به گزارش خبرگزاری نویان توپان (Noyan Tapan) ارمنستان ،کنفرانس دو روزه برنامه ریزی برای برگزاری تمرینات موسوم به ” بهترین تلاش برای همکاری ۲۰۰۲ “ ناتو روز دوشنبه ( ۱۸ فوریه ) در ایروان پایتخت ارمنستان پایان می یابد. در این کنفرانس که در چارچوب برنامه مشارکت برای صلح ناتو برگزار می شود، نمایندگانی از سیزده کشور عضو و همکار ناتو گرد هم آمدند تا پیرامون چگونگی برگزاری بزرگترین تمرینات نظامی ناتو در قفقاز که ژوئن ۲۰۰۲ در گرجستان برگزار می شود ، بحث و تبادل نظر کنند. مشابه این تمرینات بزرگ ناتو نوامبر ۲۰۰۱ به مدت نزدیک به دو هفته در جمهوری آذربایجان برگزار شد. گفته می شود این تمرینات نظامی ناتو در تابستان ۲۰۰۳ در ارمنستان نیز برگزار می شود. این موضوع نشاندهنده برنامه ریزی گسترده و دراز مدت ناتو برای گسترش نفوذ در منطقه قفقاز است. واقعیت این است که پس از فروپاشی شوروی علایق متفاوتی نظیر موقعیت استراتژیک قفقاز ، وجود منابع قابل توجه انرژی در منطقه بهمراه وجود رقبای ناتو در منطقه نظیر روسیه موجب علاقمندی ناتو برای گسترش نفوذ در قفقاز شده است. در این میان پس از وقوع حادثه یازدهم سپتنامبر در امریکا ناتو می کوشد به بهانه مبارزه با تروریسم هرچه بیشتر نفوذ خود را در قفقاز افزایش دهد. در همین راستا مساله برگزاری بزرگترین تمرینات نظامی ناتو در سه جمهوری قفقاز پس از وقوع حادثه یازدهم سپتامبر امریکا و مطرح شدن مبارزه با تروریسم مطرح شده است. در این میان ارمنستان بخاطر نوع روابط اش با روسیه هر چه بیشتر مورد توجه ناتو است. ازاینرو نیز در شرایطی که بزرگترین تمرینات نظامی ناتو در قققاز در سال ۲۰۰۲ در گرجستان برگزار می شود، بر خلاف معمول کنفرانس هماهنگی برای این تمرینات در ارمنستان برگزار می شود. ناتو می کوشد با گسترش نفوذ در ارمنستان هرچه بیشتر به یکی از اهداف اساسی خود یعنی تضعیف روسیه در منطقه برسد. بی توجهی دولتمردان ارمنستان به این موضوع بشدت می تواند روابط این کشور با روسیه را تحت تاثیر قرار دهد.
نکته مهم اینکه برغم دعوت قبلی ناتو جمهوی آذربایجان از شرکت در کنفرانس دو روزه ناتو در ارمنستان خودداری کرده است. چرا که یکی از اهداف مهم سیاست ناتو گرایی جمهوری آذربایجان این است که ناتو روزی برای حل و فصل عادلانه مناقشه قره باغ علیه شبه نظامیان ارمنی قره باغ و ارمنستان وارد عمل شود. حال آنکه برگزاری کنفرانس دو روزه ناتو در قفقاز تایید دیگری بر این واقعیت است که که روابط اغلب اعضای ناتو با ارمنستان بمراتب مطلوب تر از روابط آنها با جموری آذربایجان است. ظاهرا ” آشکار شدن این موضوع موجب ناراحتی دولت باکو که طی سالهای گذشته هزینه فراوانی از لحاظ اقتصادی ، سیاسی و تبلیغاتی صرف پیشبرد سیاست ناتو گرایی کرد ه است ، شده است ۰ نکته جالب اینکه ترکیه یکی از سیزده کشور شرکت کننده در کنفرانس دو روزه ناتو در ارمنستان است. با توجه به عدم شرکت نمایندگان عضو جمهوری آذربایجان در این کنفرانس مشارکت ترکیه بنوعی تایید مواضع ایروان از سوی آنکارا و نشاندهنده تمایل ترکیه برای عادی ساز ی روابط اش با ارمنستان است. این در شرایطی است که ترکیه بارها با عنوان کردن خود به عنوان متحد استراتژیک جمهوری آذربایجان اعلام کرده است که تا زمان آزادشدن اراضی اشغالی جمهوری آذرباتجان هیچ روابطی با ارمنستان برقرار نخواهد کرد ۰ بی شک این موضوع نیز هرچه بیشتر موجب تضعیف جمهوری آذربایجان در روند حل و فصل مناقشه قره باغ خواهد شد.
در هر حال باید گفت چنانچه تجربیات گذشته نشان داده است حضور ناتو در اغلب نقاط جهان موجب تنش زایی شده است. ناتو در همه نقاط جهان از جمله در قفقاز به دنبال منافع صرف خود است ۰ الزاما” این منافع ناتو مطابق با منافع همه کشورهای فققا ز نیست. اما پیامدهای حضور ناتو در قفقاز از جمله ایجاد صف آرایی امنیتی آن متوجه همه کشورهای منطقه است .