مرز بازرگان ـ گوربولاغ بتازگی شاهد حضور محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهوری آیران و رجب طیب اردوغان نخست وزریر ترکیه برای افتتاح دوطرح مهم بود . طی مراسمی با حضور مقامات ایرانی و ترکیه از ساختمان جدید گمرک ترکیه در گوربولاغ بهره برداری شد که حدود ۱۱ میلیون دلار هزینه دربر داشته است . در عین حال در گمرک بازرگان ایران نیز از دو طرح سیستم ماهواره ای کنترل محموله های گمرکی و سیستم تصویری مداربسته گمرک بهره برداری شد . بر اساس آمارهای اعلام شده تنها در سال گذشته حدود سی بار مقامات عالیرتبه ایران و ترکیه با یکدیگر دیدار داشتند که جدیدترین نمونه آن سفر ماه گذشته آقای عارف به ترکیه و دیدار با مقامات عالیرتبه این کشور بود . این موضوع نشان می دهد که دو کشور عزم جدی برای استفاده از پتانسل های موجود برای گسترش مناسبات بایکدیگر دارند . واقعیت این است که ایران و ترکیه بعنوان دوکشور بزرگ منطقه و با داشتن مرزهای طولانی منافع شان در بسیاری از زمینه ای اقتصادی و سیاسی گره خورده است و تحولات منطقه بویژه بحران عراق این روند را شدت بخشیده است . در بعد اقتصادی به جرات می توان گفت که پس از آغاز انتقال گاز ایران به ترکیه که با سرمایه گذاری ۸/۱ میلیارد دلاری ایران انجام شد ، مناسبات دو کشور بعد راهبردی یافته است . بویژه اینکه چندی پیش وزیر انرژی روسیه تاکید کرد که ایران مرغوب ترین گاز را در اختیار ترکیه قرار می دهد . این موضوع با توجه به اختلافات کنونی که روسیه و ترکیه بر سر قیمت و مسایل کیفی گاز انتقالی از خط لوله بلواستریم دارند از اهمیت خاصی برخوردار است .
آنچه مسلم است اینکه با توجه به موقعیت استراتژیک دو کشور در اورآسیا ، قفقاز ، آسیای مرکزی و اروپا همکاریها حمل و نقلی بنفع دو طرف می باشد .و در این راستا گشایش ساختمان جدید گمرک گوربولاغ و تجهیز گمرک بازرگان از اهمیت خاصی برخوردار است . این گمرک دروازه آسیا به اروپا و بالعکس محسوب می شود . بازرگان ـ گوربولاغ مهمترین دروازه ورود ترکیه به جمهوریهای قفقاز و آسیای مرکزی اتست . بطوریکه یک چهارم کامیونها و تریلرها ی ترکیه و حدود ده درصد مسافران ترکیه از این مسیر عبور می کنند . این انتظار است که با تجهیز گمرک گوربولاغ ـ بازرگان مشکل توقف طولانی کامیونها در این مرز که گهگاه خسارات زیادی بدنبال داشت ، حل و فصل شود .
در هرحال شکی نیست تقویت این روند به افزایش حجم مبادلات تجاری ایران و ترکیه کمک خواهد کرد . حجم مبادلات تجاری ایران و ترکیه در سال گذشته بیش از ۳/۱ میلیارد دلاربود . حال آنکه بگفته آقای عارف معاون اول رئیبس جمهوری ایران این حجم در میان مدت به پنج میلیارد دلار قابل افزایش است . از همین رو نیز متعاقب پیشنهاد رجب طیب اردوغان نخست وزیر ترکیه برای ارتقاء مبادلات به پنج میلیارد دلار ، عارف و اردوغان کمیسیون مشنرک دو کشور مامور بررسی این موضوع کردند . بی شک با قراردان تسهیلات گمرکی و تعرفه ای و نیز تقویت تجارت آزاد مرزی از طریق بازارچه های مرزی این موضوع ممکن است . نجارت آزاد میان ایران و ترکیه از طریق بازارچه های مرزی از سال ۱۹۸۷ شدت یافته است و طی چند سال اخیر و در دوران نخست وزیر ی بلنت اجویت از طرف ترکیه فهرست اقلام شامل تجارت مرزی به بهانه تطبیق با معیارهای صندوق بین المللی پول و اتحادیه اروپا کاهش یافته است که با اعتراضات مقامات استانهای مرزی ترکیه که بهبود وضعیت اقتصادی خود را تا حدود ناشی از تجارت مرزی با ایران می دانند ، مواجه شده است . در هرحال ایران و ترکیه بعنوان عضو اکو و عضو کمیته پیگیری دائمی همکاری اقتصادی سازمان کنفرانس اسلامی موسوم به کمسک از سال ۱۹۸۱ می توانند الگوی مطلوبی از همکاریهای اقتصادی را به نمایش بگذارند ، بویژه اینکه دولت کنونی ترکیه با باری از تجربیات دولت های گذشته ترکیه اکنون به سیاست نگاه به شرق و توجه به کشورهای همسایه توجه بیشتری دارد .
دیدگاه خود را بنویسید