بر اساس اعلام کمیسیون مرکزی انتخابات جمهوری خود خوانده قره باغ انتخابات باصطلاح ریاست جمهوری در این منطقه ۱۱ اوت آینده بر گزار می شود . درعین حال از ۱۷ تا ۲۲ ژوئن ثبت از نامزدهای انتخابات انجام خواهد شد . و از ۲۳ جولای تا یک روز قبل از برگزاری انتخابات ، تبلیغات انتخاباتی انجام خواهد شد. این اولین بار نیست که در جمهوری خودخوانده قره باغ انتخابات برگزار می شود . پیش از این در این منطقه انتخابات محلی ، پارلمانی و ریاست جمهوری برگزار شده است . چنانچه شبیه این انتخابات درسایر مناطق تجزیه طلب در قفقاز جنوبی نظیر آبخازیا و اوسیتیای جنوبی گرجستان نیز برگزار شده است . به باور کارشناسان سیاسی جمهوری خودخـــوانده قره باغ با برگزاری این گونه انتخابات و سوء استفاده از اصل حق ملل برای تعیین سرنوشت خود ، می کوشد به اقدامات تجزیه طلبانه خود در نادیده گرفتن تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان سرپوش بگذارد . ضمن اینکه یکی از اهداف مهم خانکندی در این مقطع تلاش برای زمینه سازی جهت حضور در مذارکات صلح قره باغ بعنوان طرف سوم است . خانکندی توجیهات حقوقی برای جدایی قره باغ از جمهوری آذربایجان و نیزبرگزاری باصطلاح انتخابات ریاست جمهوری را برای رسیدن به این هدف مناسب می داند . اما اینگونه انتخابات که بدون مشارکت هزاران آواره آذری صورت می گیرد ، تاکنون از سوی مجامع بین المللی نه تنها مورد تایید قرار نگرفته است ، بلکه بشدت مورد انتقاد قرار گرفته است . چراکه در عمل مانعی در جهت حل و فصل مناقشه قره باغ محسوب می شود . بویژه در مقطع کنونی که در عمل مذاکرات صلح قره باغ به بن بست رسیده است ، اینگونه اقدامات بشدت تاثیر منفی دارند .
به باور کارشناسان سیاسی بعید است که با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری (۱۱ اوت ) آینده در جمهوری خودخوانده قره باغ کوهستانی تحول خاصی در حل و فصل مناقشه قره باغ صورت بگیرد . چراکه چنانچه از قراین موجود از جمله نحوه اصلاح قوانین انتخاباتی بر می آید گوکاسیان در نبود یک رقیب جدی بار دیگر به ریاست جمهوری این جمهوری خودخوانده خواهد رسید . گفتنی است پارلمان جمهوری خود خوانده قره باغ کوهستانی سوم ژوئن جاری طرح تغییرات در قوانین انتخابات ریاست جمهوری در این جمهوری خودخوانده را تصویب کرد . بر اساس این اصلاحات و به بهانه افزایش ثمربخشی کمیسیون مرکزی نظارت بر انتخابات ، تعداد نمایندگان دولت خودخوانده در کمیسیون مرکزی افزایش می یابد . ضمن اینکه هر نامزد برای ثبت نام موظف است ۱۵۰۰ امضاء از مناطق مختلف قره باغ جمع آوری کند . این تغییرات که به سبک داشناکی صورت گرفته است با اعتراض احزاب مخالف دولت جمهوری خود خوانده قره باغ نظیر کمونیست ها مواجه شده است . از نظر احزاب مخالف این تغییرات زمینه را برای افزایش تقلب در انتخابات و پیروزی مجدد ” آرکادی گوکاسیان “ رئیس جمهور خود خوانده کنونی قره باغ را فراهم می سازد . در عین حال تحولان ماههای گذشته در قره باغ بگونه ای بوده است که رقیب جدی برای گوکاسیان وجود ندارد . سال گذشته ” ساموئل بابائیان “ وزیر دفاع جمهوری خودخوانده قره باغ به اتهام سوءقصد به جان گوکاسیان به حبس محکوم شد . وی بر اساس نظرسنجی کلوپ مطبوعات قره باغ که با حمایت بنیاد فریدریخ ابرت از ۱۵ مارس لغایت ۱۵ آوریل سال جاری در جمهوری قره باغ کوهستانی انجام شده است. در صورت شرکت در انتخابا ت با احتمال اخذ بیش از ۵۵ درصد آراء بسیار جلوتر از گوکاسیان قرار می گیرد . در عین حال ارمنستان به ریاست کوچاریان قره باغی الاصل نیز بشدت از گوکاسیان حمایت می کند. سفرهای متعدد ماههای اخیر گوکاسیان به ارمنستان از اینجهت قابل ارزیابی است . گوکاسیان هفته گذشته در مجمع سراسری ارامنه تاکید کرد اگر قره باغ مستقل نشود ، تنها راه الحاق به ارمنستان است .
در نهایت باید گفت چنانچه تجربیات یک دهه گذشته نشان داده است هر گونه برگزاری انتخابات بدون توجه به اصل احترام به تمامیت ارضی کشورها موجب پیچیده تر شدن حل و فصل مناقشه قره باغ خواهد شد . ضمن اینکه ادامه این روند از نظر داخلی نیز می تواند اعتراضات عمومی را در برداشته باشد . چرا که چنانچه نظرسنجی جدید کلوپ مطبوعات قره باغ نشان می دهد بیش از ۸۰ درصد ارامنه قره باغ از وضعیت اجتماعی و اقتصادی کنونی رضایت ندارند . آنچه مسلم است اینکه شکست سیاست های دولت باکو طی سالهای گذشته برای حل و فصل مناقشه قره باغ بو سیله کشورهای غربی و در نتیجه تبدیل شدن مناقشه قره باغ به یک مناقشه فرسایشی زمینه را برای تشدید اقدامات تجزیه طلبانه قره باغ فراهم می سازد . نباید فراموش کرد که انتخابات ریاست جمهوری آینده در جمهوری خودخوانده قره باغ همزمان با اعطاء کمک های جدید امریکا به ارمنستان و قره باغ صورت خواهد گرفت .