همایش بینالمللی “انتخابات آزاد و شفاف در کشورهای تازه استقلال یافته” اخیرا در باکو برگزار شد. در این همایش یک روزه نمایندگان نهادهای مختلف بینالمللی ، مقامات جمهوری آذربایجان، رهبران احزاب سیاسی و تشکل های اجتماعی این کشور شرکت داشتند. دان بلسینگتن نماینده موسسه بینالمللی “ارزیابی انتخابات” در این همایش بر ضرورت استفاده از تجارب تشکل غیر دولتی در برگزاری انتخابات در کشورهای تازه استقلال یافته تاکید کرد.برگزاری این همایش بار دیگر مساله نحوه برگزاری انتخابات در کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز را در کانون توجه قرار می دهد . واقعیت این است که انتخابات در کشورهای استقلال یافته از شوروی در اغلب موارد با جنجال و تنش های فراوان برگزارشده است . با فروپاشی شوروی ، کشور های آسیای مرکزی و قفقاز ایجاد جامعه دموکراتیک از طریق برگزاری انتخابات آزاد را یکی از اهداف ویژه خود اعلام کردند، اما بسیاری از نهادهای بین المللی بر این موضوع اذعان دارند که طی ۱۷ سال گذشته در “اغلب” این کشور ها انتخابات آزاد، دموکراتیک، شفاف و منصفانه نبوده است . به باور کارشناسان این موضوع دلایل مختلفی دارد که مهمترین آن عدم اقدام این کشورها برای انجام اصلاحات اساسی یا نمایشی و سطحی بودن اصلاحات انجام گرفته است . هنوز در اغلب کشورهای منطقه اختلافات زیادی در مورد قوانین انتخاباتی میان گروههای سیاسی وجود دارد. حتی در برخی از کشورهای منطقه آسیای مرکزی، نمایندگان مخالفان در کمیسیون مرکزی انتخابات حضور ندارد. قوانین این کشورها به شکلی است که عمدتا به تقویت موقعیت حزب حاکم کمک میکند. چنانچه آندری جیباتریف رئیس مرکز اطلاعات و تحلیل آلترناتیو می گوید در ازبکستان انتخابات کاملاً تحت تأثیر حکومت قرار دارد و آن را نمی توان اشتباه انتخاباتی نامید. برخی از تحلیل گران در ارزیابی علل دموکراتیک نبودن اغلب انتخابات در کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز معتقدند: ویژگی های نظام رهبری این کشورها به گونه ای است که مانع از تحولات عمده و مؤثر سیاسی در آنها شده است. برخی از این رهبران سیاسی بیش از آنکه نقش مدیریتی مثبت و هدایتگر در رهبری کشورشان به سمت تحولات دموکراتیک و سیاسی داشته باشند، به صورت یک جریان بازدارنده مؤثر آنها را از دستیابی به اصلاحات دور نگه داشته اند. برخی از کشورهای منطقه از اواخر۱۹۹۱ تاکنون بوسیله یک الیت سیاسی اداره می شوند که در سیستم تک حزبی و غیر رقابتی شوروی تعلیم دیده و حتی تلاشهای برای مادام العمر کردن و یا تمدید دوران ریاست جمهوری شان انجام داده اند. بر این اساس نیز ادوارد پالیتیف سر دبیر مجله «میر یورازی» قزاقستان در خصوص انتخابات در کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز گفته است این انتخابات قالبی و از پیش ساختگی اند و صحنه تئاتر را به رهبری یک کارگردان به یاد می آورند.در این میان بنظر می رسد یکی از دلایل این ضعف برخورد گزینشی نهادهای غربی با مقوله انتخابات و دموکراسی در کشورهای منطقه است. بعنوان نمونه کشورهای غربی و امریکا در قبال تقلبات انتخاباتی در آن دسته از کشورهای منطقه که روابط نزدیکی با واشنگتن دارند عملا سکوت کرده ، اما انتخابات در کشورهای منتقد امریکا در منطقه را بدون توجه به نحوه برگزاری آن غیر دموکراتیک خوانده است. اما آنچه مسلم است که طی سالهای گذشته با افزایش تحرکات گروههای مردمی انتخابات در کشورهای منطقه در مقایسه با انتخابات سالهای گذشته از لحاظ رعایت موازین دموکراسی رو به جلو بوده است . مردم کشورهای منطقه انتظار دارند که با ادامه روند اصلاحات در قوانین انتخاباتی ، ایجاد فرصت برابر برای همه گروهها از سوی دولت و سخت شدن شرایط برای انحلال احزاب هر چه بیشتر زمینه اجرای انتخابات آزاد و کاملا رقابتی در همه کشورهای منطقه فراهم شود .
همایش انتخابات آزاد
نویسنده سایت۱۴۰۲/۸/۷ ۱۳:۴۳:۱۸۱۳۸۷/۰۶/۳۱|1387, آرشیو تحلیلها, دریچه ای به قفقاز و اورآسیا|بدون دیدگاه
دیدگاه خود را بنویسید