*سید محمدرضا دماوندی،

دالان (جعلی) زنگزور نام پرتکرار این روزهای رسانه‌ هاست؛ دالانی که باکو به ظاهر برای اتصال نخجوان به خاک جمهوری آذربایجان و تسهیل در رفت و آمد خواهان ایجاد آن است ، اما نگاهی به نقشه جغرافیای منطقه و مرور تاریخ این خطه نشان می‌دهد که تلاش برای ایجاد این دالان نه برنامه‌ای جدید است و نه برقراری یک راه گذر ارتباطی ساده و متداول هدف نهایی . در بازخوانی تاریخ روشن می‌شود که پروژه ایجاد (باصطلاح) جهان ترک که توسط یهودی تباران انگلیسی و یا مرتبط با سرویس امنیتی انگلستان از جمله آرمینیوس وامبری در میانه‌های قرن ۱۹ طراحی شد و در طی ۱۵۰ سال اخیر با فروپاشی عثمانی، روی کار آوردن ترک‌های جوان ، به وجود آوردن ترکیه ، جداسازی قره‌سو از ایران و ایجاد اتصال زمینی میان ترکیه و نخجوان ، فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی گام به گام به اجرا درآمده، اکنون برای تکمیل، به برداشتن آخرین قدم که اتصال زمینی نخجوان به خاک جمهوری آذربایجان است، نیاز دارد .

نگاه موشکافانه به این روند تاریخی نشان می‌دهد که باکو و علی اف و همچنین آنکارا و اردوغان برخلاف شعارها و اظهارنظرهایی که مطرح می‌کنند در ایجاد دالان (جعلی) زنگزور تنها نقش فعلگی را برعهده دارند. اردوغان و علی اف مامور هستند در بسته‌بندی زیبا و با توجیهات به ظاهر منطقی و عوام پسندانه افکار عمومی را به صلح طلبانه بودن این دالان و موجب صرف و صلاح بودن آن برای مردم منطقه و جهان توجیه نمایند.

 واقعیت آن است که ایجاد دالان (جعلی) زنگزور با شرایطی که باکو و آنکارا انتظار دارند هرچند رویای جهان ترک را برای آنان می‌تواند محقق سازد اما روشن است که در پس پرده ، نقشه قدیمی آنگلوساکسونی به روز شده و در قالب دالان تورانی ناتو عملیاتی خواهد شد.

به واقع کشف این حقیقت که «دالان تورانی ناتو» و نه نام برساخته «دالان (جعلی) زنگزور» تیر سه شعبه‌ای است که قرار است ایران، روسیه و چین را همزمان هدف قرار دهد، کار سخت و پیچیده‌ای نیست . طبیعتاً در مسیر تحقق چنین هدفی همراه کردن ارمنستان برای ایجاد دالان بخش اساسی و کلیدی خواهد بود.

 بعد از جنگ ۴۴ روزه ۲۰۲۰ تا به امروز ادبیات باکو در مورد ایجاد چنین دالانی از انکار و عدم نیاز در روزهای ابتدایی تا ضرورت لزوم ایجاد و در صورت عدم همراهی ایروان توسل به زور تغییر یافته است .

در داخل ارمنستان هم مقامات ارمنی تغییر مواضعی از خط قرمز بودن واگذاری دالانی به طرف آذری تا امکان مشارکت کشورهای خارجی (آمریکا) برای مدیریت چنین دالانی را به نمایش گذاشته‌اند .

دقت به تمام اظهارنظرها و مواضع اتخاذی یک نکته را به خوبی نمایان می‌سازد و آن این که اتصال خاک جمهوری آذربایجان به نخجوان برای خروج نخجوان از بن‌بست یک بهانه‌ بیش نیست؛ زیرا از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی تاکنون مسیر ارتباطی آذربایجان به نخجوان از طریق خاک ایران در کنارگذر رود ارس برقرار بوده و رفت وآمد به سهولت انجام شده است ، حال اگر راه‌های ارتباطی دوران اتحاد جماهیر شوروی بنابر بند نهم توافقنامه پایان بخش جنگ ۲۰۲۰ احیا شود، باکو همان گونه به نخجوان دسترسی پیدا خواهد کرد که در تمام این سال‌ها از طریق ایران دسترسی داشته است و نه بیشتر از آن .

بنابراین می‌توان متوجه شد که آنان به دنبال ایجاد دالانی تحت اختیار کامل خود هستند تا بدون هیچ‎گونه نظارت و حقوق گمرکی رفت و آمد کنند که این خواسته نه تنها نقض حاکمیت ارمنستان بلکه تهدید جدی منافع و امنیت ملی ایران است که منجر به خفگی ژئوپلیتیکی خواهد شد.

 اما مواضع ایران در قبال چنین اقدامی روشن و صریح در عالی ترین سطح در گذشته ابلاغ شده است . مقام معظم رهبری سه سال قبل در همین روزها در دیدار اردوغان با ایشان قاطعانه اعلام کردند «اگر سیاستی مبنی بر مسدود کردن مرز ایران و ارمنستان وجود داشته باشد، جمهوری اسلامی با آن مخالفت خواهد کرد چرا که این مرز یک راه ارتباطی چند هزار ساله است.» بنابراین لازم است دولت و دستگاه سیاست خارجی گزارشی از اقدامات خود در قبال تحرکات دشمنان در ایجاد دالان ادعایی ارائه نماید.

منبع : https://khorasanonlin.ir/News/Item/15546