سرانجام پس از ۴۱ سال از گذشت درخواست ترکیه برای عضویت در اتحادیه اروپا ، سران اتحادیه اروپا در نشست ۱۷ دسامبر خود تاریخ سوم اکنبر ۲۰۰۵ را تاریخ آغازمذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا عنوان کردند ، مذاکراتی که ممکن است تا ده سال طول بکشد . اگر تصمیم سران اتحادیه اروپا در سال ۱۹۹۹ در نشست هلسینکی در موافقت با پذیرش نامزدی عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا را اولین گام مهم و رسمی روند عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا بدانیم ، بی شک نشست هفدهم دسامبر دومین گام مهم این روند خواهد بود . سران اتحادیه اروپا پس از آن تاریخ آغاز مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا را مشخص کردند که اردوغان بطور شفاهی پذیرفت که توافقنامه ۱۹۶۳ با اتحادیه اروپا مبنی بر افزودن ده عضو جدید اتحادیه اروپا به این توافقنامه را به روز کند . از نظر محافل اتحادیه اروپا به روز کردن این توافقنامه ، در واقع بنوعی شناسایی رسمی قبرس بونانی نشین از سوی ترکیه است . این در شرایطی است که پس از اعلام تصمیم سران اتحادیه اروپا ، اردوغان تاکید کرد که موافقتنامه ۱۹۶۳ به اتحاد گمرکی مربوط می شود و پذیرش آن بمعنای شناسایی رسمی قبرس یونانی نشین نیست . موضعی که می تواند مشکلات جدید ایجاد کند . در هرحال اگر چه سران اتحادیه اروپا با تاکید بر اینکه هر موقع که بخواهند می توانند روند مذاکرات را متوقف کنند و در عین حال حق ممانعت از ورود مهاجران ترکیه ای به کشور شان را برای حود محفوط مسی دانند ، موجب ناخرسندی ترکیه شد ، اما در هر حال اردوغان ، نتایج نشست ۱۷ دسامبر را یک پیروزی بسیار بزرگ برای ترکیه عنوان کرده است . شکی نیست که در بدست آمدن این نتیجه ، برغم وجود مخالفت های شدید در اتحادیه اروپا عوامل زیادی دخیل بوده است . علاوه بر برخی از شهرهای آلمان ، ایتالیا و فرانسه که در ۱۷ دسامبر شاهد تظاهرات علیه ترکیه بودند ، در خود شهرهای آنکارا و استانبول افرادی با دادن شعارهایی نظیر « نه اتحادیه اروپا ، نه امریکا ، ترکیه مستقل » با عضویت در اتحادیه اروپا مخالفت می کردند . باوحود این دیپلماسی فعال دولت اردوغان که نمونه آن در مجاب ساختن ژاک شیراک رئیس جمهوری فرانسه به حمایت از تعیین تاریخ آغاز مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا بود ، بهمراه نگرانی برخی از کشورهای اروپایی از رشد افراط گرایی در ترکیه در صورت پاسخ منفی به این کشور و عمل کردن به اصلاحات پیش بینی شده در منشور کپنهاگ باعث شد که در نشست ۱۷ دسامبر تاریخ آغاز مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا تعیین شود . با وجود این هنوز سوالات متعددی وحود دارد که پاسخ به آنها دشوار می نماید . از جمله اینکه آیا اتحادیه اروپا در روند طولانی مذاکرات تنها بدنیال به عضویت درآرودن ترکیه است یا اینکه گزینه های دیگری را نیز نظیر «شریک ممتاز و ترجیحی » دنبال می کند ؟ آیا اتحادیه اروپا در روند مذاکرات شروط جدید را مطرح خواهد شاخت ؟ آیا امکان دارد که پس از پایان مذاکرات عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۴ ، مساله لزوم همه پرسی در کشورهای عضو اتحادیه اروپا در خصوص عضویت ترکیه در این اتحادیه مطرح شود ؟ آنچه مسلم است اینکه هنوز مسیر دشواری پیش روی ترکیه قرار دارد ، قسمت قابل توجهی از این مسیر توسط دولت اردوغان که برخلاف دولتهای قبلی ائتلافی نبوده و مقتدر می نماید ، طی شده است ، اما مشخص نیست که آیاد دولتهای بعدی نیز این شرایط را خواهند داشت .؟ در این میان رژیم صهیونیستی و برخی از کشورهای دیگر نظیر روسیه که از عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا از بعد اقتصادی یا سیاسی متضرر می شوند ، تمامی تلاش خود را خواهند کرد که مانع عضویتب کامل ترکیه در اتحادیه اروپا شوند .