پییر مورل نماینده ویژه اتحادیه اروپا در امور آسیای مرکزی در اولین مرحله از سفر دوره ای خود به این منطقه ، از تاشکند پایتخت ازبکستان دیدن کرد. پییر مورل از ماه اکتبر سال ۲۰۰۶میلادی عهده دار سمت نماینده ویژه اتحادیه اروپا در امور آسیای مرکزی است.سفر نماینده ویژه اتحادیه اروپا به تاشکند در شرایطی صورت گرفت که ۱۳ اکتبر گذشته وزرای خارجه اتحادیه اروپا در نشست خود در لوکزامبورگ ممنوعیت ورود هشت نفر از رهبران ازبکستان از جمله اسلام کریم اف رئیس جمهور را به کشورهای اروپایی لغو کردند. در پی سرکوب تظاهرکنندگان در شهر اندیجان در ماه می سال ۲۰۰۵ توسط نیروهای امنیتی ، اتحادیه اروپا اکتبر همان سال تحریم هایی علیه ازبکستان تصویب کرد. با توجه به لغو بخش اعظمی از این تحریمها نماینده ویژه این اتحادیه در سفر به تاشکند تلاش دارد روند جدیدی از همکاریهای اتحادیه اروپا و ازبکستان را آغاز کند. این در شرایطی است که تاشکند انتظار دارد اتحادیه اروپا محدودیت فروش تسلیحات به ازبکستان را نیز لغو کند.
نماینده ویژه اتحادیه اروپا در آسیای مرکزی پس از دیدار از ازبکستان عازم ترکمنستان و سپس سه کشور دیگر منطقه شد . واقعیت این است که انتخاب نماینده ویژه از سوی اتحادیه اروپا برای آسیای مرکزی نشاندهنده اهمیتی است که این منطقه برای اتحادیه اروپا دارد. به باور ناظران ،اتحادیه اروپا از لحاظ اقتصادی به دنبال بهره برداری ازمنابع انرژی کشورهای آسیای مرکزی ، سرمایه گذاری در منابع غنی معدنی ، بهبود سیستم های مواصلاتی این منطقه در چارچوب طرح تراسیکا یا کریدور شرق – غرب و حضور پررنگ در بازار مصرفی پنج کشور آسیای مرکزی است . با توجه به وجود منابع انرژی فسیلی بویژه گاز در ازبکستان ، ترکمنستان و قزاقستان اتحادیه اروپا تلاش دارد با انتقال انرژی این منطقه به اروپا از وابستگی خود به گاز روسیه بکاهد. در این راستا در بیانیه مشترکی که در نشست اتحادیه اروپا و وزرای خارجه کشورهای آسیای مرکزی در سپتامبر گذشته منتشر شد، بر همکاری دو طرف برای تامین انرژی مورد نیاز اروپا تاکید شد. در حال حاضر نیز یکی از موضوعات اصلی مذاکرات مورل با مقامات کشورهای آسیای مرکزی پیگیری این موضوع می باشد . برغم این اتحادیه اروپا تاکنون گامهای قابل توجه برای حل مشکلات اقتصادی و صدور فن آوریهای نوین به کشورهای آسیای مرکزی برنداشته است. در شرایطی که آسیای مرکزی از راههای اصلی انتقال مواد مخدر از افغانستان به اروپاست، در این باره نیز اقدام جدی از سوی کشورهای اروپایی انجام نشده است.ازنظرسیاسی نیزاتحادیه اروپا بویژه با شعار کمک به گسترش دموکراسی، اصلاحات و مبارزه با تروریسم در منطقه حضور پیدا کرده است. اما برخورد این اتحادیه با دموکراسی در منطقه به صورت گزینشی و دوگانه بوده است .
در نهایت باید گفت مهمترین هدف سفرهای دوره ای نماینده ویژه اتحادیه اروپا به کشورهای آسیای مرکزی پیگیری میزان عمل این کشورها به تعهدات شان در قبال این اتحادیه است. این در شرایطی است که از نظر محافل منطقه این تعهدات متقابل بوده و به این معنا نیست که یک طرف به تعهدات خود عمل و دیگری تنها به آن نظارت کند. این انتظار وجود دارد که اتحادیه اروپا نیز به تعهدات خود بویژه برای کمک به حل مشکلات اقتصادی و معیشتی منطقه بویژه با توجه به تبعات منفی بحران مالی جهان بر اقتصاد کشورهای منطقه عمل کند .
دیدگاه خود را بنویسید