صندوق بین المللی پول یک سازمان اقتصادی جهانی است که درسال ۱۹۴۵م بر اساس موافقتنامه برتن وودز تاسیس شد و از سال ۱۹۴۷م به عنوان یک نهاد سازمان ملل آغاز به کار کرد.این صندوق که در حال حاضر ۱۸۴ عضو دارد ، اهداف مهمی چون بسط همکاری بین المللی در زمینه مسائل پولی و رفع محدودیت های ارزی و تسهیل کارکرد نظام پرداخت های چند جانبه بین کشورهای عضو و اعطای وام را دنبال می کرد. تحرکات صندوق بین المللی پول اخیرا در آسیای مرکزی افزایش یافته است .در این راستا آکسل شیمل پفنین مدیر امور کشورهای اروپای شرقی و آسیای مرکزی صندوق بین‌المللی پول پس از دیدار با امامعلی رحمان رییس جمهوری تاجیکستان گفت: این صندوق پس از پایان بازرسی از بانک ملی تاجیکستان، شرکت برق تاجیک و شرکت آلومینیوم‌سازی نظر نهایی خود را برای ادامه همکاری با تاجیکستان اعلام خواهد کرد. صندوق بین‌المللی پول در آغاز سال جاری میلادی دولت تاجیکستان را به ارائه گزارش‌های جعلی در مورد وضعیت مالی کشور جهت دریافت وام از این صندوق متهم کرده و خواستار بازپرداخت ‪ ۴۷‬میلیون دلار وام دریافت شده توسط این کشور شد. سفر مدیر امورکشورهای اروپای شرقی و آسیای مرکزی صندوق بین المللی پول به تاجیکستان در شرایطی صورت گرفت که که این صندوق اخیرا ازموافقت خود با کلیات اختصاص وام شصت میلیون دلاری به جمهوری قرقیزستان به منظور مقابله با تبعات بحران مالی جهانی بر اقتصاد این کشور خبر داد. موافقت با اعطای این وام بدنبال سفر یک هیئت اعزامی صندوق بین المللی پول در بیست و دوم تا سی و یکم اکتبر به قرقیزستان صورت می گیرد. ماه گذشته نیز یک هیات ارشد از کارشناسان صندوق بین المللی پول برای بررسی اوضاع اقتصادی ازبکستان از این کشور دیدار کردند . گسترش همکاری برخی از کشورهای آسیای مرکزی با صندوق بین المللی پول در شرایطی است که ناظران اقتصادی معتقدند اجرای خواسته های این صندوق در کشورهای آسیای مرکزی بدون توجه به شرایط بومی می تواند بحران های جدید اقتصادی برای این کشورها ایجاد کند. برخی از کشورهای جهان نظیر آرژانیتین تجربیات بسیار تلخی از همکاری با صندوق بین المللی پول دارند.برخی از کشورهای منطقه نظیر ترکیه نیز که تاکنون ۱۹ قرارداد استندبای برای اخذ تسهیلات مالی از صندوق بین المللی پول امضاء کردند اعلام کردند که شرایط این صندوق رکود برای اقتصاد این کشورها به بار می آورد. تمایل برخی از کشورهای آسیای مرکزی به همکاری با صندوق بین المللی پول بدنبال بحران مالی جهانی در حالی افزایش یافته است که این صندوق در ایجاد بحران مالی جهانی مقصر خوانده می شود .در این راستا “هوگوچاوز “رئیس جمهوری ونزوئلا با مقصر دانستن سیاست های صندوق بین المللی پول در بحران مالی جهانی گفت:سازمانی که نمی تواند ساختار مالی بین المللی رابهبود بخشد باید از دور خارج شود.
همکاریهای تاجیکستان و قرقیزستان با صندوق بین المللی پول در شرایطی است که برخی از کشورهای منطقه نیز توجه خود را به همکاری اقتصادی با سازمانهای منطقه ای بمنظور کاهش تبعات بحران مالی بر این کشورها متمرکز کرده اند. در این راستا احمدمحمدعلی رییس بانک توسعه اسلامی اخیرا در دیدار با قربان قلی بردی محمداف در عشق آباد از آمادگی این بانک برای اجرای طرح‌های مشترک خبر داد. ترکمنستان دوم و سوم ژوئن سال آینده میلادی میزبان سی و چهارمین نشست سالانه شورای حکام بانک توسعه اسلامی خواهد بود . ناظران اقتصادی با اشاره به ناکارآمدی نظام مالی غرب، معتقدند همگرایی اقتصادی کشورهای منطقه و افزایش تحرکات اکو، کمیته اقتصادی سازمان کنفرانس اسلامی موسوم به کمسک و بانک توسعه اسلامی می تواند درکاهش تبعات بحران مالی جهانی بر کشورهای اسلامی منطقه نقش داشته باشد . تحرکات صندوق بین المللی پول در آسیای مرکزی در شرایطی است که برخی از کارشناسان اقتصادی غرب نظیر مارک ویسبرات اقتصاددان آمریکایی معتقدند سیاستهای صندوق بین‌المللی پول باعث گسترش فقردر بسیاری از کشورها شده است و کشورهای زیادی تصمیم گرفته اند خود را از چنگال تصمیمات این صندوق برهانند.