شان مک کورمک سخنگوی وزیر امور خارجه آمریکا اخیرا بر لزوم حل و فصل مساله توقیف محموله ارسالی روسیه برای نیروگاه اتمی بوشهر میان باکو و مسکو تاکید کرد . مک کورمک در گفتگو با خبرنگاران اعلام کرد : ضرورت ایجاب می کند که باکو و مسکو مشکل انتقال محموله ارسالی روسیه برای نیروگاه اتمی بوشهر را که از تاریخ ۲۹ مارس در ناحیه مرزی آستارای جمهوری آذربایجان توقیف شده است ، هر چه سریعتر بر طرف کنند . مک کورمک افزود :: آمریکا هیچ مدرکی که دال بر حمل این محموله بر خلاف مفاد قطعنامه شورای امنیت باشد ، در دست ندارد. در عین حال در پی افشاءگری برخی از رسانه های جمهوری آذربایجان مبنی بر مداخله آمریکا و رژیم صهیونیستی در توقیف محموله ارسالی روسیه به ایران، جاناتان هنیک سرپرست روابط عمومی سفارت آمریکا در باکو منکر هر گونه دخالت کشورش در توقیف محموله ارسالی روسیه به نیروگاه اتمی بوشهر در مرز آستارا شد . جاناتان هنیک در گفتگویی گفت : هر چند واشنگتن به هیچ نحوی در مساله اخیر بین مسکو و باکو نقشی ایفا نکرده است ، اما به صراحت می گویم آمریکا در حراست از مرزهای جغرافیایی جمهوری آذربایجان برای جلوگیری از قاچاق مواد مخدر و عبور احتمالی مواد و تجهیزات هسته ای ، این کشور را یاری می کند .
گفتنی است محموله عایق های حرارتی نیروگاه بوشهر از ۲۹ مارس در گمرک آستارای جمهوری آذربایجان توقیف شده است. توقیف این محموله زمانی صورت گرفت که جفری روبن معاون وزیر امورخارجه امریکا یک روز قبل به جمهوری آذربایجان سفر کرده بود. برخی از مطبوعات جمهوری آذربایجان فاش ساختند که در دیدار روبن با مقامات آذری در خصوص سناریو توقیف این محموله که بر اساس مقررات بین المللی اسناد آن آماده شده و به تائید بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز رسیده است، مذاکره شده است . بر اساس سناریو مورد نظر امریکا ،جمهوری آذربایجان به بهانه مشخص نبودن اسناد گمرکی و سپس به بهانه احتمال مغایرت این محموله با قطعنامه های شورای امنیت آن را در گمرک آستارا توقیف می کند و در عوض امریکا نیز ضمن کاهش حمایت خود از مباحث مربوط به اعتصاب غذای روزنامه نگاران، در انتخابات ریاست جمهوری آتی جمهوری آذربایجان از الهام علی اف حمایت کرده و ادعاهای نظیر تخلف گسترده در انتخابات را مطرح نمی سازد.
در ناپختگی این سناریو همین بس که به محض ادعای مقامات جمهوری آذربایجان مبنی بر کامل نبودن اسناد گمرکی و لزوم صدور اجازه ویژه برای این محموله این سوال در افکار عمومی جمهوری آذربایجان مطرح شده است که اگر براستی اسناد این محموله مشخص نبوده و یا به اجازه ویژه احتیاج داشته است، چرا دولت باکو اجازه داده این محموله از مرز روسیه و از گمرک خاچماز وارد خاک جمهوری آذربایجان شود و بعد از صدها کیلومتر در مرز ایران و جمهوری آذربایجان در آستار ا توقیف شود؟ آیا قوانین تنها در برخی از گمرک های جمهوری آذربایجان اجرا می شود و یا اینکه ادعای کامل نبودن اسناد همانطوریکه شرکت روسی اتم استروی اکسپورت گفته است ، دروغ بوده است؟ در این میان اظهارات مستند مقامات روسی و مجبور شدن شان مک کورمک به اذعان به این واقعیت که آمریکا هیچ مدرکی که دال بر حمل این محموله بر خلاف مفاد قطعنامه شورای امنیت باشد، در دست ندارد.هر چه بیشتر دولتمردان باکو را که به امریکائیها اعتماد کرده بودند در تنگنا قرار داد، چه اینکه خزر ابراهیم سخنگوی وزارت خارجه جمهوری آذربایجان در اظهاراتی مدعی شده بود که مساله مغایرت این محموله با قطعنامه های تحریمی باید بررسی شود . حال آنکه نیروگاه بوشهر و محموله های آن در فهرست قطعنامه های تحریمی شورای امنیت نیست، ضمن اینکه با توجه به تاکید آژانس بین المللی انرژی اتمی بر صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای ایران و پاسخ دادن ایران به تمام سوالات آژانس ، صدوراین قطعنامه ها غیر حقوقی وسیاسی بوده است . از سوی دیگر اساساً شش ماه پیش الهام علی اف رئیس جمهوری آذربایجان با حمایت از فعالیت های صلح آمیز هسته ای ایران تاکید کرده بود که قطعنامه ها تاثیری بر مناسبات ایران و جمهوری آذربایجان نخواهد گذاشت. واقعیت این است که نگاهی به تاریخ انتخابات در جمهوری آذربایجان نشان می دهد که ماههای قبل از انتخابات در این کشور نوعی فرصت مغتنم برای کشورهای غربی بویژه امریکاست تا بتوانند امتیازات مورد نظر خود را از باکو اخذ کنند این در شرایطی است که با توجه به اقدامات متعدد کشورهای غربی علیه جمهوری آذربایجان از جمله خودداری امریکا از دادن رای مثبت به تمامیت ارضی این کشور در مجمع عمومی سازمان ملل ، مردم جمهوری آذربایجان خواهان پرهیز از اقدامات تنش زایانه و گامهای دولت باکو برای همگرایی منطقه ای بدون دخالت بیگانگان هستند. دراین میان انتظار می رود با حل سریع این موضوع و سفر آتی الهام علی اف به ایران این توطئه دشمنان نیز برای برهم زدن مناسبات نقش برآب شود .