افزایش پژوهش های برنامه ای و تحقیقات معطوف به اصلاح و تکمیل ساختارها در برون مرزی
نگاهی به آثار و تحقیقات تولیدی واحد پژوهش‌های کاربردی برون‌مرزی در سال ۱۳۹۶ در مصاحبه با مدیر واحد پژوهش‌های کاربردی (به مناسبت هفته پژوهش)

واحد پژوهش‌های کاربردی معاونت برون‌مرزی ده‌ها تحقیق با محوریت پژوهش‌های منتهی به برنامه‌سازی و پژوهش‌های معطوف به اصلاح (آسیب‌شناسی)، تکمیل و توسعه آرایش رسانه‌های برون‌مرزی را در سال ۱۳۹۶ تولید یا در دست انتشار دارد.
دکتر احمدکاظمی مدیر پژوهش‌های کاربردی اعلام کرد این پژوهش‌ها در حوزه‌های مختلف مأموریت‌های برون‌مرزی و در دو قالب «پژوهش‌های برنامه‌ای» و «مجموعه‌ راهبردهای پژوهشی رسانه‌ای و کاربردی» می‌باشند.
به گفته وی براساس نیازسنجی صورت گرفته ازشبکه‌های تلویزیونی ورادیویی برون‌مرزی، درباره اغلب تحولات مهم جهانی، پژوهش‌های برنامه‌ای با استفاده از پژوهشگران برجسته و اساتید دانشگاه انجام شده یا در دست انتشار است که عناوین تعدادی از آنها عبارتند از: «واکاوی اهداف طرح ناتوی عربی در منطقه غرب آسیا»، «مخاطرات حضور گروه تروریستی در آلبانی و منطقه بالکان»، «نقش الحشدالشعبی در شکست تروریست‌ها در عراق»، «جدایی طلبی اقلیم کردستان عراق و تبعات آن»، «ابعاد و تبعات پدیده مهاجرت کاری از آسیای مرکزی به روسیه»، «اهداف و پیامدهای توسعه روابط جمهوری آذربایجان با عربستان سعودی» و «راهبردهای رسانه‌ای گفتمان‌سازی دینی متناسب با بافت فرهنگی در حوزه بالکان»
*تولید پژوهش های برنامه ای با محوریت آینده پژوهی
دکترکاظمی افزود: در کنار تحلیل و تشریح راهبردی تحولات منطقه‌ای،جهانی و واکاوی نقش بازیگران؛ سناریو‌پردازی با رویکرد آینده پژوهشی و ارائه توصیه‌های رسانه‌ای در ابعاد ایجابی، ترویجی و سلبی و ایده‌های برنامه‌سازی در قالب یک فصل مستقل؛ محورهای اصلی «پژوهش‌های برنامه‌ای» را تشکیل می‌دهند. بر این اساس نیز تعدادی از پژوهش‌های سال جاری با محوریت چشم‌انداز تحولات بین‌المللی می باشند که می توان به پژوهش های «چشم‌انداز بحران دو کره»، «چشم‌انداز رویارویی چین و آمریکا در عرصه بین المللی »، «راهکارهای رسانه ای برون مرزی برای افزایش توجه به موضوع فلسطین در سطح جهانی» و «چشم انداز معادلات قدرت در لیبی و تحرکات تکفیری ها » اشاره کرد.
*توجه ویژه به استفاده از حقوق بین الملل در پژوهش های برنامه ای
مدیر پژوهش های کاربردی برون مرزی با اشاره به جمله ای از مقام معظم رهبری(مدظله العالی) درباره نسل کشی مسلمانان روهینگیا در میانمار که فرموده اند: «برای حمایت از مسلمانان میانمار از جایگاه حقوقی وارد شوید»، تاکید کرد در تحلیل تحولات و برای تاثیرگذاری بر مخاطب جهانی نیز باید از مستندات حقوق بین الملل بهره جست،براین اساس تعدادی از پژوهش های سال۹۶ با رویکرد حقوق بین المللی می باشند که عناوین آنها عبارتند از : «نسل‌کشی مسلمانان روهینگیا در میانمار (مسئولیت کشورهای اسلامی و سازمان‌های بین‌المللی از منظر حقوق بین‌الملل)»، «ابعاد نقض حقوق مردم بحرین از منظر حقوق بین‌الملل»، «جنایت جنگی و جنایت علیه بشریت عربستان سعودی در یمن از منظر حقوق بین‌الملل» ، «قطع پخش شبکه های تلویزیونی از ماهواره ها از منظر حقوق بین الملل » و «آسیب شناسی سند آموزش ۲۰۳۰ از منظر حقوق بین‌الملل».
