سفر اخیر آرمن موسسیان وزیر انرژی ارمنستان به ایران ابعاد مناسبات اقتصادی ایران و ارمنستان هر چه بیشتر درکانون توجه محافل خبری قرار گرفت . وزیر انرژی ارمنستان در این سفر با مهندس “پرویز فتاح وزیر نیور ایران گفتگو کرد . در این گفتگو در خصوص همکاریهای اقتصادی دو کشور در زمینه انرژی بویژه انتقال گاز , احداث سد مشترک و نیز تبادل برق گفتگو شد . طی ماههای اخیر دیدار های منظمی میان مقامات ایران و ارمنستان صورت گرفته است که این موضوع از عزم دو طرف برای گسترش مناسبات حکایت دارد . مهندس پرویز فتاح وزیر نیرو ایران در پایان مذاکره با” آرمن موسسیان” وزیر انرژی ارمنستان از تکمیل خط لوله واردات گاز ارمنستان از ایران که توسط یک شرکت تابعه وزارت نیرو ایران در خاک ارمنستان در حال انجام است،در آینده نزدیک خبر داد. فتاح با اشاره به اینکه احداث خط لوله انتقال گاز ایران به ارمنستان در داخل خاک ایران را شرکت ملی گاز ایران به اتمام رسانده است، افزود: قرار بود احداث خط در خاک ارمنستان تا پایان فوریه تکمیل شود ، اما به دلیل شرایط آب و هوایی آن منطقه که سال جاری بارندگی خیلی شدیدی داشت،با تاخیر مواجه شده است. فتاح با اشاره به اینکه این خط در منطقه کوهستانی واقع است و از نظر انجام عملیات اجرا ، کار کمی دشوار است، از تهیه تمام وسایل مورد نیاز این طرح خبر داد. وزیر نیرو بااشاره به تاکید مقامهای دو کشور به مجری طرح برای اجرای سریع‌تر طرح ،ابراز امیدواری کرد که عملیات احداث این خط در آینده نزدیک تمام شود .به گفته فتاح، از عملیات احداث این طرح فقط یک کیلومتر حفر کانل و چند کیلومتر لوله‌گذاری که حجم قابل توجهی نیست، باقی مانده است. وی افزود: در این جلسه به طرف ارمنی تاکید کردیم ضمن سرعت دراجرای کار ، تمام استانداردهای بین‌المللی لازم رعایت شود. نکته مهم اینکه بهر ه برداری از خط لوله انتقال گاز ایران به ارمنستان علاوه بر تامین نیاز داخلی ارمنستان و نیز ایجاد پتانسیلهای ترانزیتی , به همکاری ایران و ارمنستان در سایر بخش های اقتصادی از جمله برق کمک خواهد کرد . در این راستا وزیر نیرو ایران اخیرا اعلام کرد توافق سه جانبه بین وزارتخانه‌های نفت و نیرو ایران و وزارت انرژی ارمنستان صورت گرفته است. به طوریکه در قبال گازی که به ارمنستان داده می‌شود، برق از این کشور وارد می‌شود.
در واقع احداث خط لوله انتقال گاز ایران به ارمنستان از سه بعد دوجانبه , منطقه ای و فرامنطقه ای قابل ارزیابی است و بهمین جهت نیز این خط لوله در روابط دو کشور اهمیت فراوانی دارد. از بعد دو جانبه احداث این خط لوله نشاندهنده عزم مقامات دو کشور برای برای گسترش همکاریها بدون تاثیر پذیری از قدرتهای ثالث است . در عین حال احداث این خط لوله ضمن تامین بخش اعظمی از نیازهای داخلی ارمنستان به گاز , با تنوع بخشیدن به منابع تامین انرژی ارمنستان , ضریب امنیت تامین انرژی این کشور را بالا می برد. بویژه اینکه مسیر خط لوله گاز روسیه به ارمنستان دارای مشکلات امنیتی متعددی است. از بعد منطقه ای نیز احداث خط لوله گاز ایران به ارمنستان و پیش از آن احداث خط لوله گاز ایران به نخجوان و ترکیه و همچنین درخواست گرجستان برای خرید گاز از ایران نشان می دهد که که سیاست ” همه چیز بدون ایران بویژه در بخش انرژی قفقاز ” که از سوی امریکا پیگیری می شد , شکست خورده است و ایران همکاری راهبردی با همه کشورهای قفقاز در زمینه انرژی دارد و این موضوع برآمده از جیر ژئوپلیتیک منطقه است . از بعد فرا منطقه ای نیز این خط لوله اهمیت دارد و می تواند شاخه اصلی و یا حداقل فرعی طرح ناباکو باشد . در چارچوب طرح ناباکو انتقال گاز ایران به اروپا پیش بینی شده است و ایران می تواند از طریق ارمنستان , گرجستان و دریای سیاه به بازارهای جهانی و اروپایی گاز منتقل کند.
در کنار موضوع انتقال گاز , ایران و ارمنستان در سایر بخش های اقتصادی نیز طرحهایی مهمی در دست مطالعه یا اجرا دارند . در این راستا در سفر اخیرا وزیر انرژی ارمنستان به ایران در خصوص احداث سد مشترک ارس بین دو کشور گفتگو شد. پیش نویس اولیه طرح و کلیات توافق دو کشور برای اجرای طرح تهیه شده شده است . انتظار می رود با توافق نهایی اجرای مشترک این سد در سال ‪ ۲۰۰۷‬میلادی آغاز شود. در عین حال ” آرمن موسسیان ” وزیر انرژی ارمنستان از اجرای طرحهای بزرگ در آینده میان دو کشور خبر داده و از فعالیت نیروگاه بادی درارمنستان که توسط متخصصان ایرانی احداث شده است , ابراز رضایت کرد و گفته است : تصمیم داریم تعداد این نیروگاهها را افزایش دهیم . بدین ترتیب جهش اقتصادی درمناسبات ایران و ارمنستان در آینده نزدیک قابل پیش بینی است و بنظر می رسد ادامه اتخاذ سیاستهای مستقل و واقع بینانه باعث تقویت این روند خواهد شد . در سالهای اخیر مناسبات اقتصادی ایران با جمهوری آذربایجان جهش داشته است . شکی نست که افزایش نفوذ ایران در ارمنستان و گسترش همکاری های ایران با ج . آذربایجان می تواند زمینه برای حل عادلانه مناقشه قره باغ توسط تهران فراهم سازد .