بیست و دومین اجلاس وزیران کمیته دایمی همکاری های تجاری و اقتصادی سازمان کنفرانس اسلامی (کمسک) اخیراً با شرکت نمایندگانی از کشورهای اسلامی و ۱۴ سازمان بین المللی در استانبول برگزار شد. احمد نجدت سزر رییس جمهوری ترکیه در این اجلاس بر نقش موثر کمیته دایمی همکاری های تجاری و اقتصادی سازمان کنفرانس اسلامی (کمسک ) در توسعه و تعیمق همکاریهای تجاری بین کشورهای اسلامی تاکید کرد. کمیته دایمی همکاریهای تجاری و اقتصادی سازمان کنفرانس اسلامی موسوم به “کمسک” در سال ۱۹۸۴ میلادی با شرکت ۵۶ کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی و با هدف ایجاد هماهنگی و توسعه همه جانبه همکاریهای اقتصادی و تجاری میان این کشورها به ریاست ترکیه تشکیل شد و مقر دائمی آن در استانبول است. ریاست دائمی کمیته به عهده ترکیه است و عربستان سعودی معاونت دائمی و جمهوری اسلامی ایران نیز معاونت کشورهای آسیایی سازمان را در این کمیته به عهده دارند. تشکیل کمسک بر اساس نیاز به لزوم حضور پررنگ اقتصادی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی در معادلات اقتصادی جهان صورت گرفت. برغم اینکه کشورهای سازمان کنفرانس اسلامی بخشی اعظمی از منابع اقتصادی جهان بویژه در زمینه انرژی را دارند , اما سهم اندکی از معادلات اقتصادی جهان را در دست دارند . از سوی دیگر با توجه به جهانی شدن اقتصاد ضروری است که کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی ضمن بکارگیری روشهای مدرن اقتصادی , همکاری مشترکی در چالش های پیش رو خود داشته باشند . از اینرو تقویت کمسک اهمیت فراوانی بعنوان بازوی اقتصادی سازمان کنفرانس اسلامی دارد . بررسی موضوعاتی نظیر نحوه اجرای قرارداد سیستم تجارت ترجیحی بین کشورهای عضو، نحوه گسترش همکاری بین بخشهای خصوصی کشورهای عضو کمسک , چگونگی استفاده از امکانات مالی بانک توسعه اسلامی , چگونگی فراهم کردن زیرساختهای لازم برای تشکیل نمایشگاههای تجاری بین کشورهای اسلامی , تشکیل بازار بورس اسلامی , ارزیابی روند عضویت کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی در سازمان جهانی و مساله استفاده از تجارت الکترونیکی در روابط تجاری بین کشورهای اسلامی در اجلاس های کمسک نشان می دهد که در صورت اجرایی شدن قراردادها و تصمیمات , کمسک می تواند جایگاه اقتصادی کشورهای اسلامی در جهان را ارتقاء بخشد.
