علیرغم تائید گزارش‌های مربوط به نقش گسترده شرکت دولتی نفت سوکار جمهوری آذربایجان و همچنین شرکت بریتیش پترولیوم در آلودگی نفتی دریای کاسپین، دولت باکو از پاسخگویی در این خصوص خودداری می‌کند. علاوه بر این، علیرغم اینکه دادستانی کل جمهوری آذربایجان دو دهه پیش در خصوص بررسی اخبار مربوط به دفن زباله‌های هسته‌ای توسط دولت باکو در بستر دریای کاسپین وعده داده است، هنور نتایج این پرونده مهم منتشر نشده است. روزنامه‌های ینی مساوات و اکسپرس چاپ باکو در تاریخ ۵ ژوئن ۱۹۹۹ در خبری تکاندهنده فاش ساختند که دولت باکو در قبال دریافت ۲۶۰ هزار دلار برای هر کانتینر زباله هسته‌ای، آن‌ها را در بستر دریای کاسپین دفن می‌کند. این زباله‌های اتمی از اوکراین با کشتی به گرجستان و از آنجا از طریق راه آهن به جمهوری آذربایجان منتقل می‌شوند. علاوه بر آلودگی نفتی و موضوع دفن زباله‌های هسته‌ای دریای کاسپین، سالانه ورود میلیون‌ها تن فاصلاب تصفیه نشده شهری از شهر‌های باکو و سومگائیت به دریای کاسپین نقش زیادی در به مخاطره انداختن اکوسیستم این دریای بسته دارد. با توجه به نقش باکو در آلودگی دریای کاسپین و تبعات منفی مضاعف آن به ایران به دلیل نوع جریان آب و نزدکی باکو به سواحل ایران، بسیاری از کارشناسان بر لزوم پیگیری حقوقی جهت دریافت غرامت از باکو در چارچوب اصل الزام‌آور «پرداخت آلوده ساز» (اصل حقوقی آلوده ساز – پرداخت‌کننده) تأکید می‌کنند. برای تبیین این موضوع سؤالات متعددی مطرح است، از جمله: ابعاد و مصادیق نقش باکو و شرکت انگلیسی بی‌پی در آلودگی نفتی دریای کاسپین چگونه است؟ دلیل نشت هزارتن تن نفت از میادین نفتی جمهوری آذربایجان به این دریا در جریان عملیات استخراج چیست؟ با توجه به افشاء‌گری روزنامه‌های ینی مساوات و اکسپرس در خصوص دفن زباله‌های هسته‌ای در بستر کاسپین، این زباله‌های هسته‌ای ازک دام کشور‌ها و از چه طریقی به جمهوری آذربایجان حمل و در بستر دریای کاسپین دفن شده‌اند؟ ایجاد لکه‌های بزرگ و شناور نفتی در دریای کاسپین و تشدید آلودگی این دریا، چه تبعاتی دارد؟ چرا ایران بیشترین زیان را از آلودگی دریای کاسپین می‌بیند؟ اصل حقوقی پرداخت آلوده ساز چه جایگاهی در حقوق بین‌الملل و قوانین ملی کشور‌ها دارد؟ با توجه به الزوم‌آور بودن کنوانسیون محیط زیست کاسپین موسوم به «کنوانسیون تهران» برای همه کشور‌های ساحلی، اصل پرداخت آلوده ساز چه جایگاهی در این کنوانسیون مهم دارد؟ راهکار‌های حقوقی پیگیری دریافت غرامت از باکو و دیگر کشور‌های آلوده‌کننده نفتی دریای کاسپین کدامند؟
پیام بگذارید