*رسانه برون مرزی، رسانه ای پژوهش مدار است
دکتر کاظمی با تاکید بر اینکه مهمترین نقطه قوت پژوهش های برون مرزی تبدیل تمامی پژوهش های برنامه ای به برنامه های تلویزیونی و رادیویی است، افزود برون مرزی توانسته است با ایجاد سازوکاری عملی در تبدیل پژوهش های تولیدی به برنامه های رادیویی و تلویزیونی ، دغدغه فاصله بین پژوهش و آنتن را رفع نماید و از این رو رسانه برون مرزی را می توان رسانه ای پژوهش مدار خواند.
*توسعه پژوهش های معطوف به اصلاح،تکمیل و توسعه آرایش رسانه ای برون مرزی
مدیر واحد پژوهش های کاربردی با تاکید بر اینکه برای تقویت هرچه بیشتر ضریب نفوذ رسانه برون مرزی در عرصه بین المللی و نیز رسیدن به اهداف و جایگاه رسانه ای مطابق سند چشم انداز ۲۰ ساله جمهوری اسلامی ایران؛ نیاز به آسیب شناسی، تکمیل و توسعه آرایش رسانه برون مرزی است، افزود بر این اساس پژوهش های تولیدی، تنها معطوف به پژوهش برنامه ای نبوده و پژوهش های معطوف به اصلاح (آسیب شناسی)، تکمیل و آرایش رسانه ای برون مرزی در سال ۱۳۹۶ در دستور کار بوده و در این روند علاوه بر پژوهش، دهها نشست اندیشه ورزی نیز برگزار شده است .
وی با تاکید براینکه موضوع آسیب شناسی، تکمیل و توسعه آرایش رسانه برون مرزی در حکم ابلاغی مقام معظم رهبری به ریاست محترم سازمان تاکید شده است، افزود در این راستا پژوهش و مطالعات تاسیس تعدادی از شبکه ها یا ساختارها، انجام شده است که می توان به «امکان سنجی تاسیس هوسا تی وی»، «امکان‌سنجی توسعه زبان‌های سایت اینترنتی شبکه العالم»، «امکان‌سنجی توسعه زبان‌های سایت اینترنتی شبکه پرس تی وی» و «واکاوی فعالیت پارس تودی و ارائه راهکارهایی برای آینده» اشاره کرد. دکتر کاظمی افزود : با همین رویکرد، پژوهش های « آسیب‌شناسی ترجمه در بخش‌های خبری العالم، الکوثر و شبکه رادیویی عربی در بازه زمانی سه ماه »، « نتایج ادغام رادیوها و تلویزیون های آذری ، کردی ، بوسنی و اردو» و «دستاوردهای رادیوهای برون مرزی در حوزه پخش و فضای مجازی» (با رویکرد آینده پژوهانه و تمرکز بر راهکارهای تقویت انتقال پیام و افزایش ضریب نفوذ رادیوهای برون مرزی) در دست انجام می باشد.
*تقویت پژوهش های معطوف به شناسایی چالش های محتمل
مدیر پژوهش های کاربردی با تاکید بر اینکه پیش بینی چالشهای آتی برون مرزی در عرصه های ساختاری از منظر پژوهشی در بالندگی رسانه برون مرزی اهمیت دارد،افزود بر این اساس پژوهش «چالش‌های تامین نیروی انسانی در معاونت برون‌مرزی و چشم‌انداز آن» به روش پیمایشی تهیه شده است که یافته های آن حاکی از چالش های جدی در این زمینه در چشم انداز سه سال آینده درصورت تامین نشدن نیروی انسانی مورد نیاز می باشد.
*سنجش نقاط قوت و ضعف رقبا و تدوین اطلس شناسایی ابزارهای انتقال پیام درکشورهای هدف
دکتر کاظمی با اشاره به اینکه نگاه ویژه و پژوهش محور ریاست محترم سازمان و معاون محترم برون مرزی ، نقش موثری در توسعه تحقیقات داشته است، افزود: حسب دستور ریاست محترم سازمان مبنی بر تهیه اطلسی بمنظور شناسایی ابزارهای انتقال پیام درکشورهای هدف برون مرزی ، بخش اول این اطلس در دست تهیه می باشد که درآن ابزارهای انتقال پیام در بسترهای مختلف از جمله IT، ماهواره، شبکه‌های کابلی، خانگی و فرکانس به صورت نمایه اطلاعاتی در اختیار برنامه‌ریزان برون‌مرزی قرار می گیرد.