ناظران اقتصادی معتقدند کشورهای اسلامی برای تقویت وضعیت خود در روند جهانی شدن نیاز به تشکیل سازوکارهای جدید در چارچوب کمسک دارند . از اینرو وزیر امور اقتصاد و دارایی جمهوری اسلامی ایران در اجلاس کمسک , تاسیس “سازمان تجارت اسلامی” و “صندوق اسلامی پول” را به نمایندگان کشورهای اسلامی پیشنهاد کرد. “داود دانش جعفری” گفت: “کشور های اسلامی می‌باید در تجارت جهان سهم بیشتری داشته باشند.” چنانچه وزیر امور اقتصاد و دارایی جمهوری اسلامی ایران نیز گفته است , افزایش این سهم، نیازمند تشویق کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی برای ایجاد نظام ترجیحات تجاری، تاسیس مناطق آزاد، اتحادیه گمرکی، حمایت از سرمایه‌گذاری های مشترک و تقویت بخش خصوصی برای تحقق طرح‌های همکاری است.” فعالیت های کمسک در این زمینه ثمره خود را نشان داده و حجم تجارت بین کشورهای اسلامی از ۱۰ در صد کل تجارت خارجی این کشورها به ۱۴ در صد افزایش یافته است , با وجود این لازم است با ایجاد مکانیسم های جدید درچارچوب کمسک و بهره گیری از تجربیات نهادهای اقتصادی بین المللی , این روند را تقویت شود . تقویت روابط اقتصادی کشورهای عضو کمسک برای یکایک آنها منافع زیادی خواهد داشت . از جمله تقویت نقش ترکیه در کمسک جایگاه آنکارا را در روند عضویت در اتحادیه اروپا تقویت می کند. بویژ اینکه ترکیه اخیراً همزمان با میزبانی اجلاس کمسک , میزبان اجلاس منطقه ای مجمع اقتصادی جهان بود. اجلاس عمومی مجمع اقتصادی جهان همه ساله طبق سنت در ماه ژانویه در دهکده توریستی “داووس ” سوئیس برگزار می شود و موضوعات کلان اقتصاد جهان به چالش کشیده می شود و در صورت بروز تحول و توجه خاصی به منطقه ای از جهان – تصمیم گرفته می شود که برای تحلیل و تجزیه عمیق موضوع- یک اجلاس منطقه ای ترتیب داده شود.در چنین شرایطی ترکیه که با اجرای اصلاحات عظیم سیاسی و اقتصادی و رشد بسیار سریع اقتصادی توانسته بود در سوم اکتبر ۲۰۰۵ میلادی مذاکرات عضویت با اتحادیه اروپا را شروع کند, با موقعیتی بسیار متفاوت در اجلاس ژانویه ۲۰۰۶ این مجمع در داووس حضور یافته بود تلاش شخص اردوغان و اعضای کابینه وی برای تبیین سیاست های دولت آنکارا با سفرهای مکرر به پایتخت های کشورهای مهم جهان و نشان دادن همسویی کامل این دولت با اروپا و آمریکا در بسیاری از مسائل جهانی, وجهه مورد پسند غرب برای ترکیه در نزد شرکت کنندگان در مجمع اقتصادی جهان ایجاد کرده است. مجمع با لحاظ این تحولات و نقشی که ترکیه بعنوان نامزد عضویت در اتحادیه اروپا می تواند در ارتباط غرب با آسیا ایفاء کند ,تصمیم گرفت اجلاس منطقه ای خود را در استانبول برگزار کند. البته پیش از این نیز اجلاس منطقه ای مجمع اقتصادی جهان در سال ۱۹۹۸ میلادی در استانبول برگزار شد. ترکیه نیز که برای ایفای نقش فعال در روند جهانگرایی و به دست گیری ابتکار عمل در راه گفتگوی تمدنها و همگرایی با اتحادیه اروپا و تبدیل شدن به پلی بین شرق و غرب و کشور کلیدی شدن در ارواسیا تلاش می کند, کوشید هم از میزبانی اجلاس کمسک و هم اجلاس منطقه ای مجمع اقتصادی جهان , برای رسیدن به اهداف خود حداکثر استفاده را بنماید.از جمله ترکیه تلاش کرد که در این اجلاس ها نشان دهد که در روند عضویت در اتحادیه اروپا می تواند بر موانع اقتصادی بویژه در عرصه کشاورزی فائق آید. ضمن اینکه ترکیه در این اجلاس کوشید نشان دهد که در صورت عضویت در اتحادیه اروپا می تواند در افزایش تبادلات اقتصادی و تجاری شرق و عرب نقش موثری ایفاء کند . ترکیه همچنین در اجلاس کمسک و اجلاس منطقه ای مجمع حهانی اقتصاد کوشید زمینه خروج بخش ترک نشین قبرس ازانزواء را فراهم سازد .