دکتر احمد کاظمی در گفتگو با سایت شورای راهبردی روابط خارجی، با تاکید براینکه حمله قابل پیش‌بینی باکو به قره‌باغ در ۲۸ شهریور۱۴۰۲، نه تنها پایان بحران نیست، بلکه سرآغاز بحرانهای جدیدی در قفقاز است که توسط بازیگران مداخله‌گر طراحی شده، تصریح کرد: آغاز فرایند تسلیم قره‌باغ از ۲۰۱۸ با وقوع انقلاب رنگین آمریکایی در ارمنستان، همزمان با شروع پروژه مقاومت زدایی از ارامنه قره‌باغ به واسطه حذف چهره‌های مطرح سیاسی و نظامی، پروژه جنگ ۲۰۲۰ و نهایتا تاکید پاشینیان بر تعلق قره‌باغ به باکو در پراگ در مهر ۱۴۰۱، صورت گرفت.
وی با بیان اینکه از نظر روسیه، پاشینیان در ارمنستان، مسیر زلنسکی در اوکراین را طی می‌کند، ادامه داد: البته اشتباهات متعدد مسکو در قفقاز که از یک دهه پیش شروع و در سه سال اخیر شدت یافته، توجیه لازم را برای رفتار‌های دولت ایروان فراهم ساخت. برخورد مسکو با چرخش مواضع ارمنستان، به ویژه پس از جنگ اوکراین، هیجانی، یکجانبه، نامتعادل، انتقام جویانه و فاقد مؤلفه‌های راهبردی بوده است.
کاظمی خاطرنشان کرد: این رفتار‌های اشتباه، از یک سو باعث تقویت کارگزاری مخرب باکو– آنکارا، به نیابت از ناتو با محوریت لندن و رژیم صهیونیستی در قفقاز شده و از سوی دیگر چهره روسیه را در منظر افکارعمومی ارمنستان، از متحد به خائن تغییرداده‌است. با توجه به رویکردهای باکو و تفلیس، با تداوم این روند، به نظرمی‌رسد شاهد تضعیف شدید روسیه در قفقاز مانند بالکان خواهیم بود.
این کارشناس مسائل قفقاز با تاکید براینکه ارامنه قره‌باغ قربانی رویکرد پاشینیان و اشتباهات روسیه شده‌اند و اغلب کشور‌های غربی، در قبال دریافت امتیازات ویژه نفت وگاز از باکو، از حقوق تاریخی و امنیت آنها چشم پوشی کردند؛ تماس تلفنی بلینکن با پاشینیان و ابراز نگرانی نسبت به حقوق و امنیت ارامنه قره‌باغ و تاکید بر حمایت از حاکمیت وتمامیت ارضی ارمنستان، را به دلیل نگرانی واشنگتن از احتمال بالای وقوع جابجایی اجباری و پاکسازی قومی در قره‌باغ توسط جمهوری آذربایجان دانست.
کاظمی با بیان اینکه آمریکا به خوبی از رویکردهای دولت باکو علیه ارامنه و سایر اقلیتهای قومی آگاهی دارد و می داند امکان وقوع فاجعه انسانی در قره‌باغ وجوددارد، تاکید کرد: با این حال، این موضع‌گیری بیشتر بعد نمایشی دارد. دولت بایدن عملا در ۹ماه گذشته که کریدور لاچین مسدود بود،غیر از موضع‌گیری نمایشی دیپلماتیک، اقدام جدی برای تغییر رفتار آذربایجان انجام نداد. این موضع‌گیری اخیر هم با هدف حفظ وجهه حقوق بشری دموکراتها در منطقه صورت می‌گیرد.
وی ضمن یادآوری اینکه لابی ارامنه بیش از ۱۳۰عضو در کنگره آمریکا دارد و یکی از دلایل کاخ‌سفید از این موضع‌گیری نمایشی، نیاز دموکراتها به آراء آنها در انتخابات آتی است، اظهارداشت: بعد از فروپاشی شوروی، برای اولین بار جو شدید ضدروسی در ارمنستان ایجاد شده و سیمای روسیه به عنوان یک متحد، نزد مردم این کشور از بین رفته و آمریکا تلاش دارد با اتخاذ چنین موضعی‌گیری، ضمن اینکه روسها را عامل وضعیت کنونی قلمداد می‌کند، برای منفعل و بی‌خاصیت نشان دادن روسیه و خالی کردن زیر پای این کشور در منطقه و تقویت حضور خود در ارمنستان زمینه‌ای فراهم سازد.
این کارشناس مسائل حقوق بین الملل، با تاکید براینکه هرچند با اختلاف اندک، آمریکا با فتنه ژئوپلیتیکی دالان تورانی ناتو که توسط متحدانش، رژیم صهیونیستی و انگلستان با کارگزاری باکو و آنکارا دنبال می شود، همراه است، اضافه کرد: این موضعگیریها بیشتر برای انحراف افکارعمومی منطقه به ویژه ارمنستان از رویکردهای واقعی کاخ سفید در قفقاز است. رویکردی که در آن، آمریکا حقوق و امنیت ارامنه را قربانی نفت و گاز باکو کرده و در عمل از جمهوری آذربایجان حمایت می کند. به همین دلیل هم در دو نشست اخیر شورای امنیت، مواضع خود را صرفا به ابراز نگرانیها محدود کرد؛ درحالیکه کاملا از ابزار فشار و تاثیر بر دولت علی‌اف برخوردار است.
