سفر بشار اسد رئیس جمهوری سوریه به ترکیه را بجرات می توان یک سفر تاریخی در مناسبات ترکیه و سوریه دانست . سوریه بعنوان نماد ناسیونالیسم عرب و ترکیه بعنوان وارث امپراتوری عثمانی فراز و نشیب های فراوانی در مناسباتشان داشته اند . پس از آنکه در سال ۱۹۱۶ سوریه از امپراتوری عثمانی جدا شد ، این اولین بار است که یک رئیس جمهوری سوریه از ترکیه دیدار می کند . دو کشور فهرست طویلی از اختلافات را دارند . نحوه تقسیم آب فرات ، مساله مالکیت بندر اسکندرون ، عضویت ترکیه در ناتو و نوع مناسبات ترکیه و رژیم صهیونیستی از مهمترین اختلافات دو کشور بوده است . سلیمان دمیرل در سال ۱۹۸۷ با سفر به سوریه و امضای قراردادی توافق شد که در هر ثانیه ۵۰۰ هزار متر مکعب آب از فرات به سوریه وارد شود تا ۵۸ درص آن به عراق برود . اما این توافق نیز انجام نشده اگر چه پس از اشغال عراق توسط امریکا و روی کار آمدن شورای حکومتی تا حدودی ترکیه در این خصوص تغییراتی داده است . در مورد بندر اسکندرون نیز اختلافات به قوت خود باقی است این بندر را فرانسه در دهه سی طی توافقنامه ای به ترکیه داد و سوریه بر آن ادعای مالکیت دارد . هیچکدام از این اختلافات مهم حل نشده است . حتی احتمال دارد این موضوع در مذاکرات مطرح نشود . از اینرو این سوال مطرح است که چه انگیزه ای بشار اسد را ترکیه کشانده است ؟ برخی از کارشناسان معتقدند وجود مسایل کلان منطقه ای باعث شده است دو کشو ربرای مدتی اختلافات را کنار یگذارند . در این میان قوی شدن احتمال اجرای سیستم فدرالی در عراق و تقسیم این کشور به ۹ یا ۵ ایالت عامل مهمی است که بشدت نگرانی ترکیه و سوریه را از تجزیه عراق و تشکیل دولت مستقل کرد را افزایش داده است . در واقع سفر بشار اسد به ترکیه خود موید آن است که احتمال تشکیل یک دولت کرد در شمال عراق که می تواند بعدها به خارج از این منطقه نیز گشترش یابد ، بسیار افزایش یافته است . در نتیجه این کشورها بدنبال چاره جویی در این خصوص است . از از سوی دیگر بشار در شرایطی به ترکیه سفر کرده ایست که رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه اخیرا بر میانجیگریمیان سوریه و رژیم صهیونیستی تاکید کرد . مذاکرات دو طرف از سال ۲۰۰۰ متوقف شده است . در حال حاضر رژیم صهیوینستی بشدت از بایت انتفاضه مستاصل مانده است و سوریه نیز تحت فشارها و تهدیدهای مکرر امریکا است . در این شرایط احتمال مذاکرات میان دو طرف با میانجیگری ترکیه وجود دارد . اگر چه برخی از محافل رژیم صهیوینسی در ظاهر با این موضوع مخالف هستند . در هرحال در این سفر نباید نقش مسایل اقتصادی و وجود صدها میلیون دلار منافع مشترک اقتصادی را در نظر نگرفت . ضمن اینکه اقدام سوریه در دستگیر چندین عضو پ ک ک و همچنین ۲۲ مظنون حادثه استانبول و تحویل آنها به ترکیه گامهای همگرایانه در مناسبات دو کشور محسوب می شود . در هر حال سفر بشار اسد اگر چه بمعنای پایان دادن به اختلافات شبیه زیر خاکستر درمناسبات دو کشور نیست . اما حاکی از آن است که روند همگرایی دو کشور پس از موافقتنامه امنیتی ۱۹۹۸ موسوم به آدانا سیر صعودی دارد و با چنین بستری امید به حل اختلافات این کشور در صورتیکه ترکیه تحت تاثیر رژیم صهیونیستی قرار تگیرد ، وجود دارد.
دیدگاه خود را بنویسید