روزنامه ینی مساوات چاپ باکو اخیرا نوشت : اظهارات متیو برایزا، رییس
آمریکایی گروه مینسک احتمال موجود بودن طرح‌ مخفی در خصوص الحاق قره‌باغ به ارمنستان یا استقلال آن را قوی‌تر می‌کند. این روزنامه افزود: برایزا با اشاره به اینکه ساکنان منطقه کوهستانی قره‌باغ خود باید در باره مستقل بودن و یا ملحق شدن به کشور دیگر تصمیم بگیرند در حقیقت ارامنه قره باغ را صاحب حق استقلال دانسته که لذا این موضوع را باید جدی گرفت.این روزنامه در ادامه آورده است: پس از دیدار اخیر وزیران خارجه باکو و ایروان در مسکو، رییس آمریکایی گروه مینسک با اطمینان خاطر گفت که همه‌پرسی در قره‌باغ کوهستانی برگزار خواهد شد. مساله برگزاری همه پرسی در خصوص قره باغ حدود دوسال است که در روند مذاکرات صلح قره باغ بطور جدی مطرح می شود. پیش از این مقامات ج. آذربایجان با این پیشنهاد به شدت مخالفت و تاکید کرده بودند که هر گونه همه پرسی در خصوص قره باغ باید در سراسر جمهوری آذربایجان برگزار شود، موضعی که طبیعتا با مخالفت ارمنستان مواجه بود. پیشنهاد مورد نظر گروه مینسک بر برگزاری همه پرسی در قره باغ تاکید دارد . این در شرایطی است که نتیجه این همه پرسی کاملا مشخص است. اساسا جدایی طلبان قره باغ نیز با برگزاری این نو ع همه پرسی در دسامبر ۲۰۰۶ به قانون اساسی جدیدی رای داده اند که براساس آن این منطقه کوچک کوهستانی، یک کشور مستقل و دموکراتیک اعلام می شود.با وجود این آنچه نگرانی ها را در محافل سیاسی ج. آذربایجان افزایش داده ، خودداری باکو از واکنش جدی به اظهارات برایزا بود که این حاکی از نوعی موافقت دولت ج. آذربایجان با برگزاری همه‌پرسی در قره‌باغ است. در این راستا آن دسته از کارشناسانی که روند مذاکرات صلح قره باغ بویژه از سال ۲۰۰۴ که به روند مرحله ای و پراگ معروف گشته، از نزدیک دنبال می کنند، معتقدند پیشنهاد محرمانه گروه مینسک برای اجرای طرح همه پرسی روی میز مذاکرات قرار دارد .اظهارات مقامات گروه میسنک مبنی بر اینکه باکو و ایروان در یک قدمی صلح قرار دارند، نیز از این زوایه قابل ارزیابی است.بر اساس پیشنهاد گروه مینسک در قبال آزادی پنج شهرستان از هفت شهرستان اشغالی ج. آذربایجان در خارج از قره باغ، باکو با برگزاری همه پرسی در قره باغ و موکول کردن سرنوشت حقوقی شوشا و لاچین به آینده موافقت می کند. جدا از حمایت های مالی وسیاسی امریکا و برخی از کشورهای غربی از جدایی طلبان قره باغ و فشار آنها به باکو ، گروه مینسک امیدوار است بعد از انتخابات ریاست جمهوری ج. آذربایجان در ۱۵ اکتبر ، الهام علی اف را مجاب به پذیرش این پیشنهاد بکند. بویژه اینکه از یک سو اعلام استقلال یکجانبه کوزوو و آبخازیا و اوستیای جنوبی و حمایت برخی از کشورها از آنها و از سوی دیگر سفر رئیس جمهوری ترکیه به ارمنستان و عادی سازی مناسبات ترکیه به عنوان متحد ج. آذربایجان با ارمنستان باعث شده است که باکو در موقعیت ضعیفی در مذاکرات صلح قره باغ قرار بگیرد. مجموع این عوامل موجب افزایش نگرانی محافل سیاسی و مردمی ج. آذربایجان از تواقق محرمانه در مورد برگزاری همه پرسی در قره باغ شده است . البته احزاب مخالف و غربگرا نظیر ینی مساوات نیز تلاش دارند از این موضوع درآستانه انتخابات ریاست جمهوری برای تضعیف موقعیت دولت استفاده کنند. اما نکته مسلم برای مردم ج. آذربایجان این است که بعد از ۱۶ سال فعالیت گروه مینسک ، مشخص شده که این گروه عملا اعتقادی به تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان ندارد و تصمیم ج. آذربایجان به خروج از این گروه یگانه راه سیاسی است که می تواند شرایط موجود را تغییر دهد .