مدیر پژوهش های کاربردی با تاکید براینکه رصد و سنجش نقاط قوت و ضعف رقبای رسانه برون مرزی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، افزود: پژوهشی با عنوان «بررسی رسانه¬های برون¬مرزی در کشورهای مختلف جهان»، منتشر شد که طی آن رسانه های برون مرزی دوازده کشور از منظر نحوه فعالیت و شیوه های پیام رسانی، ساختار، بودجه، میزان حمایت های دولتی، نیروی انسانی، توسعه زبانی، میزان مخاطبان، اهداف، عوامل اثرگذاری و تجارب آنها برای رسانه های برون مرزی مورد بررسی قرار گرفت ویافته های پژوهش، وضعیت ویژه آنها بویژه از نظر بودجه و ساختار را نشان می دهد.
*انتشار دومین شماره “پژوهشنامه رسانه بین‌الملل”
جانشین مدیر مسئول پژوهشنامه رسانه بین‌الملل با تاکید بر اینکه دومین شماره “پژوهشنامه رسانه بین‌الملل” در هفته پژوهش منتشر می شود، افزود : “پژوهشنامه رسانه بین الملل”، اولین نشریه علمی- پژوهشی برون مرزی سازمان صدا و سیما است که تعدادی از اساتید برجسته حوزه ارتباطات، علوم سیاسی، روابط بین الملل و حقوق بین الملل دردانشگاه های تهران و همچنین پژوهشگران و صاحبنظران برجسته رسانه عضو هیات تحریریه و مشاوران علمی پژوهشنامه رسانه بین الملل هستند.
*اهمیت تبدیل پژوهش ها به کتاب
دکتر کاظمی با تاکید بر اینکه طی سالهای اخیر تقاضای نهادها ، مراکز و موسسات علمی ، پژوهشی و دانشگاهها برای بهره برداری از پژوهش های منتشره برون مرزی افزایش یافته است، افزود به منظور تقویت تعاملات با مراکز دانشگاهی واستفاده از پتانسیل های آنها در آینده پژوهشی رسانه ای ، ترویج مطالعات راهبردی – رسانه ای در مطالعات منطقه ای و جهانی، تقویت تولید فکر در زمینه مباحث دیپلماسی عمومی ، دیپلماسی رسانه ای و جنگ نرم تبدیل تعدادی از پژوهشها به کتاب بویژه در قالب نشر الکترونیکی و به صورت سالانه در دستور کار واحد قرار گرفته است. وی رصد پژوهش های اندیشکده های معتبر جهانی، توسعه فعالیت های سایت اینترنتی واحد به آدرس arc.irib.ir، تعامل با مراکز پژوهشی، استفاده از تجارب پیشکسوتان برون مرزی، تهیه نسخه الکترونیکی پژوهش ها، توسعه دامنه بانک اطلاعاتی پژوهشگران همکار با واحد، حضور در همایش های علمی، مشارکت در مباحث اندیشکده های پژوهشیِ مجازی معتبر، اخذ نیازهای نظرسنجی شبکه های رادیویی و تلویزیونی برون مرزی را از دیگر فعالیت های این واحد خواند.
*بایسته های توسعه ساختاری واحد پژوهش های برون مرزی
مدیر واحد پژوهش های کاربردی در پایان ضمن تبریک هفته پژوهش به پژوهشگران، و با تاکید بر اینکه این واحد با حداقل نیرو و بودجه از تنوع گسترده فعالیت ها برخوردار است، افزود در بند ۵-۲ حکم ابلاغی مقام معظم رهبری به ریاست محترم سازمان توسعه فعالیت های پژوهشی برون مرزی مورد تاکید قرار گرفته است . وی تاکید کرد طرحی به این منظور ارایه شده است که اجرایی شدن آن اهمیت فراوانی دارد چرا که معاونت برون مرزی با دارا بودن ۳۴ رادیو و هفت شبکه تلویزیونی و با چشم انداز توسعه، یکی از بزرگترین رسانه‌های بین‌المللی در جهان محسوب می‌شود و نیاز روزافزونی به پژوهش های برنامه ای، پیمایشی و میدانی در رسانه برون مرزی به عنوان خط مقدم محور مقاومت در جنگ نرم وجود دارد.