کاظمی با بیان اینکه به دلیل نگرانی از احتمال سقوط دولت پاشینیان، آنکارا و باکو توافق کردند جنگ سوم قره‌باغ بیش از یک روز ادامه پیدا نکند، خاطرنشان کرد: با انسداد کریدور لاچین از ۹ ماه پیش و تسلیم قره‌باغ، توافقنامه ۲۰۲۰مسکو در عمل فروپاشیده است. سقوط احتمالی دولت پاشینیان نیز می‌تواند خط بطلانی بر همه توافقات آشکار و پنهان طرفین باشد، بنابراین باکو و آنکارا، همانطور که برای پیروزی پاشینیان در انتخابات زودهنگام پارلمانی خرداد ۱۴۰۰ تلاش کردند، خواهان جلوگیری از سقوط وی نیز هستند.
وی هدف باکو را جابجایی اجباری و پاکسازی قومی کامل ارامنه از قره‌باغ عنوان کرد و گفت: به نظر می رسد ترکیه و جمهوری آذربایجان، مانند سرزمین‌های آزاد شده سال ۲۰۲۰، استقرار تکفیری‌ها، غیرشیعیان، ترکمنهای وابسته به آنکارا و صهیونیست‌ها در مناطق تخلیه شده قره‌باغ را در چارچوب راهبرد نئوعثمانی تغییرات دموگرافیکی در منطقه دنبال می‌کنند. این طرحی است که پیش از این توسط آنکارا در بخشهایی از شمال سوریه و کرکوک عراق نیز اجرا شد.
نویسنده کتاب «امنیت در قفقاز جنوبی» با بیان اینکه تجربه جنگ ۲۰۲۰ نشان داد که در پوشش آزادی اراضی، طرح سیطره رژیم صهیونیستی در ابعاد وسیع در این منطقه دنبال می‌شود، به حجم خریدهای تسلیحاتی آذربایجان از رژیم اسرائیل اشاره‌کرد و توضیح داد: در جنگ سوم قره‌باغ نیز اغلب سلاحها توسط رژیم صهیونیستی تأمین شد، این رژیم رو به افول، راهبرد تبدیل جمهوری آذربایجان به «پایگاه منطقه‌ای صهیونیسم» را دنبال می‌کند و دغدغه تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان و مسلمانان این کشور را ندارد.
کاظمی با بیان اینکه با شکلگیری قدرت کاذب در دولتمردان باکو پس از جنگ سوم قره‌باغ، روند شیعه ستیزی تشدید خواهدشد، یادآورشد: پس از تسلیم قره‌باغ، طراحان فتنه «دالان تورانی ناتو»، امیدوارند با اعطای برخی مشوقهای اقتصادی و پیگیری جایگزینی زیرساختهای انرژی آذری با روسی در ارمنستان، پاشینیان را مجاب سازند که با واگذاری دالان، حداقل با محوریت استقرار ناظران اروپایی به جای ناظران روسی، موافقت کند.
این کارشناس مسائل قفقاز،ادامه داد: بیش از دوسال مقاومت پاشینیان در مقابل واگذاری کریدور فراسرزمینی، نشان می‌دهد که وی به خوبی می‌داند حتی اگر کریدور تحت حاکمیت ایروان هم باشد، شکلگیری آن در آینده، زمینه تداوم چشمداشتهای ارضی باکو به سیونیک با ادعای «حق ارتفاق»، را تشدید خواهد کرد و ایده تثبیت تمامیت ارضی ارمنستان با ۲۹هزارو۸۰۰کیلومتر شکست خواهد خورد.
به گفته وی؛ با توجه به شرایط منطقه پس از تسلیم قره‌باغ، عقب نشینی احتمالی پاشینیان، تیر خلاص را به دولت وی خواهد زد.
کاظمی با تاکیدبراینکه از منظر تاریخی، با توجه به تهدیدات بنیادین ژئوپلیتیکی، باید با هشیاری توجه داشت که، جنس این فتنه ژئوپلیتیکی، از جنس تکانه‌های تاریخی و تحولاتی مانند جدایی بحرین از ایران است، افزود: براساس مشورتهای رژیم تل آویو و لندن، طرح نظامی باکو و آنکارا برای اجرای فتنه «دالان تورانی ناتو» به احتمال زیاد از ناحیه «جرموک» استان «وایوتس دزور»، در شمال استان سیونیک و همچنین نخجوان که اردوغان سوم شهریور۱۴۰۲ از آنجا دیدارکرد، خواهد بود که غیر قابل پذیرش است.
دیدگاه خود را بنویسید