم مبادلات تجاری دو کشور به پنج میلیارد دلار در عرض دو سه سال واقع بینانه بوده است . مناسبات اقتصادی ایران و ترکیه طی دهه های اخیر همراه با فراز و نشیب های فراوانی همراه بوده است . گهگاه دخالت کشور ثالث و بویژه توجه برخی از گروههای سیاسی ترکیه به خواسته های امریکا و اجرایی نشدن قراردادها و بهانه تراشی های مختلف از سوی آنکارا ، باعث شد که دو کشور در مقاطعی نتوانند ، از پتانسیل های اقتصادی خود بخوبی استفاده کنند . این در شرایطی است که توسعه همکاریهای اقتصادی ایران و ترکیه ضمن اینکه زمینه ساز همگرایی سیاسی بیشتر ایران و ترکیه است ، در راستای الزامات مربوط به صلح و ثبات در منطقه نیز می باشد .
اگر چه مبادلات تجاری ایران و ترکیه در مقایسه با سالهای گذشته بنحو محسوسی افزایش یافته است ، اما هنوز برای توسعه تجارت میان دو کشور موانعی وجود دارد که رفع آنها ضروری است ، در عین حال پتانسیل های موجود برای همکاری این دو کشور بسیار بیشتر از ارقام کنونی است . دو کشور در زمینه انرژی ، حمل و نقل ، صنعت و کشاورزی از زمینه های مساعدی برای همکاری برخوردار هستند . در این میان توجه به تجارت مرزی میان دو کشور از اهمیت زیادی برخوردار است . بویژه اینکه طی سالهای اخیر چهره برخی از مناطق مرزی و کردنشین ایران در حکاری ، وان و دیار بکر بواسطه تجارت مرزی با ایران بهبود بافته است . با توجه به اهمیت این موضوع نیز هفته گذشته مشکلات تجارت مرزی ایران و ترکیه در اجلاس دو روزه کمیته مشترک مرزی با شرکت هیاتی از ایران و مقاماتی از ترکیه در آنکارا بررسی شد . در این نشست “کرشاد توزمن” وزیر بازرگانی خارجی با تاکید بر لزوم احیای تجارت مرزی بین دو کشور گفت‌ ، برای توسعه همکاریهای اقتصادی و تجاری دو کشور باید تعرفه‌های گمرکی کاهش داده شود. در عین حال بر اساس توافقات دو طرف فهرست کالاهای مورد تجارت مرزی و میزان مبادلات کالا تا سقف یک صد میلیون دلار در سال در نظر گرفته شده است که متاسفانه در بیش از یک سال گذشته فقط رقمی در حدود ۱۵ میلیون دلار بوده است. گفتنی است در مرز ایران و ترکیه بازارچههای سرو ، بازارچه گوربولاغ و بازارچه ساری سو وجود دارند که تقویت فعالیت های آنها می تواند ضمن محرومیت زدایی از مناطق مرزی دو کشور ،بطور غیر مستقیم بر افزایش امنیت و کنترل مناطق مرزی نیز تاثیر داشته باشد. در این راستا قراردادن فقط ۱۵ میلیون دلار تجارت مرزی در بیش از یک سال گذشته، نشان می‌دهد مشکلات و موانعی بر سر راهکار این بازارچه ها وجود داشته که انتظار می رود با توافقات اخیر در آنکارا این مانع نیز از بین برود .