کنفرانس دو روزه بین المللی نفت و گاز دریای خزر با شرکت ۳۳۰ کمپانی نفتی از ۲۸ کشور جهانی بتازگی در باکو پایتخت جمهوری آذربایجان برگزار شد . در این کنفرانس استیون مان نماینده دولت امریکا در امور نفت و گاز خزر نیز حضور داشت . دو هفته پیش نیز کنفرانس مشابهی در ترکیه برگزار شد . برگزاری این کنفرانس باردیگر مسایل عدیده مربوط به انرژی در حوزه خزر را مطرح می کند .
به باور اغلب کارشناسان سیاسی روند مسایل انرژی حوزه خزر پس از فروپاشی شوروی با دخالت قدرتهای بیگانه از مسیر طبیعی منحرف و بیشتر در چارچوپ اغراض سیاسی قدرتهای برون از منطقه به پیش رفت . قدرتهای غربی بویژه امریکا برای تحت الشعاع قراردادن بازار جهانی از یک سو و کاهش وابستگی خود به انرژی خاورمیانه سیاست اغراق را در مورد ذخایر انرژی حوزه خزر اتخاذ کردند که از این موضوع اهداف چند منظوره ای را دنبال می کردند . از یک سو بدین ترتیب شرکت غربی برای بهره مندی از سفره رنگین نفت و گاز خزر سیاست هجوم آزاد به منطقه را در پیش گرفتند و از سوی قدرتهای غربی به بهانه حفظ سرمایه گذاریها ،‌برای حضور امنیتی خود در منطقه دلیل تراشی کردند .
منابع امریکایی میزان ذخایر نفت حوزه خزر را حدود دویست میلیارد بشکه اعلام کرد حال آنکه مطالعات دقیق نشان داد که این میزان بیش از ۳۰ میلیارد بشکه نیست . نتیجه اینکه دو سه سال پس از امضای قرارداد قرن میان جمهوری آذربایجان و کنسرسیوم های بین المللی در سپتامبر ۱۹۹۴ روند خروج و فرار شرکت های نفتی از منطقه شدت گرفت چرا که اغلب حفاریها در مناطقی که ادعا می شد ، دارای انرژی فسیلی هستند ، به نتیجه نرسید . طی سالهای اخیر شرکت هایی نظیر شورون ، لوک اویل و دهها شرکت هلندی ، ایتالیایی ، فرانسوی ، امریکایی ، نروژی و ژاپنی مجبور شدند که حتی با پرداخت جریمه ناشی از ناتمام گذاشتن قرارداد ، از سرمایه گذاری در حوزه خزر خودداری کنند .
بموازات این موضوع نیز خطوط لوله انتقال انرژی خزر نیز بدنبال دخالت بیگانگان شکلی سیاسی یافت . در ابتدا بطور رسمی در سال ۱۹۹۹ خط لوله انتقال نفت باکو ـ جیحان و انتقال گاز ترانس خزر مطرح شد ، اما طرح ترانس خزر که هدف انتقال گاز ترکمنستان و جمهوری آذربایجان از بستر دریای خزر به ترکیه راداشت ، بخاطر غیر اقتصادی بودن در سال ۲۰۰۱ عملاً به تاریخ پیوست و بخاطر تداوم سیاست زدگی در مسایل انرژی خزر خط لوله انتقال گاز باکو ـ تفلیس ـ ارضروم بجای آن مطرح شد که کم و بیش مشکلات طرح ترانس خزر را دارد . خط لوله انتقال نفت باکو – جیحان نیز باگذشت زمان با موانع و مشکلات جدیدتری در بعد مالی ، امنیتی ، فنی و زیست محیطی مواجه می شود . در چنین شرایطی باید گفت حوزه خزر را تنها حوزه جهان می توان نامید که مسایل انرژی آن بخاطر دخالت های سیاسی تاکنون تاثیر چشمگیری در روند توسعه این حوزه نداشته است . کنفرانس بین المللی نفت و گاز در باکو در شرایطی برگزار شد که بنظر می رسد یک بعدی نگری در مسیرهای انتقال انرژی و دخالتهای امریکا در عمل سیاست انرژی این کشور را با بحران مواجه ساخته است که باتوجه به انتظارات افکار عمومی باگذشت بر دامنه و عمق این بحران افزوده می شود .