تاسیس اتحادیه تجاری میان رژیم صهیونیستی و جمهوری آذربایجان بار دیگر مساله ماهیت و اهداف تحرکات رژیم صهیونیستی در قفقاز جنوبی بویژه جمهوری آذربایجان را در کانون توجه محافل سیاسی قرارداده است . باید گفت طی یک دهه گذشته رژیم نژادپرست اسرائیل از جمله بازیگرانی بوده است که کوشیده است تا به هر نحو ممکن نفوذ خود را در منطقه قفقاز گسترش دهد ۰ این موضوع دارای دلایل متفاوتی است. اقدام به توصیه بن گوورین مبنی بر لزوم توسعه روابط اسرائیل با کشورهای غیرعربی نزدیک به خاورمیانه ، وجود ذخایر عظیم انرژی در قفقاز ، انتقال یهودیان منطقه به سرزمینهای اشغالی ،از جمله دلایل تلاش اسرائیل برای گسترش نفوذ در قفقاز جنوبی است .
یکی از مهمترین دلایل تلاش اسرائیل برای نفوذ در قفقاز وجود مرز طولانی ایران با قفقاز بعنوان کشوری که تل آویو بارها آن را بعنوان مهمترین دشمن اسرائیل عنوان کرده است، می باشد. در این میان جمهوری آذربایجان به خاطر داشتن مشترکات فراوان با ایران و علاقه و ارادت مردمان این سرزمین به ایران بشدت اسراییل را نگران ساخته است ۰ در چنین شرایطی اسرائیل می کوشد با تاسیس اتحادیه تجاری و طرح مسایلی نظیر اجاره زمینهای کشاورزی اهداف توسعه طلبانه خود را به پیش ببرد .
باید گفت در قفقاز جنوبی نیز به توجه به حساسیت های جهان اسلام اسرائیل بیشتر کوشیده است محور حضور خود در قفقاز را مسایل اقتصادی و یا همکاریهای علمی وفنی مطرح کند. از اینرو طی سالهای گذشته کمتر شاهد بودیم که اسرائیل بر خلاف امریکا و ترکیه توافقنامه همکاری نظامی با جمهوریهای قفقاز جنوبی امضاء کند. اگر چه این روند پس از حادثه یازدهم سپتامبر امریکا و بهانه قرار گرفتن مبارزه با تروریسم تا حدودی تغییر پیداکرده است. اسرائیل می کوشد که اهداف امنیتی و نظامی خود در قفقاز را از طرق بسیار پنهان و حدالممکن از طریق کشورهایی نظیر ترکیه در منطقه به پیش برد.
نفوذ اقتصادی اسرائیل در منطقه نیز طی سالهای گذشته از دو طریق صورت گرفته است ۰ یا اینکه خود دولت نامشروع اسرائیل اقدام به عقد قرارداد با جمهوریهای قفقاز جنوبی نظیر جمهوری آذربایجان کرده است. بمانند قرار داد اجاره صدها هکتار از زمینهای کشاورزی جمهوری آذربایجان بویژه در نزدیکی مرزهای ایران و اکنون تاسیس اتحادیه تجاری . همچنین میتوان در این خصوص به قرارداد شرکت هواپیمایی دولتی جمهوری آذربایجان موسوم به ” ازال“ با شرکت هواپیمای رژیم صهیونیستی موسوم ”عل عال“ در اواسط شهریور ۱۳۸۰ در خصوص برقراری خط پرواز بین باکو ـ تل آویو اشاره کرد ۰
دوم از طریق عقد قراردادهای ظاهرا“ اقتصادی میان شرکتهای اسرائیلی با شرکتهای جمهوری آذربایجان ۰ در این خصوص میتوان به قرار دادیکه مارس ۲۰۰۲ در خصوص ساخت دستگاه کولر میان دو شرکت معروف اسرائیلی و جمهوری آذربایجان منعقد شد ۰
با ید گفت یکی از اهداف امنیتی اسرائیل در منطقه قفقاز گسترش فضای امنیتی خود است۰ عدم مشروعیت سیاسی اسرائیل در میان بسیاری از کشورهای خاورمیانه سبب شده است تا اسرائیل فضای مناسبی برای تحرک لازم در منطقه را نداشته باشد. در چنین شرایطی حضور در منطقه قفقاز و آسیای مرکزی با توجه به ویژگیهای ژئوپلتیکی خاصی که این منطقه دارد، انتخاب مطلوبی برای اسرائیل محسوب می شود. در این راستا تلاش برای جلب همکاری جمهوریهای آسیای مرکزی و قفقاز در مجامع بین المللی، کاهش فشارها علیه اسرائیل، خارج کردن خود از بحران مشروعیت سیاسی، جلوگیری از تشکیل جبهه ضد اسرائیلی در منطقه و گسترش سطح تماس با برخی کشورهای اسلامی به منظور ایجاد تفرقه میان آنها، از جمله اهداف اسرائیل در قفقاز محسوب می شود. برای رسیدن به این اهداف اسرائیل می کوشد از سرپوش اقتصادی استفاده می کند . چرا که در خوشبینانه ترین دیدگاه نفوذ اقتصادی ، نفوذ امنیتی و سیاسی را نیز به دنبال را دارد .